عجیب‌ترین خودروهای فرانسوی تاریخ، از ژیان تا پژو 1007

صنعت خودروسازی فرانسه در قیاس با دیگر کشورهای اروپایی مثل آلمان و ایتالیا، کاملاً رادیکال و متمایز بوده است. در طول سال‌ها، خودروسازان و مهندسان فرانسوی در بخش طراحی خودرو و چیزی که زیر کاپوت قرار می‌گیرد، جرأت ساختارشکنی‌های عجیبی را داشته‌اند. ازاین‌رو، قصد داریم در ادامه با 10 نمونه از عجیب‌ترین خودروهایی که توسط شرکت‌های فرانسوی ساخته شدند آشنا شویم.

رنو با آوانتیم قصد ساخت یک خودروی اسپرت دودر ولی بسیار کاربردی‌تر را داشت. این خودرو که بر اساس مینی‌ون اسپیس ساخته شد، به دنبال ترکیب ویژگی‌های یک کوپهٔ 2+2 با جاداری یک مینی‌ون بود. درهای بزرگ بدون فریم، سانروفی که کل سقف را پوشش داده بود و بدنه‌ای که در ساختار و پانل‌های آن از آلومینیوم استفاده شده بود، ازجملهٔ ویژگی‌های آوانتیم بودند. بااین‌حال، از این خودرو اصلاً استقبال خوبی نشد و طی مدت کوتاهی که از سال 2001 تا 2003 به تولید رسید، تنها 8,083 دستگاه از آن فروخته شد. البته آوانتیم که ویژگی‌های یک کوپهٔ اسپرت را با ارتفاع بیشتر و شکل یک خودروی خانوادگی ترکیب کرده بود، جلوتر از زمان خود بود زیرا سال‌ها بعد شاسی‌بلندهای کوپه‌ای مثل ب‌ام‌و X6 با همین ایده شکل گرفتند.

یک خودروی روباز می‌تواند کانورتیبل، کابریولت یا رودستر باشد اما اگر بتوان هر سهٔ این‌ها را باهم ترکیب کرد چه؟ این ایده‌ای بود که باعث خلق سیتروئن C3 پلوریل شد. این خودرو که بر پایهٔ هاچ‌بک C3 ساخته شده بود، در پیکربندی‌های مختلفی شامل هاچ‌بک دودر، کانورتیبل، کابریولت و رودستر اسپایدر قابل‌تبدیل بود. این قابلیت به لطف طراحی منحصربه‌فرد سقف و ستون‌های جانبی حاصل شده بود به‌گونه‌ای که سقف به عقب جمع می‌شد و در صندوق جای می‌گرفت درحالی‌که ریل‌های جانبی را می‌شد به‌طور کامل از جا درآورد تا خودرو به یک رودستر تبدیل شود. بااین‌حال، در داخل خودرو جایی برای قرار دادن ریل‌ها وجود نداشت و اگر باران یا طوفان می‌گرفت مالک را به دردسر می‌انداخت.

ورود یا خروج از خودرو در فضاهای تنگ می‌تواند دشوار باشد اما با استفاده از درهای کشویی این کار بسیار آسان‌تر می‌شود. به همین دلیل، در مینی‌ون‌ها از این نوع در استفاده می‌شود. پژو با 1007 نیز قصد داشت از مزیت درهای کشویی برای برتری نسبت به رقبای جمع‌وجور خود استفاده کند. درهای کشویی برقی در هردو طرف باعث می‌شدند سرنشینان جلو و عقب به‌راحتی به خودرو وارد یا از آن خارج شوند. نقطه‌ضعف این درها اما وزنی بود که به خودرو اضافه کردند و درنتیجه، 1007 با وزنی نزدیک به 1300 کیلوگرم، خودروی سنگینی بود. قوی‌ترین پیشرانهٔ این خودرو نیز موتور 1.6 لیتری TU5 با تنها 110 اسب بخار قدرت بود و درنتیجه، هاچ‌بک در کشویی پژو به خودروی بسیار کندی تبدیل شد. به همین دلیل، 1007 با فروش ضعیف، ضرر بزرگی روی دست پژو گذاشت.

بدون شک سیتروئن 2CV یکی از نمادهای فرانسه محسوب می‌شود. این خودرو ساخته شد تا جمعیت بزرگ روستایی فرانسه را خودرودار کند. 2CV به‌گونه‌ای طراحی شده بود که هزینه‌های نگهداری پایینی داشته و تعمیر آن آسان باشد. این خودرو همچنین به لطف سیستم تعلیق منحصربه‌فرد با تراول طولانی، سواری بسیار راحت و پایداری داشت. ازآنجایی‌که 2CV در وهلهٔ اول کشاورزان را هدف قرار داده بود، به لطف این سیستم تعلیق می‌توانست یک سبد پر از تخم‌مرغ را در مزرعه‌ای شخم زده با سرعت 50 کیلومتر بر ساعت حمل کند بدون آنکه یکی از تخم‌مرغ‌ها بشکند. این ماشین همچنین در انواع مختلفی از هاچ‌بک کاربردی گرفته تا ون مسقف ساخته شد تا هر نوع نیاز جمعیت روستایی فرانسه را برآورده کند.

