10 خودرویی که افتخارات دیگران را دزدیدند! از رنجروور تا پورشه 911 توربو
جملهٔ معروفی وجود دارد که میگوید «تاریخ را فاتحان مینویسند». این جمله در مورد خودروها هم صدق میکند. ما معمولاً در ارائهٔ تکنولوژیهای جدید، خودروهایی را به یاد میآوریم که موفقترین بودند نه خودروهایی که اولین بودند. این خودروها با درس گرفتن از اشتباهات پیشگامان واقعی، تجربهٔ موفقی را رقم زدند و از این طریق نام خود را در تاریخ جاودانه کردند. به همین دلیل، خودروهایی که در زمینههای مختلف پیشگام واقعی بودند در تاریخ محو شدند.
خودروی تولید انبوه
- الدزمبیل Curved Dash سال ۱۹۰۱
- فورد مدل T سال 1908
تقریباً همهٔ ما فورد مدل T را بهعنوان اولین خودروی تولید انبوه جهان میشناسیم ولی واقعیت چیز دیگری است. اولین خودرویی که با استفاده از تکنیکهای تولید انبوه ساخته شد، الدزمبیل Curved Dash بود. با استفاده از این روش، بین سالهای 1901 تا 1907 حدود 19 هزار دستگاه از الدزمبیل موردبحث ساخته شد. این رقم اما خیلی کمتر از فورد مدل T بود که در بیش از 16.5 میلیون دستگاه تولید شد و به همین دلیل افتخار اولین خودروی تولید انبوه جهان به نام فورد ثبت شد.
هاچبک داغ
- اتوبیانچی A112 آبارث سال 1971
- فولکسواگن گلف GTI سال 1975
اتوبیانچی که یکی از برندهای متعلق به فیات بود، در سال 1969 هاچبک سهدر A112 را با پیشرانهٔ فیات 127 به بازار فرستاد. سپس در سال 1971، نسخهٔ آبارث این خودرو با پیشرانهٔ بزرگتری که قدرت را از 40 به 58 اسب بخار افزایش داد عرضه شد. علاوه بر این، در سال 1973 نیز شرکت فرانسوی سیمکا مدل 1100Ti را عرضه کرد که با پیشرانهٔ 1.3 لیتری تقویتشده با 82 اسب بخار قدرت کاملاً با تعاریف هاچبک داغ مطابقت داشت. اینها اولین هاچبکهای داغ جهان بودند درحالیکه گلف GTI بهعنوان پیشگام این بخش شناخته میشود یعنی خودرویی که در سال 1975 معرفی شد.
شاسیبلند لوکس
- جیپ واگنییر سال 1963
- رنجروور سال 1970
این روزها شاسیبلندهای لوکس آنقدر متداول شدهاند که حتی در سبد محصولات رولزرویس هم دیده میشوند ولی شش دهه قبل شاسیبلندها خودروهایی خشن و زمخت بودند تا اینکه رنجروور آمد و همهچیز را تغییر داد. بااینحال، رنجروور اولین شاسیبلند لوکس جهان نبود و چند سال قبل جیپ چنین خودرویی را ساخته بود. از سال 1963 واگنییر با پیشرانهٔ شش سیلندر خطی نرم و حتی سیستم تعلیق مستقل جلو قابل خریداری بود ولی در سال 1966 این ماشین در نسخهٔ جدید سوپر واگنییر با پیشرانهٔ 5.4 لیتری V8، گیربکس اتوماتیک، فرمان هیدرولیک، سیستم تهویه و صندلیهای چرمی به یک شاسیبلند لوکس واقعی تبدیل شد.
اسپرت موتور وسط
- بونه Djet سال 1961
- لامبورگینی میورا سال 1966
میورا که در نمایشگاه خودروی ژنو 1966 رونمایی شد، پیشرانه را پشت صندلیها نصب کرده بود ولی لامبورگینی اولین شرکتی نبود که از این ایده استفاده کرد زیرا در سال 1961 شرکت فرانسوی بونه اولین خودروی اسپرت موتور وسط جهان را با نام Djet ساخته بود. این خودرویی بسیار خلاقانه با ترمزهای دیسکی در هر چهارچرخ، سیستم تعلیق دو جناقی در هر دو محور و وزن زیر 700 کیلوگرم بود. بااینحال، متأسفانه Djet به دلیل قیمت بالا هرگز به فروش و شهرتی که سزاوارش بود دست نیافت.
پیشرانه توربو
- الدزمبیل جتفایر سال 1962
- پورشه 911 توربو و بامو 2002 توربو سال 1973
بامو 2002 توربو و پورشه 911 توربو که هردو در نمایشگاه خودروی فرانکفورت 1973 رونمایی شدند، بهعنوان اولین خودروهای توربوشارژ جهان شناخته میشوند ولی بیش از یک دهه پیش، الدزمبیل این کار را با مدل جتفایر انجام داده بود. جتفایر در کنار شورلت کورویر مونزا اولین خودروهایی بودند که تکنولوژی توربوشارژر را به جادهها آوردند. الدزمبیل یک توربوشارژر گرت را به موتور 3.5 لیتری V8 راکت خود متصل کرد که قدرت را با 40 درصد افزایش به 215 اسب بخار رساند اما این موتور برای اینکه درست کار کند، به تزریق آب و الکل نیاز داشت. به خاطر همین پیچیدگیها، بازار از جتفایر استقبال نکرد و پس از ساخت کمتر از هزار دستگاه کنار گذاشته شد.
