کپسول آتش نشانی خودرو؛ طرز کار، مزایا و بهترین محل نصب در ماشین

در سال‌های اخیر با افزایش تعداد خودروها و پیچیده‌تر شدن ساختار آن‌ها، احتمال بروز حوادثی همچون تصادف، نشت سوخت، اتصال کوتاه در سیم‌کشی و گرم شدن بیش از حد سیستم‌های فنی خودرو افزایش یافته است. این عوامل می‌توانند در عرض چند ثانیه خودرو را وارد مرحله‌ای از خطر کنند که اگر به‌درستی مدیریت نشود، منجر به آتش‌ سوزی خودرو شده و خسارت‌های سنگین مالی و حتی جانی به همراه داشته باشد. آمار منتشرشده توسط نهادهای بین‌المللی ایمنی و حمل‌ونقل نشان می‌دهد که بخش قابل‌توجهی از حوادث مرتبط با خودرو به دلیل نقص فنی و عدم وجود تجهیزات خاموش‌ کننده اتفاق می‌افتد.

در چنین شرایطی بهره‌گیری از تجهیزات ایمنی نقش بسیار مهمی در کاهش خسارات دارد. یکی از این تجهیزات ضروری، کپسول آتش‌ نشانی خودرو است؛ ابزاری حیاتی که همراه داشتن آن می‌تواند در ثانیه‌های ابتدایی وقوع حادثه، تفاوت میان یک آتش‌سوزی قابل‌مهار و یک فاجعه غیرقابل‌کنترل باشد. وجود این کپسول، چه در خودروهای شخصی و چه در خودروهای خدماتی و تجاری، به‌عنوان یک سپر ایمنی عمل می‌کند و به راننده امکان می‌دهد در مواجهه با شعله‌های اولیه، به‌سرعت وارد عمل شود.

مزایای داشتن کپسول آتش‌ نشانی خودرو تنها به خاموش کردن آتش محدود نمی‌شود؛ بلکه به راننده این امکان را می‌دهد که در شرایط اضطراری، حتی به سرنشینان خودروهای دیگر نیز کمک کند. این موضوع در فرهنگ رانندگی ایمن اهمیت ویژه‌ای دارد. در نوشتار پیش رو به معرفی کپسول آتش‌ نشانی خودرو و ویژگی‌های آن می‌پردازیم و سپس مزایای وجود این ابزار ایمنی را بررسی می‌کنیم. نهایتاً بهترین محل نصب کپسول آتش نشانی ماشین را خدمت شما عزیزان پیشنهاد می‌دهیم.

کپسول آتش‌ نشانی خودرو نوعی کپسول کوچک، سبک و قابل‌حمل است که برای مقابله با آتش‌سوزی‌های اولیه طراحی شده است. استانداردهای بین‌المللی مانند NFPA 10 و UL Rating مشخصات دقیقی برای این کپسول‌ها تعیین کرده‌اند تا در شرایط سخت داخل خودرو عملکرد مناسبی داشته باشند.

وزن کپسول‌های مخصوص خودرو معمولاً بین ۱ تا ۲ کیلوگرم است تا راننده بتواند در چند ثانیه آن را برداشته و استفاده کند.

رایج‌ترین نوع آن‌ها پودر خشک با امکان خاموش کردن آتش‌های کلاس A، B و C است.

• کلاس A: مواد جامد قابل اشتعال
• کلاس B: مایعات قابل اشتعال مثل بنزین
• کلاس C: آتش ناشی از برق

خودرو محیطی پر از لرزش، ضربه و تغییرات دمایی است؛ به همین دلیل بدنه این کپسول‌ها باید از استحکام کافی برخوردار باشد.

گیج فشار نمایش می‌دهد که کپسول در وضعیت آماده‌به‌کار قرار دارد یا خیر.

ساختار کپسول باید به‌گونه‌ای باشد که در شرایط اضطراری بدون اتلاف زمان بتوان آن را فعال کرد.

فرآیند استفاده معمولاً بر اساس چهار مرحله ساده است:

• کشیدن ضامن
• هدف‌گیری نوک نازل به سمت ریشه آتش
• فشردن اهرم برای خروج ماده
• حرکت جارویی برای پوشش کامل سطح آتش

سادگی عملکرد این ابزار باعث شده ابزاری کارآمد حتی برای افرادی باشد که تجربه چندانی در مهار آتش ندارند.

وجود کپسول آتش‌ نشانی خودرو مزایای فراوانی دارد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

بزرگ‌ترین مزیت این وسیله، توانایی خاموش کردن آتش قبل از گسترش است. آتش‌سوزی خودرو معمولاً در کمتر از ۵۰ ثانیه به مرحله غیرقابل‌کنترل می‌رسد. داشتن کپسول و استفاده سریع از آن فرصت طلایی را در اختیار راننده قرار می‌دهد.

