خودروهایی که در زمان تولید خریدار نداشتند اما این روزها بسیار ارزشمند شده‌اند

برخی خودروها زمانی که به بازار عرضه می‌شوند، به‌قدری محبوب هستند که با هیچ مشکلی در پیدا کردن خریدار مواجه نمی‌شوند. در رابطه با این خودروها، گذشت 10 یا 20 سال نیز هیچ‌چیز را تغییر نمی‌دهد. به‌عنوان‌مثال، فراری انزو، پورشه 918 و مک‌لارن P1 را در نظر بگیرید که هنوز هم بسیار خواستنی و گران‌قیمت هستند. از سوی دیگر، خودروهایی هم هستند که زمان عرضه بسیار موردتوجه قرار می‌گیرند اما امروزه می‌توان با قیمت‌های بسیار پایینی آن‌ها را خرید. این خودروها را هیچ‌کس نمی‌خواهد زیرا هزینهٔ تعمیر و نگهداری بسیار بالایی دارند مثل جگوار XK کوپه یا مرسدس بنز SL نسل R230. دراین‌بین، خودروهایی هم هستند که در زمان عرضه به دلایل مختلفی مثل قیمت خیلی گران، مشکلات اقتصادی جهانی و یا ارائهٔ مشخصاتی کمتر از چیزی که سازنده در ابتدا وعده داده بود، فروش خوبی نداشته‌اند اما امروزه ارزش بسیار بالایی پیدا کرده‌اند. در ادامه قصد داریم با تعدادی از این خودروها آشنا شویم.

Z8 علیرغم حضور در فیلم جیمز باند پیرس برازنان، هرگز انتظارات فروش ب‌ام‌و را برآورده نکرد. این خودرو که بازآوری رترویی از رودستر کلاسیک ب‌ام‌و 507 دههٔ 50 محسوب می‌شد، افسانه‌ای به نظر می‌رسید و به لطف استفاده از پیشرانهٔ هشت سیلندر 400 اسب بخاری M5، در پرفورمنس هم چیزی کم نداشت؛ اما گویا Z8 نمی‌دانست قرار است یک خودروی اسپرت باشد یا GT و خریداران هم این را نمی‌دانستند. این خودرو هرچند به یک گیربکس دستی مجهز شده بود تا هیجان رانندگی را فراهم کند اما شخصیتی مشابه یک سدان را ارائه می‌کرد و بسیار ساکت بود. فروش Z8 در اوایل سال 2000 با قیمتی بیش از 134 هزار دلار آغاز شد و تا زمان پایان تولید در سال 2003 تنها 5,703 دستگاه فروخت اما امروزه ارزش زیادی پیدا کرده است و قیمت نمونه‌های تمیز و کم‌کار آن به بیش از 350 هزار دلار می‌رسد.

تلاش جنرال موتورز برای ساخت یک خودروی اسپرت اروپایی زمانی که در ژوئن سال 1953 به بازار عرضه شد خیلی مورد استقبال قرار نگرفت. البته پیشرانهٔ شش سیلندر کوروت‌های اولیه بسیار قوی‌تر از مدل‌های اسپرت اروپایی مثل رودسترهای MG بود اما هیچ گیربکس دستی برای آن ارائه نمی‌شد و با قیمت 3,490 دلار که هم‌اندازهٔ یک کادیلاک کوپه بود، خودروی نسبتاً گرانی به‌حساب می‌آمد. برای کوروت حتی امکان انتخاب رنگ هم وجود نداشت زیرا همهٔ نمونه‌ها با رنگ سفید تولید می‌شدند. این شرایط تا سال 1956 ادامه داشت یعنی زمانی که کورت با بدنه‌ای شیک‌تر، پیشرانهٔ V8 و گیربکس دستی به بازار آمد.

بااین‌حال، کوروت هنوز هم در فروش مغلوب فورد تاندربرد بود. در سال 1956 فورد 15,631 دستگاه تاندربرد فروخت درحالی‌که فروش کوروت تنها 3,467 دستگاه بود اما این تعداد در سال 1957 تقریباً دو برابر شد. هرچند کوروت‌های بعد از مدل 1956 جذاب‌تر هستند اما امروزه کوروت‌های اولیه به دلیل کمیابی و اهمیت تاریخی، تقاضا و قیمت بالایی پیدا کرده‌اند. به‌عنوان‌مثال، هم‌اکنون یک کوروت مدل 1956 با پیشرانهٔ V8 استاندارد 51 هزار دلار قیمت دارد درحالی‌که مدل 1953 با وجود استفاده از پیشرانهٔ شش سیلندر، با قیمتی بیش از 160 هزار دلار به فروش می‌رسد.

