خودروهای فاجعه‌باری که فروش بالایی داشتند، از ترابانت و لادا تا پراید

با پدال همراه شوید تا داستان و دلیل فروش چند صد هزار دستگاهی و حتی میلیونی بسیاری از خودروهای فاجعه‌بار تاریخ را بیان کنیم.

تاریخ خودروسازی مملو از خودروهایی است که به دلایل مختلفی مثل کیفیت پایین یا طراحی بد، مشکل‌دار بودند. اکثر این خودروها فروش بسیار پایینی داشتند اما چندین نمونه هم وجود دارد که هرچند امروز خودروهای مذمومی هستند اما در زمان تولید خریداران زیادی پیدا کردند.

آستین آلگرو

از گروه خودروسازی بزرگ بریتیش لیلاند به دلیل طراحی، قابلیت اطمینان و روابط صنعتی ضعیف همیشه به بدی یاد می‌شود. یکی از دلایل مهم این تصویر منفی بریتیش لیلاند، آستین آلگرو است که در سال ۱۹۷۳ عرضه شد و با دو به‌روزرسانی بزرگ تا ۹ سال روی خط تولید ماند. پیشرانه‌های قدیمی، تعویض دنده‌های مصیبت‌بار و غربیلک فرمان مربع مانند ازجمله مشکلات این خودرو بودند. بااین‌حال، آلگرو آن‌طور که تصور می‌شود در بازار شکست نخورد. هرچند این خودرو سود کافی برای بیرون کشیدن بریتیش لیلاند از مشکلاتش را فراهم نکرد اما در کمتر از یک دهه نزدیک به ۶۷۰ دستگاه فروخت که با توجه به مشکلات عدیدهٔ آلگرو، رقم قابل‌توجهی محسوب می‌شود.

شورلت سایتیشن

از بین تمام خودروهای تاریخ شورلت، تعداد کمی به‌اندازهٔ سایتیشن موردانتقاد بوده‌اند. این اولین خودروی جدید شورلت در دههٔ ۸۰ و اولین محصول دیفرانسیل جلوی آن بود. بررسی‌های اولیهٔ مطبوعات از این ماشین بسیار مثبت بودند و سایتیشن فقط در سال ۱۹۸۰ بیش از ۸۰۰ هزار دستگاه فروخت که موفقیت بسیار بزرگی محسوب می‌شد. پس مشکل کجا بود؟ طبق گزارش‌های متعدد، خودروهایی که برای آزمایش در اختیار ژورنالیست‌ها قرار گرفتند بسیار بهتر از نمونه‌هایی بودند که به مردم فروخته شدند. یکی از مشکلات بزرگ سایتیشن تأثیر افسارگسیختهٔ گشتاور روی فرمان بود. این خودرو همچنین با مشکل قفل کردن چرخ‌های عقب هنگام ترمز گیری که تصادفات فاجعه‌باری را به دنبال داشت هم مواجه بود. به همین دلیل، فروش سایتیشن پس از سال اول کاهش یافت و طی پنج سال بعد تا زمان پایان تولید، به‌اندازهٔ همان ۸۰۰ هزار دستگاه سال اول فروخت. البته فروش ۱.۶ میلیون دستگاهی را می‌توان موفقیت بزرگی دانست اما چون خریداران در سال اول نمی‌دانستند چه خودروی افتضاحی می‌خرند این اتفاق رخ داد.

شورلت کورویر

رانندگی با نسل اول کورویر با پیشرانهٔ نصب‌شده در عقب و سیستم تعلیق عقب محور آونگی، برای کسانی که به این ترکیب عادت نکرده و قبلاً فولکس‌واگن بیتل نداشتند (هدف اصلی کورویر برای رقابت) بسیار دشوار بود. «رالف نادر» در کتاب پرفروش خود با نام «ناایمن در هر سرعتی» بشدت از این طرح انتقاد کرد. بااین‌وجود، کورویر در طول دههٔ ۶۰ بیش از ۱.۸ میلیون دستگاه فروخت و در سال ۱۹۶۵ نیز شورلت نسل دوم کورویر را با تعلیق عقب بهتر به بازار فرستاد. البته فروش کورویر در سال ۱۹۶۶ کاهش یافت و دیگر بیشتر نشد اما این فقط به خاطر کتاب نادر نبود و عوامل دیگری مثل کاهش تبلیغات از سوی جنرال موتورز و قدیمی شدن کورویر هم در این موضوع نقش داشتند.