خودروی فیبر کربنی
- جگوار XJR-15 سال 1990
- مکلارن F1 سال 1994
هرچند مکلارن F1 اولین خودروی جادهای با شاسی و بدنهٔ تمام فیبر کربنی بود اما فیبر کربن قبلاً در خودروهای جادهای مثل فراری F40 استفاده شده بود و جگوار نیز در سال 1990 اولین خودروی تمام فیبر کربنی جهان را با نام XJR-15 به بازار فرستاد. البته این خودرو بر اساس خودروی مسابقهای XJR-9 گروه C ساخته شده بود و ممکن است خیلیها آن را اساساً خودرویی مسابقهای بدانند ولی XJR-15 برای تردد در جادهها طراحی شده بود.
شاسی مونوکوک
- لانچیا لامبدا سال 1922
- سیتروئن ترکشن آوانت سال 1934
سیتروئن ترکشن آوانت به خاطر پیشگامی در سه تکنولوژی جدید شامل شاسی مونوکوک، سیستم تعلیق جلوی مستقل و انتقال قدرت دیفرانسیل جلو شهرت دارد. بااینحال، ترکشن آوانت درواقع در هیچکدام از این فناوریها اولین نبود. در مورد شاسی مونوکوک، پیشگام واقعی لانچیا لامبدا بود که 12 سال قبل معرفی شده بود. در این خودرو، خبری از شاسی مستقل نبود و بار ساختاری خودرو توسط کل بدنه تحمل میشد. این یکی از مهمترین پیشرفتها در تاریخ خودروسازی بود که باعث شد خودروها سبکتر و ایمنتر شوند و مصرف سوخت کمتر و رانندگی بهتری داشته باشند.
خودروی دیفرانسیل جلو
- الویس FWD سال 1928
- سیتروئن ترکشن آوانت سال 1934
همانطور که گفتیم، سیتروئن ترکشن آوانت هرچند بهعنوان اولین خودروی محرک جلو شناخته میشود ولی درواقع این افتخار به شرکت بریتانیایی الویس اختصاص دارد. این شرکت در دههٔ 20 به تولید خودروهای اسپرت در هر شکل و اندازهای میپرداخت اما در سال 1928 کار غیرمنتظرهای انجام داد و اولین خودروی دیفرانسیل جلوی جهان را ساخت. این خودرو که هم در نسخهٔ جادهای و هم مسابقهای تولید شد، امروز کاملاً فراموش شده است. الویس FWD در مسابقهٔ لمان 1928 با پیشرانهٔ 1.5 لیتری به مقام ششم رسید درحالیکه خودروهای رتبههای بالاتر همگی پیشرانههایی با بیش از 4 لیتر حجم داشتند. از الویس FWD تنها حدود 150 دستگاه ساخته شد.
خودروی سواری چهارچرخ محرک
- جنسن FF سال 1966
- آئودی کواترو سال 1980
همهٔ ما میدانیم که آئودی کواترو چگونه مزیتهای سامانهٔ چهارچرخ محرک را در خودروهای سواری نشان داد ولی جنسن 14 سال قبل دقیقاً همین ایده را اجرا کرده بود. جنسن FF که در سال 1966 معرفی شد و بر اساس مدل اینترسپتور ساخته شده بود، خودرویی انقلابی بود. این خودرو از سامانهٔ چهارچرخ محرک فرگوسن استفاده میکرد یعنی شرکتی که پیشگام استفاده از این تکنولوژی در خودروی مسابقهای P99 بود. جنسن FF به لطف این سیستم توانست بهتر از قدرت پیشرانهٔ 6.3 لیتری V8 کرایسلر استفاده کند. متأسفانه اما این تکنولوژی ارزان نبود و FF که فقط بهصورت فرمان راست ساخته شد نتوانست فروش بالایی را تجربه کند.
ترمز ABS
- جنسن FF سال 1966
- مرسدس بنز S کلاس سال 1978
ترمز ABS پیش از آنکه به خودروها راه پیدا کند، بهطور گستردهای در هواپیماها استفاده میشد اما جنسن برای اولین بار از این سیستم در خودرو استفاده کرد. سیستم ABS جنسن FF کاملاً مکانیکی بود و با فشار هیدرولیک کار میکرد ولی میتوانست ترمزها را 10 بار در ثانیه بگیرد و رها کند. سیستم ABS جدیدی که مرسدس در S کلاس نسل W116 معرفی کرد اما بسیار پیچیدهتر بود و بهصورت الکترونیکی کار میکرد یعنی مشابه چیزی که در خودروهای امروزی میبینیم ولی اولین نبود.