وجود کپسول آتش‌ نشانی خودرو در مواقع اضطراری از جان سرنشینان محافظت می‌کند. حتی آتش‌سوزی‌های کوچک در محفظه موتور می‌توانند دود سمی ایجاد کنند که برای افراد خطرناک است.

در بسیاری از حوادث جاده‌ای، وجود کپسول آتش‌ نشانی خودرو می‌تواند جان سرنشینان خودروهای دیگر را هم نجات دهد. راننده‌ای که چنین وسیله‌ای همراه دارد می‌تواند نقش مهمی در کاهش خسارت‌ها ایفا کند.

آتش‌سوزی‌های کوچک نیز می‌توانند خسارت‌های بزرگ ایجاد کنند. حتی ذوب شدن چند سیم یا آسیب به قطعات پلاستیکی موتور هزینه زیادی دارد. کپسول آتش‌ نشانی خودرو از این خسارات جلوگیری می‌کند.

در بسیاری از کشورهای جهان، همراه داشتن کپسول آتش‌ نشانی خودرو الزام قانونی است و بخشی از استاندارد ایمنی خودرو محسوب می‌شود.

انتخاب محل مناسب برای نصب کپسول آتش‌ نشانی خودرو یکی از مهم‌ترین مواردی است که باید رعایت شود. این محل باید دسترسی سریع، عدم ایجاد مزاحمت برای رانندگی و ثبات کامل کپسول در هنگام حرکت را تضمین کند. بر اساس توصیه‌های سازمان‌های ایمنی مانند NHTSA و NFPA، بهترین محل نصب این وسیله در خودرو به ترتیب اولویت عبارت است از:

این محل به دلایل زیر بهترین گزینه محسوب می‌شود:

• سریع‌ترین دسترسی برای راننده
• عدم مزاحمت برای پدال‌ها یا حرکت پا
• محافظت نسبی در برابر ضربه در تصادفات
• ثابت ماندن کامل با استفاده از پایه مخصوص

بسیاری از خودروسازان اروپایی نیز همین بخش را به‌عنوان محل استاندارد در نظر می‌گیرند.

این بخش نیز انتخاب مناسبی است، البته به شرط استفاده از بست حرفه‌ای توصیه می‌شود. مزیت این محل دسترسی نسبتاً سریع و عدم قرارگیری در مسیر سرنشینان است.

اگرچه بسیاری از رانندگان کپسول را با عادت عمومی در صندوق‌عقب می‌گذارند، اما از نظر ایمنی انتخاب مناسبی نیست زیرا دسترسی به آن زمان‌بر است، در لحظات اولیه آتش‌سوزی ممکن است امکان باز کردن صندوق وجود نداشته باشد و در تصادفات شدید احتمال قفل شدن صندوق زیاد است بنابراین استفاده از صندوق‌عقب تنها زمانی توصیه می‌شود که هیچ محل مناسب دیگری وجود نداشته باشد.

در صورت مشاهده دود یا شعله، رعایت دستورالعمل‌های زیر می‌تواند جان سرنشینان را نجات دهد:

توقف فوری و ایمن

خودرو را در حاشیه امن متوقف کنید، موتور را خاموش کرده و ترمز دستی را بکشید.

تخلیه سریع سرنشینان

همه افراد باید سریعاً از خودرو خارج شده و حداقل ۱۵ متر از آن دور شوند.

باز نکردن ناگهانی کاپوت

باز شدن سریع کاپوت باعث ورود اکسیژن و شعله‌ور شدن آتش می‌شود. فقط کمی درب را بالا نگه دارید و از فاصله مناسب اقدام کنید.

استفاده صحیح از کپسول آتش‌ نشانی خودرو

• ضامن را بکشید
• نازل را به سمت ریشه آتش بگیرید
• اهرم را فشار دهید
• با حرکت جارویی سطح آتش را بپوشانید

عدم مقابله با آتش گسترده

اگر آتش به مخزن سوخت رسیده یا شدت آن زیاد شده، باید بلافاصله از محل دور شد.

تماس فوری با آتش‌ نشانی

حتی پس از مهار آتش، تماس با نیروهای امدادی ضروری است.

در پایان باید گفت کپسول آتش‌ نشانی خودرو یکی از ابزارهای حیاتی ایمنی است که می‌تواند در لحظات اولیه بروز حادثه از خسارات جبران‌ناپذیر جلوگیری کند. بهترین محل نصب آن زیر صندلی جلو، به‌ویژه صندلی شاگرد، است؛ محلی که دسترسی سریع، ایمن و مطمئن را فراهم می‌کند. رعایت نکات ایمنی هنگام آتش‌سوزی، آگاهی از نحوه استفاده صحیح و نگهداری مناسب کپسول آتش‌ نشانی خودرو از مهم‌ترین اصولی است که هر راننده باید بداند.