پیشرانه‌هایی که طولانی‌ترین زمان تولید را داشتند، از دو سیلندر ژیان تا V12 لامبورگینی

ظهور عصر الکتریکی بدین معنا است که روزهای پرستش پیشرانه‌های افسانه‌ای رو به پایان خواهد بود. صنعت خودروسازی هنوز در بخش موتورهای الکتریکی که هم‌اکنون در خودروهای برقی می‌بینیم افسانه‌سازی نکرده و شاید هیچ‌گاه این اتفاق رخ ندهد؛ بنابراین، وقت آن است که از پیشرانه‌های بنزینی گذشته که عمری طولانی داشته و بسیاری از آن‌ها به موتورهای افسانه‌ای تبدیل شدند یادی کنیم.

زمان تولید: 1990 تاکنون (32 سال)

فورد سال‌ها است که با تولید پیشرانه‌های اکوبوست، حجم موتورهای خود را کاهش داده است اما این شرکت بیش از سه دهه است که یک سری موتور V8 را هم روی خط تولید دارد. این پیشرانه که بلوک چدنی اما سرسیلندر و پیستون‌های آلومینیومی سبک‌وزن دارد، در نسخه‌های مختلف حجمی بین 4.6 تا 5.8 لیتر داشته است. حتی یک نسخهٔ 6.8 لیتری V10 هم از این موتور وجود داشت که در پیکاپ‌های سری F سوپر دیوتی استفاده می‌شد. موتورهای ماژولار فورد بسیار تطبیق‌پذیر هستند و حتی در هایپرکارهای کونیگ‌زگ هم استفاده شدند. جدیدترین نسخهٔ این موتور را در نسل هفتم موستانگ می‌بینیم که در نسخهٔ دارک هورس 500 اسب بخار قدرت دارد.

زمان تولید: 1967 تا 2004 (37 سال)

این پیشرانهٔ تمام آلومینیومی بر اساس پیشرانهٔ 215 بیوک ساخته شد که در دههٔ 60 متولد و در محصولات بیوک و پونتیاک استفاده می‌شد. جنرال موتورز به دلیل قابلیت اطمینان پایین، این موتور را کنار گذاشت ولی امتیاز آن را به روور فروخت. این شرکت بریتانیایی موتور آمریکایی‌ها را از نو طراحی و بسیار قابل‌اعتمادتر کرد. این پیشرانه با ترکیبی عالی از قدرت و گشتاور مناسب در کنار وزن پایین در محصولات روور، لندروور، ام‌جی، مورگان و TVR استفاده شد. این موتور زندگی خود را با حجم 3.5 لیتر شروع کرد و در پایان تولید در رنجروور به 4.6 لیتر رسید.

زمان تولید: 1985 تاکنون (37 سال)

پیشرانه‌های سری B مزدا در سال 1985 متولد شدند و در سال 2005 کنار رفتند اما موتور B3 داستان متفاوتی داشت. این پیشرانه در فورد فستیوا و نسخهٔ کره‌ای آن یعنی کیا پراید مورداستفاده قرار گرفت و در اوایل دههٔ 70 شمسی به ایران آمد. پیشرانهٔ 1.3 لیتری هشت سوپاپ B3 دهه‌ها در ایران تولید شد و هنوز هم در سینهٔ وانت سایپا 151 در حال تپیدن است. البته سایپا در دههٔ 90 شمسی این موتور را ارتقاء داد و نام M13 را روی آن گذشت. آخرین نسخهٔ این پیشرانه 71 اسب بخار قدرت تولید می‌کند.

زمان تولید: 1961 تا 2001 (40 سال)

ویندسور یک موتور V8 میان سایز بود که ابتدا روی نسل چهارم فایرلین و بعداً بسیاری از دیگر محصولات فورد و همین‌طور AC کبرا نصب شد. این موتور آخرین بار در سال 2003 در فورد اکسپلورر دیده شد و دیگر در هیچ خودروی تولیدی استفاده نمی‌شود اما فورد همچنان آن را به‌صورت موتور جعبه‌ای تولید و عرضه می‌کند. ویندسور کار خود را با حجم 3.6 لیتر آغاز کرد و نهایتاً به 5.8 لیتر رسید.

