نگاهی به بهترین سوپرکارهای دوازده سیلندر تاریخ

اولین پیشرانهٔ V12 در سال 1904 برای استفاده در قایق‌های مسابقه‌ای پدیدار شد اما قدرت بالا و نرمی این پیشرانه آن را به گزینهٔ ایده‌آلی برای استفاده در خودروهای لوکس و اسپرت تبدیل کرد. یکی از اولین استفاده‌های خودرویی از موتورهای V12 در سال 1913 در خودروهای مسابقه‌ای در بریتانیا به عمل آمد و یکی از اولین خودروهای تولیدی که از این موتورها استفاده کرد پاکارد توئین سیکس 1915 ساخت آمریکا بود. از آن زمان تا به امروز موتورهای V12 در خودروهای اسپرت و لوکس سطح بالا دیده می‌شوند اما دوران این پیشرانه‌های دوست‌داشتنی تقریباً رو به پایان است زیرا شرکت‌هایی مثل ب‌ام‌و اخیراً موتورهای V12 خود را کنار گذاشته‌اند. البته فراری هنوز هم یک V12 هیجان‌انگیز را در مدل 812 ارائه می‌کند اما تشدید قوانین آلایندگی و الکتریکی‌سازی خودروها بدین معنا است که به‌زودی باید با موتورهای دوازده سیلندر خداحافظی کنیم؛ بنابراین، هم‌اکنون زمان آن فرارسیده است که به تعدادی از بهترین سوپرکارهای V12 تاریخ نگاهی داشته باشیم.

میورا یکی از مهم‌ترین خودروها در تاریخ سوپراسپرت‌ها محسوب می‌شود. این اولین سوپرکار موتور وسط دنیا بود و طرحی را ارائه کرد که همه آن را دنبال کردند. نیروگاه V12 میورا توسط بیزارینی به‌عنوان یک پیشرانهٔ مسابقه‌ای برای جاده طراحی شد. این موتور در سال 1966 در میورا معرفی شد و حدود 300 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد. توسعهٔ این پیشرانه تا دهه‌ها بعد ادامه پیدا کرد و برای آخرین بار از آن در مورسیه‌لاگو سوپر ولوچه سال 2010 استفاده شد. موتور بیزارینی در این ماشین با 6.5 لیتری حجم، 670 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد. این موتور در طول عمر خود به نمادین‌ترین محصولات تاریخ لامبورگینی یعنی کانتاش و دیابلو هم نیرو بخشید.

در دهه‌های 60 و 70، جگوار هم در خودروهای مسابقه‌ای و هم تولیدی در صدر قرار داشت. پیشرانهٔ 5.3 لیتری V12 این شرکت که برای اولین بار در سال 1971 در نسل سوم E تایپ معرفی شد، بر اساس پیشرانهٔ خودروی مسابقه‌ای لغو شدهٔ XJ13 ساخته شده بود. این موتور معیاری برای قدرت و نرمی بود و E تایپ را به یکی از نمادین‌ترین محصولات تاریخ جگوار تبدیل کرد تا جایی که انزو فراری آن را زیباترین خودروی جهان دانست. این موتور با نسخهٔ 7 لیتری خود در سال 1988 مدل مسابقه‌ای XJR را در لمانز به پیروزی رساند و در سال 1990 رتبه‌های اول و دوم را به ارمغان آورد.

پیشرانهٔ Tipo F130B فراری F50 هرگز اولین موتور V12 این شرکت در خودرویی جاده‌ای نبود اما از لحاظ صدا به‌تنهایی یکی از بهترین پیشرانه‌ها در تاریخ فراری محسوب می‌شد. زمانی که F50 در سال 1995 معرفی شد، فراری اعداد خروجی موتور را اعلام نکرد اما بعداً مشخص شد که این نیروگاه 4.7 لیتری دوازده سیلندر 520 اسب بخار قدرت تولید می‌کند. نسخهٔ فرمول یک پیشرانهٔ تیپو نیز یکی از خوش‌صداترین موتورهای تاریخ است. این یک موتور 3.5 لیتری با 680 اسب بخار قدرت و ردلاین 14 هزار rpm است.

