بهترین خودروهایی که به خاطر قوانین مسابقات تولید شدند، از 911 GT1 تا کامارو ZL1
هومولوگیشن باعث خلق تعدادی از بهترین خودروهای جادهای در طول تاریخ شده است. هومولوگیشن چیست؟ قوانین بسیاری از مسابقات اتومبیلرانی، خودروسازان را ملزم میکند که از مدلهای مسابقهای خود تعدادی نمونهٔ جادهای هم تولید کنند. به این کار هومولوگیشن گفته میشود. خودروهای هومولوگ شده اساساً خودروهای مسابقهای برای جاده هستند و هیجان زیادی را برای علاقهمندان به ارمغان آوردهاند. در ادامه با بهترین خودروهای هومولوگیشن تاریخ آشنا خواهیم شد.
آئودی اسپرت کواترو
آئودی کواترو با سامانهٔ چهارچرخ محرک خود، مسیر مسابقات رالی را تغییر داد اما رقبا بهسرعت فاصله را کم کردند و این باعث شد آئودی چیز بهتری بنام اسپرت کواترو را ارائه کند. فاصلهٔ محوری این خودرو 320 میلیمتر کمتر شد تا چابکتر شود. زیر کاپوت هم یک پیشرانهٔ 2.1 لیتری پنج سیلندر قرار گرفته بود که برای مطابقت با مقررات رالی، حجم کمی کمتری داشت. نسخههای جادهای 300 اسب بخار قدرت داشتند اما این موتور در نسخهٔ رالی 450 اسب بخار قدرت تولید میکرد که این رقم در نسخهٔ اوولوشن حتی به بیش از 500 اسب بخار رسید. ازجملهٔ دیگر تغییرات اسپرت کواترو میتوان به شیب بیشتر شیشهٔ جلو برای بهبود آیرودینامیک و انتقال باطری به صندوقعقب برای توزیع وزن بهتر اشاره کرد. مجموعاً 224 دستگاه از اسپرت کواترو ساخته شد که 164 دستگاه آن جادهای بود.
بامو M3 نسل E30
بخش M بامو قبلاً مدلهای M1، M535i و M5 را ساخته بود اما این M3 نسل E30 بود که این بخش را به شهرت رساند. زمانی که بامو میخواست در مسابقات DTM آلمان شرکت کند، باید 5 هزار دستگاه نسخهٔ جادهای تولید میکرد که این باعث خلق M3 شد. این ماشین به یک پیشرانهٔ 2.3 لیتری چهار سیلندر مجهز شده بود که تا 200 اسب بخار قدرت تولید میکرد اما در نسخهٔ مسابقهای این رقم به 375 اسب بخار میرسید. مجموعاً 17,184 دستگاه از M3 نسل E30 در نسخههای مسابقهای، جادهای، اوولوشن و کانورتیبل ساخته شد.
شورلت کامارو ZL1
این ماشین توسط بخش «سفارش تولید دفتر مرکزی» یا COPO شورلت خلق شد. ایدهٔ ساخت ZL1 توسط «فرد گیب» مطرح شد. او یک فروشندهٔ خودرو و رانندهٔ مسابقات درگ بود که میخواست در پیست درگ فورد موستانگ را با کامارو شکست دهد. گیب به این نتیجه رسید که پیشرانهٔ 7 لیتری V8 تمام آلومینیومی جدید شورلت تنها راه تحقق رؤیای اوست. وی مدیر اجرایی شورلت را متقاعد کرد تا این کامارو را با دیفرانسیل و کلاچ قویتر توسعه دهد. عملکرد موفق در مسابقات درگ نشان داد که ایدهٔ گیب درست بوده است. موتور ZL1 طبق اعلام شورلت 430 اسب بخار قدرت تولید میکرد اما قدرت واقعی آن 500 اسب بخار بود. البته این پیشرانه بسیار گران بود و بهتنهایی قیمتی بیش از یک کامارو V8 پایه داشت. به همین دلیل، گیب 50 دستگاهی که از کامارو ZL1 سفارش داده بود را بهسختی فروخت.