کرایسلر پی‌تی کروزر

پی‌تی کروزر که در سال ۲۰۰۰ معرفی شد، بر اساس کرایسلر نئون ساخته شده بود اما کابین جادارتری داشت و از طراحی رترو به سبک دههٔ ۳۰ استفاده می‌کرد. این ماشین در ابتدا با استقبال خوبی مواجه شد و جوایز متعددی کسب کرد و حتی زمانی که تولید آن یک دهه بعد به پایان رسید هنوز طرفداران وفاداری داشت اما رفته‌رفته محبوبیت پی‌تی کروزر کاهش یافت و عرضهٔ نسخهٔ کانورتیبل که به دلیل لرزش موردانتقاد قرار گرفت شرایط را بدتر کرد. مجموع فروش پی‌تی کروزر از ۱.۳ میلیون دستگاه فراتر رفت اما بخش عمده‌ای از این رقم فقط در چند سال اول رقم خورد و از سال ۲۰۰۷ فروش این خودرو هم در اروپا و هم آمریکا فروکش کرد.

فورد پینتو

پینتو به دلیل آتش گرفتن در هنگام برخورد از عقب، نه‌تنها تصویر بسیار بدی پیدا کرد بلکه تصویر فورد را هم خراب کرد؛ اما با وجود این هجمهٔ منفی، محبوبیت پینتو در بازار پابرجا ماند و مجموع فروش آن از سال ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ از ۳.۱ میلیون دستگاه فراتر رفت. فروش پینتو فقط در سال ۱۹۷۴ به بیش از نیم میلیون دستگاه رسید. این همان سالی بود که نگرانی‌های ایمنی در مورد پینتو به‌طور گسترده مطرح شد و به همین دلیل بلافاصله فروش کاهش پیدا کرد اما پینتو تا پایان تولید هنوز هم سالانه حدود ۲۰۰ هزار دستگاه میفروخت.

لادا کلاسیک

لادا کلاسیک یک نام رسمی نیست بلکه اصطلاحی کلی برای سدان‌ها و استیشن‌های مشتق‌ شده از فیات ۱۲۴ است که توسط شرکت روسی آوتوواز از سال ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۲ تولید می‌شد. این خودروها در کشور خود بسیار محبوب بودند زیرا با جاده‌ها و شرایط آب و هوایی روسیه سازگاری داشتند. البته لادا کلاسیک به کشورهای دیگر مثل بریتانیا هم صادر شد. این لاداها طرفداران زیادی پیدا کردند و تا زمان خاتمهٔ تولید نزدیک به ۱۸ میلیون دستگاه از آن ساخته شد.

موریس مارینا

از مارینا به‌عنوان یکی از بدترین خودروهای تاریخ یاد می‌شود. البته با توجه به خودروهای وحشتناکی که در طول تاریخ ساخته شده است، این یک اغراق بزرگ محسوب می‌شود ولی قطعاً این سدان میان سایز بریتیش لیلاند در دههٔ ۷۰ اصلاً خودروی خوبی نبود. مارینا باعجله و با استفاده از تکنولوژی‌های قدیمی طراحی شد و پس از عرضه به بازار همچنان به توسعهٔ بیشتری نیاز داشت. به همین دلیل، مارینا حتی در زمان معرفی هم در قیاس با رقبا خودرویی قدیمی محسوب می‌شد. بااین‌حال، هرچند مارینا هرگز به‌اندازهٔ رقیب اصلی خود یعنی فورد کورتینا نظر خریداران را جلب نکرد اما برای مدتی جزء پرفروش‌ترین خودروهای بریتانیا بود و در بازارهای صادراتی هم خوب عمل کرد. از این ماشین بیش از ۱.۱ میلیون دستگاه ساخته شد که نزدیک به ۴۰ درصد آن‌ها در بازارهای صادراتی فروخته شدند.