وقتی صحبت از بهترین موتورهای V12 جاده‌ای باشد نمی‌توان از پیشرانهٔ M120 مرسدس AMG که در سینهٔ پاگانی زوندا قرار می‌گیرد نام نبرد. این موتور در اصل یک نمونهٔ 6 لیتری بود که پیشینهٔ آن به دههٔ 90 بازمی‌گشت یعنی زمانی که مک‌لارن نسخهٔ اولیهٔ آن را در سینهٔ S کلاس قرار داد. قبل از اینکه موتور M120 به زوندا برسد، مرسدس از آن در مدل مسابقه‌ای CLK GTR برای کلاس GT1 لمانز استفاده کرد و در مسابقات قهرمانی FIA GT به پیروزی رسید. سپس M120 در سال 1999 در سینهٔ زوندا قرار گرفت و افزایش حجم آن شروع شد. در آخرین نسخهٔ این هایپرکار ایتالیایی، حجم این موتور به 7.3 لیتر رسیده و 800 اسب بخار قدرت و 850 نیوتن متر گشتاور تولید می‌کند.

گوردون موری T.50 از بسیاری جهات خودروی دیوانه‌واری است. پیشرانهٔ این ماشین توسط کاسورث ساخته شده و نیروی خود را از طریق یک گیربکس دستی انتقال می‌دهد. این یک موتور 3.9 لیتری تنفس طبیعی با بیش از 650 اسب بخار قدرت است که به ردلاین فوق‌العادهٔ 12,100 rpm می‌رسد. گفته شده این موتور سریع‌ترین پاسخگویی را در بین تمام پیشرانه‌های جاده‌ای دارد. این موتور صدایی شبیه پیشرانه‌های فرمول یک دههٔ 90 دارد اما گفته شده هزینه‌های سرویس آن از موتورهای V12 مرسدس و ب‌ام‌و ارزان‌تر است. T.50 احتمالاً آخرین سوپرکار V12 عالی تاریخ خواهد بود.

زمانی که گوردون موری مک‌لارن F1 را طراحی می‌کرد، برای تیم فرمول یک مک‌لارن هوندا موتورهای V12 می‌ساخت. بااین‌حال، این شرکت بریتانیایی برای تأمین پیشرانهٔ سوپرکار جاده‌ای خود با هوندا به توافق نرسید و به همین دلیل سراغ ب‌ام‌و رقت. نتیجه سنگین‌تر از چیزی بود که موری می‌خواست اما درنهایت این پیشرانه که S70 نام داشت، در سینهٔ F1 جای گرفت و به یکی از مهم‌ترین موتورها در تاریخ ب‌ام‌و تبدیل شد. این موتور 6.1 لیتری از تکنولوژی‌های برگرفته از موتوراسپرت مثل سیستم تزریق سوخت متوالی با دو انژکتور در هر سیلندر، سیستم روغن‌کاری کارتل خشک منیزیومی و پیستون‌های آلومینیومی فورج‌کاری شده بهره می‌برد. پیشرانهٔ S70 ب‌ام‌و که در محفظهٔ موتور F1 با عایقی از طلا احاطه شده بود، 627 اسب بخار قدرت و 650 نیوتن متر گشتاور تولید می‌کرد.

پیشرانهٔ 7.3 لیتری V12 کارتل خشک که زیر کاپوت مدل تولید محدود One 77 قرار گرفت هم یکی دیگر از موتورهای V12 فوق‌العادهٔ تاریخ محسوب می‌شود. نسخهٔ اولیهٔ این موتور در زمانی که آستون‌مارتین در تملک فورد بود توسط کاسورث طراحی شد و برای اولین بار در DB7 سال 1998 مورداستفاده قرار گرفت. این پیشرانهٔ 5.9 لیتری درواقع بر اساس موتور V6 دوراتک فورد ساخته شده بود اما زمانی که در سال 2009 در One 77 استفاده شد، حجم آن به 7.3 لیتر افزایش یافت. این موتور با تولید 760 اسب بخار قدرت، One 77 را به یکی از سریع‌ترین خودروهای جاده‌ای تنفس طبیعی آن زمان تبدیل کرد. آیا هنوز هم فکر می‌کنید این موتور صرفاً دو V6 فورد است که به هم متصل شده است؟