بدون شک مک‌لارن F1 یک خودروی کلاسیک مدرن است. این خودرو زمان عرضه در سال 1992 پرفورمنس سوپراسپرت‌ها را به سطح جدیدی ارتقاء داد و سال‌ها طول کشید تا رقبا به آن برسند؛ اما هرچند F1 سرعت و شتابی باورنکردنی داشت، زمان عرضهٔ آن درست نبود. عرضهٔ خودرویی با قیمت چندین برابر قیمت یک سوپراسپرت معمولی در میانهٔ رکود اقتصادی جهانی هرگز ایدهٔ خوبی نبود. به همین دلیل، درحالی‌که مک‌لارن قصد داشت 300 دستگاه از F1 تولید کند، زمانی که تولید آن در سال 1998 به پایان رسید تنها 106 دستگاه ساخته شده بود؛ اما این تعداد اندک که تنها 64 دستگاه آن‌ها جاده‌ای بودند، این روزها ارزش فوق‌العاده بالایی پیدا کرده‌اند. در حال حاضر، یک F1 جاده‌ای با شرایط خوب و کارکرد پایین، نزدیک به 20 میلیون دلار قیمت دارد.

شورلت ZL1 مدل 1969 فقط به خاطر قوانین مسابقات درگ NHRA تولید شد زیرا طبق قانون این مسابقات، از خودروهای مسابقه‌ای باید تعدادی نمونهٔ جاده‌ای هم تولید می‌شد. کامارو ZL1 مدل 1969 به اولین پیشرانهٔ V8 تمام آلومینیومی شورلت مجهز شده بود. این یک هیولای 7 لیتری با قدرت اعلامی 430 اسب بخار بود درحالیکه قدرت واقعی آن حدود یک‌پنجم بیشتر از این رقم بود. این موتور با وجود چنین قدرت عظیمی، به‌اندازهٔ یک پیشرانهٔ بلوک کوچک 5.4 لیتری با نصف این قدرت وزن داشت. بااین‌حال، تقریباً هیچ‌کس کامارو ZL1 را نخرید. هرچند برای این خودرو تبلیغات خوبی انجام نگرفت اما دلیل اصلی عدم موفقیت آن در فروش، قیمت وحشتناکش بود. فقط پیشرانهٔ این خودرو به‌تنهایی 4,160 دلار قیمت داشت که از قیمت یک کاماروی V8 پایه بیشتر بود.

وقتی یک کامارو SS 396 با پیشرانهٔ 6.5 لیتری V8 هم بسیار سریع بود و هم با قیمت 3 هزار دلاری بسیار ارزان‌تر بود، کسی برای ZL1 چنین مبلغ گزافی پرداخت نمی‌کرد. هرچند طبق قوانین مسابقات NHRA باید 50 دستگاه از خودروهای مسابقه‌ای ساخته می‌شد اما شورلت 69 دستگاه از کامارو ZL1 تولید کرد. البته دلیل این کار استقبال زیاد خریداران نبود بلکه یک تیونر مشهور شورلت بنام «فِرد گیب» 50 دستگاه ZL1 را از شورلت گرفت تا از طریق نمایندگی خود به فروش برساند اما حداقل 30 دستگاه از آن‌ها فروش نرفتند و دوباره به نمایندگی‌های شورلت بازگردانده شدند. بااین‌حال، امروز قیمت کامارو ZL1 بسیار افزایش پیدا کرده است و نمونه‌های تمیز آن حدود 600 هزار دلار قیمت دارند که این رقم برای نمونه‌های کلکسیونی حتی به بیش از 1 میلیون دلار هم می‌رسد.

هرچند لکسس LFA سوپرکار فوق‌العاده‌ای با پیشرانهٔ V10 منحصربه‌فرد بود اما چون در طول یکی از بدترین بحران‌های اقتصادی جهان عرضه شد و در بازار با نیسان GT-R بسیار توانمند و ارزان‌تر مواجه بود، به یک شکست تبدیل شد. البته تمام 500 دستگاهی که در ابتدا قرار بود از LFA ساخته شود فروخته شدند اما این کار حدود 10 سال طول کشید. درحالی‌که وقتی فراری محصولی را در تعداد محدود 500 دستگاهی عرضه می‌کند تمام آن‌ها سریعاً فروخته می‌شوند، لکسس فروش LFA را اواخر سال 2010 آغاز کرد و در سال 2019 هنوز هم نمونه‌های صفرکیلومتر آن در نمایندگی‌ها به چشم می‌خوردند. بااین‌حال، درحالی‌که این سوپرکار ژاپنی در سال 2011 با قیمت 375 هزار دلار به فروش می‌رسید، امروز خرید یک دستگاه از آن بین 700 هزار تا یک میلیون دلار هزینه خواهد داشت.

