اویل ماژول نقش مهمی در گردش روغن در موتور و خنک‌سازی آن دارد و در جدیدترین مقاله علمی آموزشی پدال به معرفی این قطعه و بررسی جنبه‌های تعمیر و نگهداری آن می‌پردازیم.
روغن موتور نقشی حیاتی در حفظ سلامت قوای محرکه دارد زیرا با روان کاری قطعات، کاهش اصطکاک، خنک کاری موتور و پاک‌سازی ناخالصی‌ها از آسیب دیدن قطعات و سایش آن‌ها جلوگیری می‌کند. در این میان اویل ماژول به منظور مدیریت بهینه روغن موتور و خنک کاری آن طراحی شده و با توجه به مأموریت خود می‌تواند عملکرد موتور را بهبود بخشد. اویل ماژول در خودروهای ایرانی از جمله دنا و شاهین بکار رفته و نگهداری از آن اهمیت زیادی دارد. البته اویل ماژول با مشکلات رایجی همچون نشتی روغن و خرابی مواجه است اما نباید نگران شد زیرا در این مقاله به بررسی کامل قطعه موردبحث می‌پردازیم و علائم خرابی، نگهداری و نکات خاص اویل ماژول دنا و شاهین را ذکر می‌کنیم.
اویل ماژول چیست و چگونه کار می‌کند؟
همان‌طور که می‌دانید کارکرد موتورهای درون‌سوز با تولید گرمای بسیار زیاد همراه است و اگرچه روغن موتور و همچنین سیستم خنک‌کننده برای حفظ دمای موتور در محدوده ایده آل طراحی شده و بکار می‌روند اما باید دانست سیستم خنک‌کننده به ویژه در موتورهای مدرن به تنهایی توانایی دفع حرارت قطعات را ندارد و این موضوع به‌طور خاص درباره دمای روغن موتور صدق می‌کند. به منظور بهبود عملکرد روغن موتور و کاهش دمای آن از قطعه‌ای به نام اویل ماژول استفاده می‌شود. قطعه موردبحث در موتور EF7 ایران‌خودرو از دو کانال مجزای روغن و آب استفاده می‌کند به گونه‌ای که روغن قبل از عبور از فیلتر مخصوص خود وارد مسیر روغن در اویل ماژول شده و مایع خنک‌کننده نیز به کانال خود در همین قطعه وارد می‌شود. با این تفاسیر حرارت روغن در اویل ماژول به مایع خنک‌کننده منتقل شده و مایع نیز راهی رادیاتور می‌شود تا در نهایت دمای روغن موتور کمتر شده در حد بهینه‌ای باقی بماند. نتیجه این امر افزایش کیفیت روغن موتور و بهبود عمر کلی موتور خودروست.
اویل ماژول در برخی موتورها علاوه بر وظیفه خنک کاری روغن مأموریت‌های دیگری همچون پمپاژ روغن موتور تحت‌فشار به تمامی بخش‌های متحرک همچون یاتاقان، میل‌لنگ، سوپاپ و پیستون را نیز بر عهده دارد تا اصطکاک و سایش کاهش یابد. چنین قطعه ای همچنین با فیلتر کردن ناخالصی‌ها مانع آسیب دیدن قطعات نیز می‌شود. این بخش از موتور شامل قطعاتی همچون فشنگی، واشرهای آب‌بندی روغن و مایع خنک‌کننده، سوپاپ یک طرفه و… است و به خاطر نقشی که دارد گاها از آن به عنوان رادیاتور روغن هم نام می‌برند هرچند باید دانست تفاوت‌هایی در نحوه عملکرد و کاربرد آن و رادیاتور روغن وجود دارد.
اویل ماژول در کدام خودروهای بازار استفاده می‌شود؟
اولین بار در خودروی سمند موتور ملی EF7 بود که اویل ماژول بکار رفت. سایر محصولات ایران‌خودرو شامل سورن و دنا که از موتور یاد شده استفاده می‌کنند نیز به همین قطعه مجهز شده‌اند. در بین خودروهای تولیدی سایپا، شاهین با موتور M15TC توربوشارژر دارای اویل ماژول است. باید دانست خودروهای قدیمی‌تر ایران‌خودرو و سایپا همچون پژو ۴۰۵، پراید و تیبا از همان سیستم‌های سنتی فیلتر روغن موتور استفاده می‌کنند و فاقد چنین قطعه ای هستند. اکثر خودروهای مدرن وارداتی و همچنین مونتاژی‌هایی همچون تیگو ۷ پرو و تیگو ۸ نیز از آن استفاده کرده اند. در این خودروها از توربوشارژر برای افزایش قدرت و گشتاور استفاده می‌شود و با توجه به اینکه دمای روغن موتور بسیار افزایش می‌یابد بنابراین وجود قطعه موردبحث برای کاهش دمای روغن ضروری خواهد بود.
