بسیاری از خودروهای موجود در بازار کشورمان از گیربکس CVT استفاده میکنند و بنابراین سرویس و نگهداری چنین گیربکسهایی اهمیت زیادی دارد. پدال شما را با این ترفندها آشنا خواهد کرد.
در حال حاضر تولید خودروهایی با حداقل مصرف سوخت اهمیت به سزایی دارد و یکی از راههای مؤثر برای کاهش مصرف سوخت، استفاده از گیربکسهای ضریب متغیر پیوسته یا CVT است. پیش از این درباره گیربکس CVT بسیار سخن گفتهایم اما بهطور اختصار باید گفت این نوع گیربکسها تفاوتهای زیادی با انواع عادی دارند چراکه از پولیها و زنجیرها یا تسمهها برای مدیریت نسبتهای دنده بجای دندههای ثابت استفاده میکنند. گیربکسهای CVT به خاطر انعطافپذیری و راندمان خود شناخته میشوند و گزینه خوبی برای خودروهای کوچک و میان سایز هستند.
همانند همه قطعات بکار رفته در خودروها، گیربکس CVT نیز نیازمند سرویس و نگهداری منظم است. بسیاری از مشکلات دیده شده در این نوع گیربکسها به خاطر عدم توجه به آنها است چراکه اکثر رانندگان نمیدانند که چگونه به گیربکس CVT رسیدگی نمایند. البته برخی از نمونههای اولیه گیربکسهای CVT نیز کیفیت بسیار بدی داشتهاند و شاید همین امر باعث شده برخی افراد با دیده تردید به چنین گیربکسهایی بنگرند. باید دانست فرایند سرویس و نگهداری چنین گیربکسهایی با نمونههای عادی فرق میکند و به همین خاطر ۵ نکته مهم درباره سرویس و نگهداری گیربکس CVT را گردآوری کردهایم تا با استفاده از آنها تجربه سواری بهتری داشته باشید.
نکات مهم برای سرویس و نگهداری گیربکس CVT
استفاده از روغن گیربکس مخصوص
مایعات ضروری خودرو، از روغن موتور گرفته تا مایع خنککننده نقش مهمی در عملکرد نرم خودرو ایفا میکنند. این مایعات نیازمند بررسی و تعویض منظم هستند و با تشخیص مشکلات بالقوه میتوانید طول عمر خودروی خود را افزایش دهید. همینجا به اولین توصیه میرسیم: گیربکس CVT نیازمند روغن ویژه است. روغن گیربکس CVT با نمونههای سنتی کاملاً فرق میکند و اهمیت به سزایی دارد زیرا مخلوط کردن روغنها با یکدیگر نیز میتواند باعث از کار افتادن گیربکس شود. به همین خاطر همواره توصیههای خودروساز را مدنظر قرار دهید و سرخود عمل نکنید.
بررسی منظم روغن گیربکس CVT
بسیاری از رانندگان اهمیتی به بررسی وضعیت روغن گیربکس نمیدهند و بیشتر روی روغن موتور و مایع خنککننده تمرکز دارند؛ اما بررسی روغن گیربکس CVT نیز به اندازه مایعات دیگر اهمیت دارد. اکثر خودروهای گیربکس اتوماتیک دارای میله اندازهگیری روغن هستند که با این کار بررسی وضعیت روغن گیربکس راحتتر خواهد شد. توصیه میشود هر چند هزار کیلومتر یا هر ماه یکبار شرایط روغن گیربکس CVT از نظر کیفیت و سطح آن را بررسی نمایید. کمبود روغن میتواند منجر به داغ کردن گیربکس و خرابی کامل آن شود. روغن کثیف و قدیمی نیز استهلاک گیربکس را افزایش خواهد داد. از جمله نشانههای کاهش کیفیت روغن گیربکس میتوان به رنگ قهوهای یا مشکی و بوی سوخته اشاره کرد.
تعویض منظم روغن گیربکس CVT
درست همانند روغن موتور، روغن گیربکس نیز باید بهصورت دورهای تعویض شود. موعد تعویض این روغن بسته به نوع خودرو و شرایط استفاده فرق میکند اما توصیه میشود معمولاً هر ۳۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر روغن را تعویض کنید. با گذشت زمان و به دلیل دما و اصطکاک بالای موجود بین قطعات، ذرات آلاینده وارد روغن گیربکس شده و توانایی روغن در روان کاری و خنک کردن قطعات را کاهش میدهد. چنین وضعیتی بهطور خاص در گیربکسهای CVT مشکلساز است. با اینکه هزینه تعویض روغن گیربکس CVT بالاست اما در مقابل هزینههای تعمیر آن به چشم نمیآید. نادیده گرفتن تعویض روغن گیربکس میتواند باعث مشکلاتی همچون تأخیر در عملکرد گیربکس و داغ کردن آن شود.
عدم فشار آوردن غیرعادی به خودرو
جلوگیری از فشار آمدن غیرعادی به خودرو یکی از بهترین راهها برای حفاظت از خودرو و به ویژه گیربکس آن است. مثال بارز استرس زیاد خودرو را میتوان بکسل کردن آیتمهای سنگین دانست. گیربکس CVT برای سواری نرم و عادی طراحی شده و بهترین گزینه برای یدک کشی نیست. با حمل بار زیاد فشار زیادی به گیربکس CVT وارد میشود که نتیجه آن داغ کردن گیربکس و آسیب دیدن قطعات و حتی پارگی زنجیر خواهد بود. همیشه برای یدک کشی به توصیههای خودروساز گوش دهید و بهتر است این کار را در سربالاییها و تابستان و به مدت طولانی انجام ندهید. در نظر داشته باشید که اکثر گیربکسهای CVT مناسب یدک کشی و حمل محمولههای سنگین نیستند و اگر هم این کار را انجام میدهید از شتاب گیری ناگهانی بپرهیزید.
عدم تخت گاز رفتن با خودرو
شاید فشردن پدال گاز تا انتها عملی لذتبخش باشد اما جزو سریعترین راهها برای مستهلک کردن گیربکس است. در زمان تخت گاز رفتن گیربکس CVT مجبور میشود سریعاً نسبت پولیها را تنظیم کند که این کار استرس بیشتری به کل سیستم وارد میکند. با فشار نرم پدال گاز، پولیها زمان کافی برای پاسخ دادن بدون تحمل استرس اضافی را خواهند داشت. با اینکه دوری از عادات بد رانندگی میتواند عمر گیربکس CVT را افزایش دهد اما سرویس و نگهداری این گیربکس بهترین راهکار است. با این تفاسیر باید تعویض روغن گیربکس را جدی گرفته و از روغن مخصوص CVT استفاده کنید. خبر خوب این است که اکثر گیربکسهای جدید از دوام بالایی برخوردار هستند و تسمههای فولادی تقویت شده جایگزین تسمههای قدیمیتر شدهاند.