فراری 250 GTO
این فراری یکی از خودروهای هومولوگیشن قطعی تاریخ است زیرا حتی نام آن مخفف گرن توریسمو اومولوگاتو است که کلمهٔ آخر در ایتالیایی به معنای هومولوگیشن است. GTO یک خودروی مسابقهای بود که بهسختی جادهای شد. این خودرو که برای مسابقات GT ساخته شده بود، با یک پیشرانهٔ 3 لیتری V12 با 300 اسب بخار قدرت عرضه میشد اما در طول دوران مسابقهای آن که در سال 1964 به اوج رسید، این رقم افزایش پیدا کرد. فراری تنها 36 دستگاه 250 GTO تولید کرد که امروز بسیار ارزشمند هستند و قیمت آنها به 50 میلیون دلار رسیده است.
فورد GT40
پسازاینکه انزو فراری از فروش شرکت خود به فورد صرفنظر کرد، هنری فورد دوم تمام توان شرکت خود را بکار گرفت تا خودرویی مسابقهای برای شکست دادن فراری توسعه دهد. این منجر به ساخت GT40 شد که هرچند در ابتدا نتوانست حریف فراری شود اما دو سال پس از ورود به دنیای مسابقات، در لمانز سال 1966 فورد GT40 هر سه سکوی نخست را از آن خود کرد. GT40 به مدت چهار سال از 1966 تا 1969 علاوه بر لمانز، بر مسابقات دیگری هم سلطه پیدا کرد. از این خودرو 105 دستگاه ساخته شد که تنها 31 دستگاه آن جادهای بود.
فورد سییرا RS500
فورد سییرا کاسورث قبلاً در مسابقات موفق عمل کرده بود اما فورد که میخواست این موفقیت را ادامه دهد، RS500 را ارائه کرد. نام این خودرو از 500 دستگاهی گرفته شد که برای رعایت قوانین هومولوگیشن باید تولید میشد. RS500 به فورد کمک کرد تا بر مسابقات تورینگ سلطه پیدا کند. تمام نمونههای تولیدی این خودرو فرمان راست بودند و بال عقب جذابی داشتند.
لانچیا 037
هرچند مسابقات رالی گروه B به هیولاهای چهارچرخ محرک شهرت داشت اما لانچیا پیش از توسعهٔ دلتا اینتگراله، همچنان به سیستم دوچرخ محرک مدل 037 وفادار بود. 037 از ابتدا بهعنوان یک خودروی رالی طراحی شده بود و از یک پیشرانهٔ 2 لیتری سوپرشارژ در وسط استفاده میکرد که 265 اسب بخار قدرت داشت و نهایتاً این رقم به 325 اسب بخار رسید. ساخت بدنه از کولار هم وزن را پایین آورده بود. قمار لانچیا در رالی جواب داد و این شرکت در سال 1983 قهرمان جهان شد. لانچیا آخرین شرکتی بود که با خودروی دیفرانسیل عقب به این عنوان رسید. از نسخهٔ جادهای 037 که با نام استراداله شناخته میشد تنها 200 دستگاه ساخته شد.
مرسدس بنز CLK GTR
این خودرو بهجز چراغها و جلوپنجره، هیچ اشتراک دیگری با CLK تولیدی نداشت و یک خودروی اختصاصی با شاسی فیبر کربنی بود. به همین دلیل، مرسدس باید از CLK GTR حداقل 25 نمونهٔ جادهای تولید میکرد. نهایتاً 20 دستگاه کوپه و 6 دستگاه رودستر از این ماشین ساخته شد. نسخهٔ استاندارد GTR از یک پیشرانهٔ 7 لیتری V12 با 612 اسب بخار قدرت استفاده میکرد که در نسخهٔ سوپراسپرت حجم موتور به 7.3 لیتر و قدرت به 655 اسب خار افزایش یافت.