| خودروهای داخلی و مونتاژی مجهز به اویل ماژول | |
| خودروهای داخلی | خودروهای وارداتی و مونتاژی |
| محصولات ایران‌خودرو مجهز به موتور تنفس طبیعی و توربو EF7 همچون سمند، سورن و دنا | اکثر محصولات چینی مجهز به موتورهای توربو، خودروهای چری و فونیکس از جمله تیگو ۷ پرو و تیگو ۸ |
| شاهین با موتور M15TC | جک S5 |
|
| هیوندای سانتافه، کیا اسپرتیج و… |
علائم خرابی اویل ماژول
رایج‌ترین نشانه‌های خرابی قطعه مهم خودرو به شرح زیر است:
روغن‌ریزی زیر خودرو
با اینکه نشتی روغن می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد اما یکی از آن‌ها خرابی اویل ماژول است که به‌طور خاص در موتور EF7 جزو مشکلات رایج است.
افزایش دمای موتور
با توجه به وظیفه اویل ماژول در کاهش دمای روغن، خرابی این قطعه می‌تواند باعث افزایش دمای روغن شود.
کاهش فشار روغن
تعویض دیرهنگام روغن موتور و استفاده از محصولات تقلبی و بی‌کیفیت می‌تواند منجر به مسدود شدن کانال روغن در این قطعه شود که نتیجه آن کاهش فشار روغن خواهد بود.
روشن شدن چراغ چک
در برخی خودروها با وجود ایراد در اویل ماژول چراغ چک روشن می‌شود که در این زمان ضروری است جهت بررسی کد خطا از دستگاه دیاگ استفاده شود.
صدای غیرعادی از موتور
خرابی بخش خاصی از موتور خودرو با سر و صدای غیرعادی همراه است و این موضوع درباره اویل ماژول نیز صدق می‌کند. اگر صدایی غیرعادی از موتور به گوش می‌رسد که شبیه صداهای رایج ناشی از خرابی سایر قطعات نیست حتماً قطعه موردبحث ما را بررسی نمایید.
مخلوط شدن آب و روغن
با اینکه اختلاط آب و روغن در موتور خودرو بسیاری از مکانیک‌ها و مالکان را به فکر خرابی واشر سر سیلندر می‌اندازد اما گاهی اوقات مشکل از اویل ماژول است چراکه خرابی این قطعه باعث می‌شود آب‌بندی بین کانال‌های مایع خنک‌کننده و روغن دچار مشکل شود و نهایتاً آب و روغن با یکدیگر مخلوط شوند.
دلایل خرابی اویل ماژول
کیفیت پایین روغن موتور
استفاده از روغن موتور بی‌کیفیت و تقلبی علاوه بر اینکه تأثیر بسیار بدی روی قطعاتی همچون یاتاقان‌ها، سوپاپ‌ها و… دارد باعث از کار افتادن این قطعه نیز می‌شود.
بیشتر بخوانید: روش‌های تشخیص روغن موتور اصل از تقلبی
تعویض دیرهنگام روغن موتور
برخی مالکان توجهی به تعویض به موقع روغن موتور (بین ۳ تا ۵ هزار کیلومتر بسته به شرایط رانندگی، محل زندگی و…) ندارند و این امر باعث می‌شود با گذشت زمان کیفیت روغن کاهش یافته و قطعه مورد اشاره نیز خراب شود.
فشار بالا در موتورهای توربو
همان‌طور که گفته شد موتورهایی همچون EF7 و M15TC برای تولید قدرت بیشتر به توربو مجهز شده‌اند و این امر باعث شده بوست توربو بالا رود که در درازمدت می‌تواند باعث استهلاک قطعاتی همچون اویل ماژول شود.
دمای بالای موتور در تابستان
در فصول گرم سال و به ویژه زمانی که موتور خودرو تحت‌فشار قرار دارد اویل ماژول نمی‌تواند وظیفه خود را به خوبی انجام دهد و دمای روغن به شدت افزایش می‌یابد. ادامه چنین شرایطی باعث خرابی آب‌بندی آن و دیگر قطعات آن خواهد شد.
راهنمای نگهداری اویل ماژول
پس از آشنایی با نشانه‌ها و دلایل خرابی این قطعه نوبت به ارائه راهکارهایی برای افزایش طول عمرش می‌رسد. به همین منظور توصیه می‌شود به ویژه در خودروهای توربو روغن موتور را بین ۳ تا ۴ هزار کیلومتر تعویض کنید و حتماً از روغن باکیفیت استفاده نمایید. همچنین به هرگونه نشتی روغن به ویژه از قسمت پشت موتور حساس باشید و آن را در اسرع وقت رفع نمایید. به منظور بهبود کارایی قطعه یاد شده باید از فیلتر روغن اصلی استفاده کنید و سرویس‌های دوره‌ای را نیز در تعمیرگاه‌های مجاز انجام دهید.