 ترابانت ۶۰۱

۶۰۱ برای چند دهه در آلمان شرقی به تولید می‌رسید. پیشینهٔ این خودرو به مدل P50 بازمی‌گردد که وقتی در سال ۱۹۵۷ معرفی شد خودروی کاملاً مدرنی بود اما ۶۰۱ که به‌روزرسانی‌های اندکی را تجربه کرده بود، زمانی که در سال ۱۹۹۰ از روی خط تولید کنار رفت، به یکی از ناهنجاری‌های بزرگ صنعت خودروسازی تبدیل شده بود. دلیل فروش بالای ۶۰۱ این بود که هیچ رقیب یا جایگزینی در آلمان شرقی برای آن وجود نداشت. حتی برای خرید همین ترابانت هم مردم باید مبلغ را پرداخت می‌کردند و سال‌ها برای تحویل خودرو منتظر می‌ماندند یا اینکه سراغ نمونه‌های کارکرده با قیمت گران‌تر می‌رفتند. طبق تخمین‌ها، حدود ۳ میلیون دستگاه از ترابانت فروخته شد. اگر آلمان شرقی به خودروهایی که در آن سوی دیوار برلین در آلمان غربی عرضه می‌شد دسترسی داشت، بعید بود که هیچ‌کدام از این سه میلیون نفر سراغ ترابانت بروند. به همین دلیل بود که وقتی دیوار برلین فروریخت، آلمان شرقی‌ها سراغ فولکس‌واگن رفتند و ترابانت کنار گذاشته شد.

کیا پراید

پراید که توسط مزدا برای فورد طراحی شد، ابتدا خودروی بدی نبود و حتی برای زمان خود محصول اقتصادی مناسبی به شمار می‌رفت اما سرنوشت این ماشین در ایران کاملاً تغییر کرد. پراید از طریق کیا به ایران رسید و در سال ۱۳۷۶ مونتاژ آن توسط سایپا آغاز شد. این خودرو که ابتدا محصول مدرن و قابل‌توجهی بود، زمانی که در سال ۱۳۹۹ از روی خط تولید کنار رفت، به نماد بی‌کفایتی و عقب‌ماندگی صنعت خودروسازی کشورمان تبدیل شد. بااین‌حال، پراید به دلیل بازار انحصاری، قیمت ارزان، استهلاک پایین و فراوانی قطعات، در ایران فروش فوق‌العاده‌ای را تجربه کرد و به‌ویژه پس از خاتمهٔ تولید پیکان در ابتدای سال ۱۳۸۴، به انتخاب اول بسیاری از ایرانی‌ها تبدیل شد. هم‌اکنون بیش از ۶.۲ میلیون دستگاه پراید در جاده‌های کشورمان در حال تردد هستند که معادل ۲۸ درصد از کل خودروهای ایران است.

تریومف TR7

TR7 هم مثل دیگر خودروهای بریتیش لیلاند در دههٔ ۷۰ از عرضهٔ دیرهنگام به بازار و مشکلات کیفی رنج می‌برد. علاوه بر این، طراحی TR7 هم در آن زمان بحث‌برانگیز بود. درواقع، این خودرو پایان برند تریومف را رقم زد و بنابراین باید آن را یک شکست بزرگ دانست. البته مطمئناً TR7 نمی‌توانست فروشی به‌اندازهٔ آستین آلگرو یا موریس مارینا داشته باشد اما به‌عنوان یک خودروی اسپرت، فروش مناسبی را تجربه کرد و با فروش بیش از ۱۰۰ هزار دستگاه، به موفق‌ترین خودروی اسپرت تریومف تبدیل شد.