رنو 5 توربو
معاون تولید رنو «ژان ترامورسی» در پاسخ به موفقیت لانچیا در رالی با استراتوس موتور وسط، ایدهٔ ساخت نسخهای خاص از رنو 5 را مطرح کرد. این نسخه که رنو 5 توربو نام گرفت، از لحاظ فنی با رنو 5 معمولی کاملاً متفاوت بود و از یک پیشرانهٔ 1.4 لیتری توربو با 160 اسب بخار قدرت استفاده میکرد که پشت صندلیهای جلو نصب شده و به چرخهای عقب نیرو میداد. بعداً نیز رنو نسخهٔ دیگری از این ماشین را با نام توربو 2 ارائه کرد. از دو نسخهٔ رنو 5 توربو مجموعاً 4,987 دستگاه ساخته شد.
میتسوبیشی پاجرو اوو
میتسوبیشی که تصمیم گرفت با نسل دوم پاجرو وارد رالی داکار شود، نسخهای خاص از این خودرو را با نام پاجرو اوو آماده کرد که به یک پیشرانهٔ 3.5 لیتری V6 بنزینی با 275 اسب بخار قدرت مجهز بود. این ماشین از دیفرانسیل لغزش محدود تورسن و تعلیقی با تراول بیشتر هم بهره میبرد تا در مسیرهای ناهموار بیابانی عملکرد بهتری داشته باشد. از پاجرو اوو 2,500 دستگاه ساخته شد.
پلیموث رودرانر سوپربرد
رودرانر سوپربرد که برای حضور در مسابقات نسکار طراحی شده بود، با بال بزرگ عقب و دماغهٔ آیرودینامیک، با تمام ماسل کارهای دههٔ 60 متفاوت بود. تغییر قوانین هومولوگیشن نسکار در سال 1970 پلیموث را مجبور کرد تعداد تولید نسخهٔ جادهای سوپربرد را از 500 به 1920 دستگاه افزایش دهد. این خودرو با دو پیشرانهٔ مختلف عرضه میشد که یکی همان موتور 7 لیتری V8 همی نسخهٔ مسابقهای با 425 اسب بخار قدرت بود اما تنها 135 دستگاه سوپربرد با این موتور تولید شد زیرا اکثر خریداران پیشرانهٔ 7.2 لیتری بزرگتر و ارزانتر را انتخاب میکردند.
پورشه 911 GT1
پس از پیروزی شگفتانگیز مکلارن در لمانز 1995 با F1 جادهای، پورشه برای اولین بار با خودرویی بنام GT1 وارد میدان شد. برخلاف رقیب بریتانیایی، این پورشه یک خودروی مسابقهای بود که به خاطر الزامات هومولوگیشن تولید شد. به همین دلیل، 911 GT1 درحالیکه شباهت زیادی به 911 زمان خود داشت، از پیشرانهٔ 3.2 لیتری شش سیلندر تخت توئین توربوی مدل مسابقهای 962 استفاده میکرد. این موتور در نسخهٔ جادهای 544 اسب بخار قدرت تولید میکرد اما نسخهٔ مسابقهای 600 اسب بخار قدرت داشت. پورشه 25 دستگاه از نسخهٔ جادهای GT1 تولید کرد.
تویوتا GR یاریس
هاچبک جذاب GR یاریس به خاطر حضور تویوتا در مسابقات رالی ساخته شد. این خودرو کاملاً اختصاصی ساخته شده و فقط چراغها و آینههای جانبی آن با یاریس معمولی مشترک است. علاوه بر این، GR یاریس سهدر است درحالیکه تمام انواع دیگر یاریس پنجدر هستند. تویوتا در این ماشین قویترین پیشرانهٔ سه سیلندر تولیدی جهان را ارائه کرده است که در نسخهٔ جدید GR یاریس تا 300 اسب بخار قدرت را به هر چهارچرخ منتقل میکند.