تمام شاسی‌بلندهای آفرود الهام گرفته از جیپ؛ از لندکروزر تا G کلاس و لندرور

از زمانی که جیپ ویلیز افسانه‌ای در نسخهٔ غیرنظامی با نام CJ راهی بازار شد و بعداً با رانگلر جایگزین شد، بالاترین استانداردها را در توانایی‌های آفرود تعیین کرده است. جیپ با عملکرد استثنایی در بیراهه نوردی، آن‌قدر توانمند و محبوب بود که الهام‌بخش خودروهای زیادی شد و در ادامه قصد داریم با این خودروها آشنا شویم.

میتسوبیشی که قبل از جنگ جهانی دوم برای تولید نسخهٔ داخلی جیپ با نام J1 با ویلیز قرارداد منعقد کرده بود، پس از جنگ ارتباط خود را با شرکت آمریکایی بیشتر کرد تا بتواند نسخه‌های اولیهٔ جیپ را در ژاپن مونتاژ کند. میتسوبیشی جیپ به دلیل سادگی و دوام استثنایی در ژاپن شهرت فوق‌العاده‌ای کسب کرد و با گذشت زمان الهام‌بخش ساخت شاسی‌بلند نام‌آشنای میتسوبیشی یعنی پاجرو شد.

نیسان پاترول در سال 1951 با کد 4W60 متولد شد و از فلسفهٔ طراحی جیپ بهره برد. این خودرو به یک پیشرانهٔ شش سیلندر خطی بنزینی مجهز بود که 105 اسب بخار قدرت و گشتاوری کافی برای یدک کشی تولید می‌کرد. پاترول به دلیل توانمندی و جان‌سختی، در مناطقی که مسیرهای ناهمواری داشتند محبوب شد و خریداران نظامی و غیرنظامی از آن به‌عنوان یک آفرودر قابل‌اعتماد بهره بردند. نسل دوم پاترول نیز در سال 1960 با کد G60 به فاصله محوری کوتاه، متوسط و کشیده عرضه شد.

تویوتا که در طول جنگ کره به نمونه‌هایی از جیپ دسترسی پیدا کرده بود، در سال 1954 به درخواست نیروی پلیس ژاپن نسخهٔ خود از این آفرودر آمریکایی را تولید کرد. این خودرو همچنین به پیشرانهٔ شش سیلندر خطی مجهز شد که اساساً نسخه‌ای تحت لیسانس از موتورهای شورلت در ژاپن محسوب می‌شد. هرچند لندکروزر تنها 125 اسب بخار قدرت داشت ولی خیلی زود به دلیل دوام، توانایی و قابلیت اطمینان به شهرت رسید. لندکروزر در نسل بعدی به بازارهای خارج از ژاپن هم راه پیدا کرد و به محبوبیتی جهانی دست یافت.

در اوایل دههٔ 60، فورد نگاه دقیقی به جیپ انداخت و متوجه شد خودرویی توانمند ولی کم‌قدرت، ناراحت و کوچک است. به همین دلیل، فورد تصمیم گرفت با عرضهٔ برانکو، این خلأ در بازار را پر کند. برانکو هم مثل جیپ شاسی‌بلند دودر جعبه‌ای شکل با چراغ‌های جلوی گرد بود و در نسخه‌های رودستر، پیکاپ و استیشن عرضه شد. مدل‌های اولیهٔ برانکو به پیشرانهٔ شش سیلندر خطی، سامانهٔ چهارچرخ محرک و گیربکس دستی مجهز بودند. برانکو در مسابقات آفرود هم بسیار موفق عمل کرد.

اولین نسل جیمنی به‌عنوان تنها آفرودر جمع‌وجور در بخش میکروکارها تاریخ‌ساز شد. این خودرو هرچند به یک پیشرانهٔ 400 سی‌سی کوچک دو سیلندر با تنها 25 اسب بخار قدرت مجهز بود ولی به دلیل توانایی‌های بالا در آفرود بسیار محبوب شد. درواقع جیمنی به یک نماد فرهنگی تبدیل شد و در نسل‌های بعدی لوکس‌تر و قوی‌تر شد اما همچنان فرم ظاهری مشابه جیپ را حفظ کرد.