زمان تولید: 1964 تا 2006 (42 سال)

شرکت آمریکن موتورز برای اولین بار پیشرانهٔ شش سیلندر خطی جدید خود را در نسخهٔ ویژه‌ای از رامبلر سال 1964 با نام تایفون ارائه کرد. این پیشرانه سال‌ها تولید شد و نسخهٔ 4 لیتری آن یکی از بهترین ویژگی‌های جیپ چروکی بود. موتور AMC تا اواخر سال 2006 هنوز در رانگلر استفاده می‌شد. مدل‌های آریا و شاهین مونتاژ ایران هم به همین موتور مجهز بودند.

زمان تولید: 1948 تا 1990 (42 سال)

پیشرانهٔ دو سیلندر هوا خنک سیتروئن با حجمی از 375 تا 602 سی‌سی در تمام عمر 2CV استفاده شد و اگر آتش جنگ جهانی دوم برافروخته نمی‌شد ممکن بود 9 سال زودتر زندگی خود را آغاز کند. این موتور در مدل‌های آمی، ژیان و مهاری هم استفاده شد و نسخهٔ بزرگ‌تر 652 سی‌سی آن بعداً در مدل ویستا مورداستفاده قرار گرفت.

زمان تولید: 1947 تا 1989 (42 سال)

اندکی پس از جنگ جهانی دوم، انزو فراری از مهندس «جواکینو کلمبو» توسعهٔ یک پیشرانهٔ 1500 سی‌سی برای مسابقات را خواست. کلمبو در جواب گفت مازراتی چهار سیلندر دارد، بریتانیایی‌ها شش سیلندر دارند، آلفارومئو هشت سیلندر دارد و بنابراین ما باید دوازده سیلندر داشته باشیم. انزو با این دیدگاه کاملاً موافق بود و بدین ترتیب پیشرانهٔ V12 درخشان کلمبو در سینهٔ بسیاری از فراری‌های قرن بیستم قرار گرفت. این موتور برای اولین بار در نسخهٔ 1.5 لیتری در خودروی مسابقه‌ای فراری S 125 ظاهر شد و پس از چندین توسعه و افزایش حجم تا 4.9 لیتر، تا پایان تولید گرند تورر 412 در سال 1989 استفاده می‌شد.

زمان تولید: 1949 تا 1990 (43 سال)

موتور شش سیلندر XK جگوار برای اولین بار در مدل XK120 پدیدار شد که در سال 1950 روی خط تولید رفت و تا دو دهه بعد تنها پیشرانه‌ای بود که روی محصولات جگوار نصب می‌شد. این موتور با حجم 3.4 لیتر متولد شد و بعداً نسخه‌های کوچک‌تر و بزرگ‌تر 2.4 و 4.2 لیتری آن‌هم ساخته شد. آخرین استفاده از این موتور در لیموزین دایملر DS420 بود.

زمان تولید: 1954 تا 1997 (43 سال)

این پیشرانه با دو میل بادامک روی سر سیلندر، برای بیش از چهار دهه در آلفاهای موتور جلو و محرک عقب از 1.3 لیتری در جولیتا گرفته تا 2 لیتری در سدان 164 که تا سال 1997 تولید می‌شد مورداستفاده قرار گرفت. نسخهٔ شانزده سوپاپ دو شمع در هر سیلندر این موتور به پایه و اساسی برای پیشرانهٔ بعدی فیات تبدیل شد.

زمان تولید: 1955 تا 2001 (46 سال)

اولین پیشرانه‌ای که در عقب یکی از محصولات فیات نصب شد، موتور سری 100 بود. این پیشرانه برای اولین بار با 633 سی‌سی حجم در سال 1955 در مدل 600 معرفی شد. ازآن‌پس، این موتور در اندازه‌های مختلفی تا 1055 سی‌سی ساخته شد و حتی به قرن بیست و یکم هم وارد شد ولی نهایتاً در سال 2001 فیات آن را از لیست موتورهای هاچ‌بک پاندا حذف کرد.

زمان تولید: 1962 تا 2009 (47 سال)

این اولین پیشرانهٔ V6 بود که در یک خودروی آمریکایی تیراژ بالا استفاده می‌شد. این موتور اولین بار با حجم 3.2 لیتری در سینهٔ بیوک اسپشیال قرار گرفت. حقوق تولید این موتور برای مدت کوتاهی به شرکت کایزر جیپ واگذار شد اما جنرال موتورز دوباره آن را پس گرفت. بسیاری از خودروهای امپراطوری جنرال موتورز از این موتور استفاده کردند که آخرین آن‌ها نسل اول بیوک لاکراس بود. تولید این خودرو در سال 2009 خاتمه یافت در آن زمان حجم موتور V6 بیوک به 3.8 لیتر رسیده بود.

