رشد ابعاد خودروها در 20 سال اخیر؛ مشکل جدید حمل و نقل جهانی

فدراسیون حمل‌ونقل و محیط‌زیست اروپا اوایل سال جاری مطالعه‌ای را منتشر کرد که نشان می‌داد خودروهای شاسی‌بلند برای جاده‌ها و پارکینگ‌های اروپا بسیار بزرگ شده‌اند. همچنین ازآنجایی‌که آلودگی بیشتر شاسی‌بلندها هم به یک نگرانی تبدیل شده، فعالان محیط‌زیستی اصرار دارند که محدودیت‌هایی برای دارندگان خودروهای بزرگ اعمال شود. در همین رابطه، چندی پیش یک همه‌پرسی در پاریس انجام شد و نشان داد که اکثر مردم این شهر با اعمال محدودیت‌های موردبحث موافق هستند. پاریسی‌ها در این همه‌پرسی به افزایش سه برابری هزینهٔ پارکینگ به ساعتی 18 یورو در مرکز شهر برای دارندگان خودروهای بزرگ رأی مثبت داده‌اند.

این تصمیم اما فقط شامل شاسی‌بلندها نمی‌شود و دارندگان خودروهای معمولی با وزن بیش از 1600 کیلوگرم و خودروهای الکتریکی با وزن بیش از 2000 کیلوگرم هم باید هزینهٔ پارکینگ بیشتری پرداخت کنند. البته از جمعیت 1.3 میلیون نفری پاریس تنها حدود 78 هزار نفر در این همه‌پرسی شرکت کرده‌اند اما با وجود مشارکت اندک انتظار می‌رود این تصمیم از سپتامبر 2024 اجرایی شود. این تصمیم که ممکن است در دیگر پایتخت‌ها هم موردتوجه قرار گیرد، نشان از مشکلاتی دارد که محبوبیت شاسی‌بلندها می‌تواند ایجاد کند. این خودروها یک دهه است که به پیشتاز بازار تبدیل شده‌اند و غیر از وزن سنگین‌تر، باید به‌اندازهٔ بزرگ‌تر آن‌ها هم توجه داشت خصوصاً وقتی حرف از تردد در جاده‌های باریک یا پیدا کردن جا پارک در مرکز شهر باشد.

هرچند مصوبهٔ پاریس فقط به وزن خودروها توجه دارد ولی این موضوع ما را بر آن داشت تا نگاه دقیق‌تری به‌اندازهٔ خودروهای امروزی داشته باشیم.

آمریکایی‌ها به ابعاد بزرگ علاقه دارند، غذا، خیابان و البته خودرو. ایالات‌متحده بهشت پیکاپ‌ها و شاسی‌بلندهای بزرگ است و ازآنجایی‌که بزرگراه‌ها و پارکینگ‌های این کشور معمولاً بزرگ هستند، رانندگی با خودروهای کوچک در آمریکا عجیب به نظر می‌رسد. طبق بررسی‌ها، در سال 2003 میانگین طول خودروهای سواری در آمریکا 4,991 میلی‌متر و میانگین عرض 1,864 میلی‌متر بوده است. همان‌طور که انتظار می‌رود، اندازهٔ خودروها از آن زمان رشد داشته اما شاید کسی به مقدار این رشد توجهی نکرده باشد. در سال 2013 میانگین طول خودروها در آمریکا به 5,158 میلی‌متر و میانگین عرض به 1,927 میلی‌متر رسید. این دوره‌ای بود که پیکاپ‌ها و شاسی‌بلندها واقعاً بر بازار آمریکا سلطه پیدا کردند اما طی 10 سال بعد رشد اندازهٔ خودروها همچنان ادامه پیدا کرد و باعث شد در سال 2023 خودروها از همیشه بزرگ‌تر شوند.

سال گذشته، میانگین طول خودروهای سواری بازار آمریکا به 5,243 میلی‌متر و میانگین عرض به 1,958 میلی‌متر رسیده است. این اعداد تنها چند سانتی‌متر از طول و عرض مرسدس S کلاس کنونی کمتر هستند. رشد اندازهٔ خودروها اما به خاطر افزایش جمعیت خانواده‌ها نیست زیرا نرخ رشد جمعیت آمریکا از 0.96 درصد در سال 2003 به 0.5 درصد در سال 2023 کاهش پیدا کرده است؛ بنابراین، رشد اندازهٔ خودروها بیشتر به خاطر افزایش راحتی و استانداردهای ایمنی است.

برخلاف آمریکایی‌ها که همیشه به خودروهای بزرگ علاقه داشته‌اند، اروپایی‌ها از دیرباز بیشتر سراغ خودروهای کوچک می‌رفته‌اند. ازآنجایی‌که شهرهای اروپا مدت‌ها پیش از ورود خودرو ساخته شدند، یافتن جا پارک در این قاره کاری چالش‌برانگیز است. علاوه بر این، اروپا نسبت به ایالات‌متحده خودکفایی انرژی کمتری دارد که رانندگان را مجبور به خرید خودروهای کم‌مصرف‌تر می‌کند. بااین‌حال، محبوبیت شاسی‌بلندهای بزرگ‌تر حتی در اروپا هم قابل کتمان نیست. در سال 2003 یعنی چند سال پیش از ورود شاسی‌بلندهای معمولی به بازار قارهٔ سبز، متوسط طول خودروها تنها 4,313 میلی‌متر و میانگین عرض 1,737 میلی‌متر بود. این اعداد با ابعاد فولکس‌واگن گلف امروزی قابل‌مقایسه هستند. در سال 2013 اما میانگین طول و عرض به ترتیب به 4,418 و 1,796 میلی‌متر رسید و سال گذشته هم خودروهای بازار اروپا با میانگین طول 4,536 میلی‌متر و عرض 1,844 میلی‌متر از همیشه بزرگ‌تر شدند.

به‌طورکلی، روند رشد اندازهٔ خودروها پاسخی برای ارائه راحتی و رفاه بیشتر است یعنی چیزهایی که خریداران از خودروهای امروزی می‌خواهند. چالش‌های این رویه یافتن فضا در خیابان‌ها و پارکینگ‌ها است اما آیا افزایش هزینه‌ها و مالیات این روند را متوقف خواهد کرد؟ باید منتظر بمانیم و ببینیم.