رنو که در دههٔ 80 اقدام به ساخت رنو 5 موتور وسط کرده بود، در دههٔ 2000 همین فرمول را با کلیو تکرار کرد. بدین منظور، مهندسان رنو اسپرت با همکاری واکینشاو ریسینگ، کلیوی استاندارد را پهن‌تر کردند، از دیفرانسیل جلو به دیفرانسیل عقب تبدیل کردند و یک پیشرانهٔ 3 لیتری V6 تنفس طبیعی را در وسط آن نصب کردند. نتیجه، خلق یک هاچ‌بک جمع‌وجور فرانسوی بود که هیجانی مشابه خودروهای اسپرتی مثل لوتوس الیزه را ارائه می‌کرد. کلیو V6 همچنین با 230 اسب بخار قدرت که در نسخهٔ فاز II به 255 اسب بخار افزایش یافت، یکی از قوی‌ترین هاچ‌بک‌های تولیدی زمان خود محسوب می‌شد. این ماشین از سال 2001 تا 2005 تولید شد.

ماترا Djet اولین خودروی تولیدی موتور وسط جهان بود که در اوایل دههٔ 60 پیش از لامبورگینی میورا ساخته شد. سپس ماترا در سال 1965، توسعهٔ جایگزینی برای این خودرو را آغاز کرد که منجر به ساخت M530 شد. این خودرو که مثل Djet از بدنهٔ فایبرگلاس استفاده می‌کرد، با چراغ‌های جلوی مخفی و سقف تارگا، ظاهر بسیار آوانگاردی داشت. M530 هرچند کوپه‌ای 2+2 بود ولی مثل سلف خود از ترکیب موتور وسط استفاده می‌کرد. ماترا برای پیشرانهٔ این ماشین سراغ فورد آلمان رفت و موتور 1.7 لیتری V4 مدل تائونوس را قرض گرفت. این پیشرانه در کنار گیربکس ترنس‌اکسل، به‌اندازهٔ کافی جمع‌وجور بود که بین صندلی‌های عقب و صندوق بار جای گیرد.

آمی که شبیه یک مکعب چرخ‌دار به نظر می‌رسد، یک خودروی سواری معمولی نیست بلکه به‌عنوان یک چهارچرخه شناخته می‌شود که برای رانندگی‌های سرعت پایین در ترافیک شهری طراحی شده است. آمی به یک موتور الکتریکی با تنها 8 اسب بخار قدرت مجهز است و حداکثر سرعت آن به 45 کیلومتر بر ساعت می‌رسد. آمی همچنین در فرانسه در دستهٔ خودروهای بدون گواهینامه قرار می‌گیرد و نوجوانان 14 ساله هم می‌توانند از آن بدون گواهینامهٔ رانندگی در برخی شهرهای اروپایی استفاده کنند.

تورفتگی درهای خودرو و خط و خش ناشی از بی‌مبالاتی رانندگان بی‌دقت، مشکل آزاردهنده‌ای است که بسیاری از ما با آن مواجه شده‌ایم. سیتروئن C4 کاکتوس با هدف ارائهٔ راه‌حلی برای این مشکلات طراحی شد. سیتروئن در این خودرو ویژگی منحصربه‌فردی بنام ایربامپ را در نظر گرفته بود. این ویژگی، پانل‌های محافظی روی درهای خودرو بود که به‌عنوان بالشتک در برابر خراشیدگی‌ها، تورفتگی‌ها و برخورد درهای خودروهای دیگر در هنگام باز کردن عمل می‌کرد.

ویند درواقع نسخهٔ کانورتیبل از هاچ‌بک کوچک توئینگو محسوب می‌شد. ویژگی منحصربه‌فرد این خودرو، سقف فلزی بازشوی یک‌تکهٔ هوشمندانهٔ آن بود. برخلاف کانورتیبل‌های سقف فلزی معمول، در ویند سقف بجای اینکه به چند تکه تقسیم شود، کل سقف 180 درجه به سمت عقب می‌چرخید. گفته می‌شد رنو مکانیزم این سقف یک‌تکه را از فراری خریده است که قبلاً از آن در مدل 575 سوپر آمریکای خود استفاده می‌کرد.

در اواخر دههٔ 50، رنو که با خودروهای موتور عقب ارزان‌قیمت فروش خوبی را تجربه می‌کرد، نیاز بازار به خودرویی لوکس‌تر را احساس کرد. بدین منظور، در این شرکت فرانسوی، این توسعهٔ خودرویی بسیار غیرمعمول مطرح شد. این خودرو که در قالب یک پروتوتایپ با نام رنو 600 ساخته شد، شبیه یک استیشن برعکس بود که یعنی جلوی خودرو شبیه عقب و عقب آن شبیه جلو به نظر می‌رسید! این خودرو به یک پیشرانهٔ V8 مجهز شده بود که از اتصال دو موتور چهار سیلندر رنو دوفین شکل گرفته و در عقب نصب شده بود. 600 اما از مشکلات متعددی رنج می‌برد و به همین دلیل، در تلاش برای رفع ایرادات خودرو، بعداً دو پروتوتایپ دیگر با نام 900 ساخته شدند ولی ایدهٔ عجیب خودروی برعکس نهایتاً به نتیجه نرسید و هیچ‌گاه تولید نشد.