لاستیک کامیون و انواع آن؛ راهنمای انتخاب بهترین مدل

تایر یا لاستیک تنها بخش ارتباط مستقیم میان کامیون و کشنده با سطح جاده است. سلامت، بالانس، نوع و حتی میزان فشار باد لاستیک‌های هر بخش کامیون می‌تواند در عملکرد نهایی راننده تریلی تاثیرگذار باشد. به این ترتیب رانندگان حرفه‌ای در انتخاب لاستیک‌های خود دقت می‌کنند.

این مطلب با هدف آشناکردن شما با انواع لاستیک‌های کامیونی، تفاوت آن‌ها با یکدیگر، راه‌های انتخاب بهترین لاستیک‌ها و البته روش‌های نگهداری مناسب از این بخش حیاتی نگاشته شده است. ابتدا با انواع لاستیک‌ها آشنا خواهیم شد و پس از نگاهی به برندهای موجود در بازار داخلی، به چگونگی انتخاب لاستیک مناسب می‌پردازیم؛ اما پیش از هر چیزی بگذارید با کلیات ماجرا آشنا شویم.

ماهیت کلی لاستیک کامیون با لاستیک سایر وسایل نقلیه تفاوت چندانی ندارد اما وقتی به جزئیات نگاه می‌کنیم، با دنیای متفاوتی روبه‌رو می‌شویم. این تایرها که مخصوصا برای تحمل وزن بالای انواع کامیون و بار آن‌ها طراحی می‌شوند، با ارائه کشش و مقاومت بهتر به دست مصرف‌کنندگان می‌رسند.

لاستیک‌های کامیونی از نظر گنجایش تحمل بار، ساختار و استحکام، طرح آج و قطر و ابعاد با لاستیک خودروهای سواری تفاوت دارند. این نوع لاستیک‌ها با استفاده از موادی مانند لاستیک طبیعی، لاستیک مصنوعی، پلی‌ایزوبوتیلن و... ساخته می‌شوند.

لاستیک‌های کامیونی را می‌توان با توجه به معیارهای گوناگونی دسته‌بندی کرد.

مسیرهای عبور و مرور کامیون‌ها را می‌توان به‌طور به سه دسته بزرگراه، آفرود و گل‌ولای (برف) تقسیم کرد. به‌این‌ترتیب اگر راننده‌ای از کامیون خود در مسیری مشخص استفاده می‌کند، می‌تواند با توجه به همان نوع کاربرد خود اقدام به تهیه لاستیک کند. برای نمونه، لاستیک‌های بزرگراهی برای کامیون‌های معدن کاربردی نیستند.

پیش از خرید لاستیک باید در نظر داشته باشید که در بیشتر کامیون‌های سنگین، به‌ویژه انواع کشنده، لاستیک‌های محور محرک با بخش فرمان‌دهی و تریلر متفاوت است. پس در هنگام خرید به این نکته هم توجه کنید.

لاستیک‌های کامیونی هم مانند لاستیک خودروهای سبک، عموما در دو حالت رادیال و بایاس ساخته می‌شوند. به‌طور کلی، تایرهای بایاس به استحکام بالا ناشی از مواد تشکیل‌دهنده خود مشهورند؛ درحالی‌که نوع رادیال انعطاف‌پذیری بالاتری دارد. برای آشنایی بیشتر با این لاستیک‌ها مطلب «لاستیک رادیال چیست و چه تفاوتی با نمونه‌های دیگر دارد؟» را مطالعه کنید.

در دسته‌بندی لاستیک‌های کامیونی بر پایه ابعاد و سایز، یک روش کدگذاری مشخص وجود دارد؛ برای نمونه ممکن است با یک تایر با کد 295/75R22.5 روبه‌رو شوید. معنای این کد به‌شرح زیر است:

• 295: عرض لاستیک به میلی‌متر
• 75: نسبت ارتفاع دیوار جانبی لاستیک بر عرض آن
• R: نوع رادیال
• 22.5: قطر رینگ به اینچ

در بخش‌های بعدی به روش انتخاب راحت‌تر لاستیک مناسب شما خواهیم پرداخت.

آج لاستیک‌های کامیونی هم کد مخصوصی دارند که نوع آن‌ها را مشخص می‌کند. برای انتخاب آج درست باید از نوع کاربری خود، محل نصب تایر (محور فرمان، محرک یا تریلر) و عمر موردنظر لاستیک آگاهی داشته باشید. در نظر داشته باشید که کد آج بسته به هر شرکت متفاوت است و معنای فنی خاصی ندارد.

کیفیت و دوام از اصلی‌ترین فاکتورهای لاستیک کامیون به شمار می‌روند؛ با وجود اینکه بازار داخلی ما میزبان برندهای ایرانی مانند بارز، یزدتایر و ایران‌تایر است اما نیاز آن به محصول درجه‌یک هنوز برطرف نشده و از این رو شاهد حضور محصولات معتبر جهانی مانند میشلین، گودیِر، پیرلی، کومهو و BF گودریچ هم هستیم. در این میان، برندهای دیگری مانند دنا تایر، لَند ویگِیتور، اِوِرتور، هایلو و... هم وجود دارند که باعث افزایش تنوع در این بازار شده‌اند.