جگوار در ابتدا وعده داده بود که سوپرکار XJ220 را با پیشرانهٔ V12 و سامانهٔ چهارچرخ محرک تولید خواهد کرد اما خودروی نهایی با یک پیشرانهٔ V6 توربو ارائه شد که نیروی آن فقط به چرخ‌های عقب منتقل می‌شد. این تغییرات به‌علاوهٔ افزایش قیمت شدید خودرو و ورود به رکود اقتصادی جهانی باعث شد بسیاری خریداران از سفارش خود منصرف شوند. به همین دلیل، زمانی که تولید XJ220 در سال 1994 به پایان رسید، جگوار تنها 281 دستگاه از 350 دستگاه برنامه‌ریزی‌شده را تولید کرده بود و حتی از همین تعداد هم برخی هنوز فروخته نشده بودند. سوپراسپرت جگوار اما امروزه بسیار محبوب شده و قیمت آن به بیش از 650 هزار دلار رسیده است.

دوج چارجر دیتونا 1969 و پسرعموی آن پلیموث سوپربرد 1970 به خاطر قوانین مسابقات نسکار به تولید رسیدند. این خودروها تغییراتی آئرودینامیکی را تجربه کرده بودند تا بتوانند به سرعت 320 کیلومتر بر ساعت دست پیدا کنند. این تغییرات اما ظاهر خودروها را زشت کرده بود و جذابیت نمونه‌های استاندارد خود را نداشتند. به همین دلیل، سوپربردها تا اواسط دههٔ 70 روی دست نمایندگی‌ها مانده بودند. امروز اما داستان کاملاً تغییر کرده و قیمت این پلیموث در نمونه‌های تمیز با پیشرانهٔ افسانه‌ای همی به حدود 350 هزار دلار رسیده است.

بخش تازه تأسیس M ب‌ام‌و در سال 1972 برنامه‌هایی برای شرکت در مسابقات گروه 4 و گروه 5 لمانز با یک خودروی اسپرت موتور وسط داشت اما ب‌ام‌و چنین خودرویی نداشت و حتی از ظرفیت تولید برای ساخت آن‌هم برخوردار نبود؛ بنابراین، باواریایی‌ها از لامبورگینی خواستند M1 را تولید کند. لامبورگینی اما به دلیل مشکلات مالی نتوانست این پروژه را سریع پیش ببرد و به موعدی که ب‌ام‌و برای تحویل اولین سری از M1 در مارس 1978 به جهت شرکت در لمانز همان سال تعیین کرده بود نرسید. به همین دلیل، ب‌ام‌و قرارداد خود با لامبورگینی را فسخ کرد و برای تولید M1 سراغ شرکت اتاق‌سازی آلمانی بائر رفت. این شرکت از دههٔ 30 به ساخت نسخه‌های کانورتیبل از محصولات ب‌ام‌و می‌پرداخت.

اما بدشانسی‌های ب‌ام‌و پایان نداشت زیرا قوانین مسابقات لمانز تغییر کرد و حالا باید 400 نمونهٔ جاده‌ای ساخته می‌شد تا خودرو بتواند در گروه 5 این مسابقات شرکت کند. درهرصورت، پس از این ماجراها بالاخره M1 به بازار آمد اما نتوانست نظر خریداران را جلب کند. یکی از دلایل این موضوع، قیمت M1 بود که با پیشرانهٔ 3.5 لیتری شش سیلندر خطی 280 اسب بخاری حتی از فراری 512 BB با پیشرانهٔ دوازده سیلندر 360 اسب بخاری هم بیشتر بود. به همین دلیل، نمایندگی‌ها مجبور شدند M1 را با قیمتی کمتر از رقم اعلامی کارخانه بفروشند و تولید آن در سال 1981 پس از ساخت 454 دستگاه خاتمه یافت. بااین‌حال، هم‌اکنون درحالی‌که آن فراری 512 سال 1980 در نمونه‌های تمیز حدود 200 هزار دلار قیمت دارد، قیمت M1 به 440 هزار دلار رسیده است.

تاکر 48 که پس از جنگ جهانی دوم در آمریکا پدیدار شد، شبیه چیزی بود که از کتاب‌های کمیک علمی تخیلی بیرون آمده است. ظاهری الهام گرفته از عصر فضا، سیستم تعلیق کاملاً مستقل، ترمزهای دیسکی، پیشرانهٔ شش سیلندر تخت که از هلیکوپتر بل گرفته شده بود و موارد ایمنی متعلق به آینده مثل داشبورد نرم و چراغ جلوی مرکزی چرخان، همگی از ویژگی‌های چشمگیر تاکر بودند؛ اما اوضاع برای تاکر هرگز خوب پیش نرفت و زمانی که خبر رسید کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات‌متحده در حال تحقیق در مورد این شرکت است، اعتماد سرمایه‌گذاران و خریداران از بین رفت و تاکر را به ورطهٔ نابودی کشاند. تا قبل از انحلال تاکر، تنها 50 دستگاه از این خودرو ساخته شد. این سدان نوظهور با قیمتی در حدود 4 هزار دلار به فروش می‌رسید هم هم‌سطح یک کادیلاک یا لینکلن میان رده بود. در سال 2020 اما برای خریدی یکی از آن 50 تاکر باید بین 1.25 تا 1.8 میلیون دلار پرداخت کنید.