مرسدس بنز هم یکی دیگر از شرکت‌هایی بود که برای ساخت کپی جیپ تلاش کرد. این خودرو هرچند در ابتدا به‌عنوان وسیله‌ای نظامی توسعه داده شد ولی بعداً به نماد ثروت و تجمل تبدیل شد. اولین نسل G کلاس بسیار مدیون یونیماگ بعد از جنگ جهانی دوم بود و از سامانهٔ چهارچرخ محرک بسیار قدرتمند بهره می‌برد. این ماشین در نسخه‌های کانورتیبل، دودر و چهاردر واگن تولید شد.

لندروور با الهام از جیپ، در سال 1947 شاسی‌بلندی ساده و توانمند را برای استفاده‌های کشاورزی تولید کرد. این خودرو در ارتش بریتانیا هم بسیار محبوب شد و در سال 1983 رسماً دیفندر نام گرفت. دیفندر که به پیشرانهٔ دیزلی توانمندی مجهز بود، خیلی زود در بین کشاورزان، ماجراجویان و کارکنان خدمات اضطراری محبوبیت پیدا کرد. این ماشین به دلیل انعطاف‌پذیری و عملکرد استثنایی در مسیرهای چالش‌برانگیز، شهرت یافت تا جایی که از بین تمام کپی‌های جیپ، شاید دیفندر بیشترین شهرت جهانی را داشته باشد.

مونتاژ جیپ در سال 1964 در کره جنوبی آغاز شد و حدود دو دهه بعد یعنی در اوایل سال 1983 جیپ کره‌ای رسماً کوراندو نام گرفت. این خودرو که بر اساس جیپ CJ-7 ساخته شده بود، تا سال 1996 تولید شد و سپس جای خود را به نسل دوم داد. این نسل هرچند ارتباطی با جیپ نداشت و توسط سانگ‌یانگ بر اساس شاسی موسو و با موتورهای مرسدس ساخته شده بود ولی در ظاهر با چراغ‌های گرد جلو، شبیه نسخه‌ای مدرن شده از جیپ به نظر می‌رسید. کوراندو در نسل سوم خود به کراس‌اووری کامپکت تبدیل شد که هیچ نشانی از پیشینیان خود ندارد.

در بین تمام خودروهای این لیست، ترولر T4 ساخت برزیل ناشناخته‌ترین است. این خودرو در سال 1999 ابتدا با پیشرانهٔ 2 لیتری بنزینی عرضه شد و سپس به پیشرانهٔ توربودیزل بزرگ‌تر مجهز شد. ترولر T4 که از سامانهٔ چهارچرخ محرک بهره می‌برد، بدنه‌ای از جنس فایبرگلاس روی شاسی فولادی داشت. این خودرو حتی برای مدتی به پرفروش‌ترین شاسی‌بلند برزیل تبدیل شد. در سال 2007 فورد ترولر را خرید و با صرف هزینهٔ زیاد، T4 را در سال 2014 کاملاً بازطراحی کرد اما متأسفانه در سال 2021 تولید این شاسی‌بلند برزیلی خاتمه پیدا کرد.

ماهیندرا از سال 1949 مونتاژ جیپ ویلیز را به‌صورت تحت لیسانس در هند آغاز کرد. این شرکت طی دهه‌ها نسخه‌های مختلفی از جیپ را در هند به تولید رساند تا اینکه سرانجام در سال 2010 مدل جدیدی بنام تار را به‌عنوان جایگزین جیپ‌های قدیمی معرفی کرد. این خودرو اساساً یک کپی تحت لیسانس از جیپ بود. هرچند در سال 2020 نسل دوم تار معرفی شد ولی هنوز هم به‌وضوح می‌توان میراث جیپ را در ظاهر این شاسی‌بلند هندی مشاهده کرد. تار امروز با پیشرانه‌های بنزینی و دیزلی و گیربکس‌های دستی و اتوماتیک قابل خریداری است.

شرکت چینی بایک در سال 2013 شاسی‌بلندی بنام BJ40 را معرفی کرد که کپی چینی رانگلر محسوب می‌شود. این خودرو هرچند قیمت ارزان‌تری نسبت به رانگلر دارد ولی از توانایی‌های آفرود جدی بهره می‌برد و گزینهٔ مناسبی برای ماجراجویان در سراسر چین محسوب می‌شود. نسل دوم BJ40 در سال 2023 معرفی شد که هنوز هم در ظاهر شباهت‌هایی با جیپ دارد ولی با وجود عرضهٔ این نسل، تولید نسل اول همچنان ادامه دارد. بایک حتی به‌تازگی قراردادی با جیپ منعقد کرده است تا BJ40 را به‌عنوان نسخهٔ چینی رانگلر به بازار عرضه کند.