در انتخاب لاستیک مناسب باید سایز لاستیک را برای تطبیق با کشنده یا کامیون خود بررسی کنید. در نظر داشته باشید که این لاستیک توان تحمل بار شما را هم داشته باشد؛ پس وزن کامیون تنها معیار ما نیست! شرایط جوی جاده (برفی، آفرود، معدن یا خیابان) هم روی تعیین لاستیک مناسب تاثیرگذار است و خریدار را با مرحله بعد یعنی انتخاب آج مناسب می‌رساند. بهتر است پیش از توجه به بودجه، به نیاز کامیون خود توجه داشته باشید تا از انتخاب اشتباه جلوگیری کنید؛ خوشبختانه درصورت بهره‌‌مندی از بودجه محدود می‌توانید به سراغ برندهای داخلی بروید.

اما از میان این همه دسته‌بندی و برند، کدام یک مناسب کامیون شما است؟ ابتدا باید کاربری خود را مشخص کنید؛ برای نمونه لاستیک مناسب برای بدنه یک کشنده بوژی‌کش با لاستیک‌های موردنیاز در کامیون معدن یا کامیون حمل بارهای درون‌شهری متفاوت است؛ تازه هر چه کاربردی شما پیچیده‌تر باشد، باید به محل قرارگیری تایر خود هم دقت کنید و برای مثال از تایر تریلر برای محور فرمان‌پذیر استفاده نکنید!

در کنار این موارد، مهم است که آب‌وهوای کلی مناطق و نوع جاده‌های عبوری خود را هم در نظر داشته باشید چون قابلیت‌ اطمینان یک لاستیک شهری در هوای برفی و جاده‌های یخ‌زده یک گردنه به‎‌شدت کاهش پیدا می‌کند.

پس از تعیین نوع کاربرد، ابعاد لاستیک را تعیین کنید. برای این کار می‌توانید به دفترچه راهنمای کامیون یا کشنده خود مراجعه کنید تا مبادا از ابعاد غیراستاندارد استفاده نکرده باشید. در این راه، مشورت‌گرفتن از فروشنده‌ها و متخصصان می‌تواند به شما کمک فراوان کند. جدول زیر هم می‌تواند بخشی از ابهام شما در این زمینه را برطرف کند.

متاسفانه به دلایل متعدد، کیفیت لاستیک‌های داخلی به‌اندازه لاستیک‌های مطرح جهان مانند پیرلی، میشلین و... نیست. اگر بتوانید پرداخت هزینه‌های چند ده میلیون تومانی هر حلقه لاستیک را توجیه کنید، می‌توانید از مزایای برندهای معتبر مانند دوام بالاتر، کیفیت بهتر سواری، توان تحمل فشار بیشتر و عدم نیاز زودرس به تعویض بهره‌مند شوید اما اگر هزینه‌های نزدیک به 100 میلیون تومان برای هر جفت لاستیک برایتان به‌صرفه نیست، بهتر است به سراغ مدل‌های ایرانی و چینی متداول مانند بازر، دابل‌استار، کوم‌استار و... بروید.

هر برند، نوع و حتی مدل به‌خصوص لاستیک کامیون مزایا و معایب خود را دارد؛ بیان این موارد هم به نوع کاربری راننده برمی‌گردد. با این وجود می‌توانیم بخشی از ویژگی‌های این تایرها را برای شما شرح دهیم تا از انتخاب لاستیک خود راضی باشید.

اهمیت لاستیک آنقدر بالا است که راننده کامیون را مجبور می‌کند به‌صورت مرتب، سلامت و فشار آن را بررسی کند. رانندگان می‌توانند با تنظیم فشار مرتب، بالانس و تراز درست پیش از شروع سفرهای طولانی، جابه‌جایی دوره‌ای (در محور مناسب)، بررسی آج‌ها و عمر لاستیک و اجتناب از بارگیری غیر استاندارد به سلامت لاستیک کامیون خود کمک کنند.

لاستیک و تایر به دو شکل خصوصی و دولتی به دست مشتریان می‌رسد. با توجه به اینکه قیمت لاستیک‌های دولتی از 10 تا 35 درصد کمتر از انواع موجود در بازار آزاد است، منطقی به نظر می‌رسد که رانندگان به این شیوه خرید علاقه داشته باشند.

امکان دریافت لاستیک‌ها از طریق نمایندگی‌های مجاز لاستیک‌سازان داخلی به‌صورت حضوری وجود دارد. رانندگان و مالکان محترم می‌توانند با مراجعه به سامانه تخصیص تایر سنگین درخواست خود را ثبت کنند. اگر از یک واسطه یا عامل فروش می‌خواهید که این درخواست را برای شما ثبت کند، باید مشخصات خود و ناوگان را هم در سامانه به ثبت برسانید و سپس کالا را دریافت کنید.

متقاضیان این طرح می‌توانند با ارائه اصل سند خودروی سنگین یا نیمه‌سنگین، فیش رزرو دریافتی از سامانه تخصیص و مدارک هویتی خود اقدام به خرید لاستیک سنگین کنند. خریداران می‌توانند درصورت نیاز به خدمات پس‌ازفروش، گارانتی‌کنندگان معتبر و مجاز را از طریق سامانه جامع خدمات پس از فروش بررسی کنند.

اگر شما هم در زمینه خرید لاستیک‌ کامیون و وسایل‌نقلیه سنگین تجربه یا دانشی دارید، آن را از طریق بخش نظرات با ما و سایر مخاطبان پدال در میان بگذارید.