زمان تولید: 1963 تا 2010 (48 سال)

پیشرانهٔ V12 لامبورگینی هم‌زمان با خود این شرکت متولد شد. این موتور 3.5 لیتری روی اولین محصول لامبورگینی یعنی 350GT نصب شد و سپس در سینهٔ مدل افسانه‌ای میورا قرار گرفت. طی سال‌ها و دهه‌های بعد نیز نسخه‌های بزرگ‌تر این موتور در محصولات پرچم‌دار شرکت یعنی کانتاش، دیابلو و مورسیه‌لاگو استفاده شدند. آخرین نسخهٔ این موتور با 6.5 لیتر حجم در مورسیه‌لاگو سوپرولوچه ارائه شد که تا سال 2010 تولید می‌شد. برای اونتادور اما لامبورگینی پس از نزدیک به نیم قرن یک موتور V12 کاملاً جدید توسعه داد.

زمان تولید: 1951 تا 2000 (49 سال)

پیشرانهٔ سری A بریتیش موتور یا BMC در بسیاری از خودروهای بریتانیایی مورداستفاده قرار گرفت که مشهورترین آن‌ها مینی بود. این موتور همچنین یک منبع نیروی ارزان و قابل‌اعتماد برای بسیاری از خودروهای اسپرت تیراژ پایین، کیت کارها و خودروهای دست‌ساز خانگی بود. نسخهٔ اولیهٔ این موتور با 803 سی‌سی حجم تنها 28 اسب بخار قدرت داشت و بزرگ‌ترین نسخهٔ آن با 1275 سی‌سی حجم و 95 اسب بخار قدرت در MG مترو مورداستفاده قرار گرفت.

زمان تولید: 1955 تا 2003 (49 سال)

موتور بلوک کوچک V8 شورلت برای اولین بار با 4.3 لیتر حجم در نسل اول کوروت دیده شد و سپس در سال 1955 در سینهٔ سدان بلیر قرار گرفت. این موتور در نسخه‌های مختلف در بسیاری از محصولات جنرال موتورز مثل شورلت کامارو و سابربن، پونتیاک گرند پری، کادیلاک اسکالید، هامر H1 و... استفاده شد. مثل ویندسور فورد، بلوک کوچک شورلت هم همچنان به‌صورت موتور جعبه‌ای تولید می‌شود. تخمین زده شده از این موتور بیش از 100 میلیون دستگاه ساخته شده است. در سال 1997 موتور بلوک کوچک جدید سری LS به‌عنوان جایگزین بلوک کوچک قدیمی معرفی شد.

زمان تولید: 1959 تا 2020 (61 سال)

سری L دومین پیشرانهٔ رولزرویس محسوب می‌شود. این موتور اولین بار در سیلور کلود II، فانتوم V و بنتلی S2 ظاهر شد. توسعه و استفاده از این موتور در رولزرویس تا اواخر دههٔ 90 ادامه یافت اما وقتی در سال 1998 ب‌ام‌و مالکیت رولزرویس را به دست آورد، این شرکت بریتنیایی موتور سری L را کنار گذاشت و از پیشرانه‌های V12 آلمانی‌ها استفاده کرد. بااین‌حال، بنتلی تحت مالکیت فولکس‌واگن به استفاده از این موتور ادامه داد و نسخه‌های بسیار اصلاح‌شده‌ای از آن را در مدل‌های آرناژ، آژور و بروکلند نصب کرد. موتور سری L کار خود را با 6.2 لیتر حجم و 188 اسب بخار قدرت آغاز کرد و با نسخهٔ 6.75 لیتری توئین توربو در مولسان اسپید با 530 اسب بخار قدرت به آخر خط رسید. آخرین دستگاه این موتور در ژوئن 2020 برای استفاده در نسخهٔ پایانی مولسان تولید شد و پایان یک دورهٔ مهم را رقم زد. طی شش دهه حدود 36 هزار دستگاه از پیشرانه‌های سری L تولید شد.

زمان تولید: 1938 تا 2003 (65 سال)

تایپ 1 پیشرانهٔ چهار سیلندر تخت هوا خنک فولکس‌واگن بود که برای بیتل طراحی شد و سال‌ها در محصولات کوچک این شرکت استفاده شد. این موتور اولین بار در سال 1938 با 985 سی‌سی حجم و 24 اسب بخار قدرت پدیدار شد و تا پایان تولید بیتل در سال 2003 در مکزیک همچنان ساخته می‌شد.