همچنین بخوانید: بهترین روغن موتورهای بازار ایران
تعمیر و تعویض اویل ماژول
تعمیر
به منظور تعمیر ابتدا باید روغن تخلیه شده و سپس پیچ‌های آن را باز کنید. دقت داشته باشید که جنس این قطعه معمولاً از آلومینیوم است و بنابراین نباید فشار زیادی به بدنه آن وارد شود. معمولاً نشتی قطعه به خاطر خرابی واشرهای اویل ماژول رخ می‌دهد و بنابراین باید در صورت لزوم آن‌ها را تعویض کنید.
تعویض
در صورتی که شدت خرابی این قطعه بالا باشد مجبور به تعویض خواهید شد. توصیه می‌شود حتماً از قطعات اصلی ایران‌خودرو و سایپا استفاده کنید.
هزینه
با اینکه فعلاً نرخ اجرت و دستمزد تعمیر یا تعویض اویل ماژول خودروهایی همچون سمند و دنا منتشر نشده اما انتظار می‌رود هزینه باز و بست آن حدود ۱.۵ میلیون تومان باشد. قطعاً هزینه تعمیر این قطعه بیشتر خواهد بود و بسته به کارهایی که تعمیرکار انجام می‌دهد شاید هزینه تعمیر آن به حدود ۳ میلیون تومان نیز برسد. در حال حاضر قیمت اویل ماژول سمند EF7 نیز حدود ۴ میلیون تومان اعلام شده است.
مقایسه اویل ماژول با خنک‌کننده‌های سنتی
با اینکه کلیت عملکرد اویل ماژول و خنک‌کن‌های سنتی روغن موتور مشابه است اما قطعه موردبحث ما ساختار جمع و جورتری داشته و با فیلتر روغن ادغام شده است درحالی‌که رادیاتورهای روغن ابعاد بزرگ‌تری داشته و مستقل هستند. از جمله مزایای های قطعه ذکر شده می‌توان به کارایی بهتر در موتورهای مدرن اشاره کرد هرچند هزینه تعمیر و حساسیت به کیفیت روغن موتور نیز جزو معایب اویل ماژول هستند.
خرابی اویل ماژول در خودروهای ایرانی
اویل ماژول در دنا و سمند EF7
از جمله مشکلات رایج خرابی اویل ماژول سمند و دنا می‌توان به نشتی روغن و افت فشار روغن اشاره کرد که بی‌توجهی به آن‌ها عواقب زیادی در پی دارد. باید دانست قطعه مورد اشاره در این خودروها به روغن بی‌کیفیت حساس است.
اویل ماژول در شاهین
این قطعه در خودروی شاهین نیز با مشکلاتی همچون نشتی روغن و خرابی زودهنگام روبروست هرچند قیمت اویل ماژول شاهین ارزان‌تر است و به حدود ۱.۵ میلیون تومان می‌رسد.
اویل ماژول سانتافه
با توجه به اینکه مدت زیادی از تولید دو نسل سانتافه موجود در کشورمان گذشته بنابراین طبیعی است که این قطعه با مشکلاتی از جمله نشتی و مسدود شدن کانال روغن مواجه شود.
سؤالات متداول
- اویل ماژول چیست و چه کاربردی دارد؟
این قطعه به منظور کاهش دمای روغن موتور و همچنین بهبود روان کاری قطعات طراحی شده است.
- علائم خرابی اویل ماژول چیست؟
نشتی روغن، افزایش دمای روغن، مخلوط شدن آب و روغن، روشن شدن چراغ چک و افت فشار روغن جزو رایج‌ترین علائم خرابی قطعه موردبحث هستند.
- هزینه تعمیر اویل ماژول دنا چقدر است؟
بسته به شدت خرابی و محل تعمیر قطعه، هزینه تعمیر قطعه می‌تواند بین ۲ تا ۳ میلیون تومان و یا بیشتر باشد.
- اویل ماژول شاهین چه فرقی با دنا دارد؟
با توجه به تفاوت‌های بنیادین موتور دو خودرو، اویل ماژول شاهین و دنا از نظر طراحی و عملکرد و همچنین قیمت با یکدیگر متفاوت هستند.
نتیجه‌گیری
اویل ماژول قطعه‌ای است که در اکثر خودروهای مدرن به منظور بهبود روان کاری قطعات و کاهش دمای روغن موتور بکار می‌رود. بی‌توجهی به کارکرد این قطعه با مشکلاتی همچون نشتی روغن، افت فشار روغن و افزایش دمای آن همراه است و بنابراین خرابی اش هزینه‌های زیادی را به مالک تحمیل می‌کند. مالکان خودروهایی همچون سمند، دنا و شاهین با تعویض به موقع روغن موتور و استفاده از روغن باکیفیت می‌توانند طول عمر این قطعه را افزایش دهند. اگر شما نیز تجربه مواجهه با مشکلات قطعه ذکر شده را دارید حتماً آن را با ما و دیگر کاربران در میان بگذارید.
