ابلاغ سود بازرگانی در تعرفه واردات خودروی برقی؛ کدام مدل‌ها به ایران می‌رسند؟

بر اساس جدیدترین اطلاعات منتشر شده از سوی رئیس سازمان توسعه تجارت، سود بازرگانی خودروهای برقی وارداتی، یک تا 26 درصد خواهد بود. همچنین پیش‌بینی می‌شود سقف قیمتی 40 هزار یورو وجود داشته باشد.<! --more-->

در ایران، تسهیل واردات خودروهای الکتریکی و هیبریدی باهدف کاهش مصرف بنزین و بهبود آلودگی محیط‌زیست، سابقه‌ای نزدیک به 10 سال دارد. این قوانین باعث شدند در سال‌های میانی دهة 90 خورشیدی، هیوندای سوناتا هیبرید و تویوتا پریوس با قیمت منطقی وارد ایران شوند. حتی بی‌ام‌و i8 به بازار کشورمان رسید؛ اما محصول مجهز به پیشرانه‌ی تمام برقی، فرصت ورود پیدا نکردند.

شرایط امروز ایران، بسیار متفاوت از سال 1396 و زمان شروع ممنوعیت واردات خودروهای خارجی است. حالا مدل‌های الکتریکی، نقش بسیار مهمی در سبد محولات برنده‌های مختلف دنیا دارند و شرکت‌های کره‌ای یا چینی، می‌توانند تامین‌کننده‌ی این نوع از خودروها برای مصرف‌کننده‌ی ایرانی باشند.

در بازار جهانی، قیمت فروش یک خودروی برقی معمولاً 1/5 تا 2 برابر محصول مشابه با موتور بنزینی است. مثلاً کیا نیرو در کلاس کراس‌اور کوچک، برای نسخة هیبرید آستانه قیمت 28 هزار دلار دارد؛ اما نسخة تمام الکتریکی کیا نیرو، 42 هزار دلار است. دیگر نکته‌ی مهم در بحث مقایسه‌ی خودروهای برقی با دیگر مدل‌ها، به میزان قدرت و گشتاور مربوط می‌شود که معمولاً محصول تمام الکتریکی، شرایط بهتری دارند.

در ایران بر اساس اعلام رسمی و تأکید نهادهای قانونی، واردات خودرو با برند امریکایی ممنوع است. به این ترتیب، هرگز نباید انتظار داشت محصولات تسلا، لوسید یا مدل‌های الکتریکی ساخت جنرال موتورز، حتی با فرض تولید در چین، وارد ایران شوند. از سویی دیگر، بعضی افراد وابسته به دولتی اعلام کرده‌اند برای خودروهای برقی، محدودیت قیمتی وجود ندارد؛ پس محصولات لوکس و گران‌قیمت بنز و بی‌ام‌و و پورشه که مجهز به پیشرانه‌ی تمام الکتریکی باشند، جهت رفاه حال ثروتمندان جامعه وارد خواهند شد. با این شرایط، مرسدس EQS بی‌ام‌و i7 و پورشه تایکان، احتمالاً با قیمت فراتر از توان خرید عامة مردم ایران، وارد کشور خواهند شد.

در سمت دیگر ماجرا، شایعاتی وجود دارند که واردات بدون سقف قیمت را به دلیل ارزبَری (نیاز بالا به ارز) غیر قابل اجرا توصیف می‌کنند. طبیعتاً در بازار جهانی، ابرخودروهای برقی با قیمت بیش از یک میلیون دلار هم وجود دارند که هنگام ورود به ایران، بحث‌برانگیز خواهند شد. به این ترتیب، بسیاری از کارشناسان صنعت خودروی ایران و افراد نزدیک به مسئولان کشور، اجرای سقف قیمتی 40 هزار یورو برای واردات مدل‌های الکتریکی را محتمل می‌دانند.

در بازار ایران، عملاً برای خرید مدل‌های چینی مونتاژ داخل، حدود 2 برابر ارزش واقعی، هزینه پرداخت می‌شود. اگر فرض کنیم مطابق جدول زیر، سود بازرگانی یک تا 26 درصد اعمال شود؛ احتمالاً مواردی مثل تعرفه گمرکی، سود واردکننده و عوارض پلاک‌گذاری برای خودروهای برقی، مشابه محصولات بنزینی خواهد بود و 10 تا 20 درصد به قیمت نهایی اضافه خواهد کرد. بر این اساس، خودروی الکترکی 30 هزار یورویی برای مصرف کننده، 50 درصد گران‌تر از نمونه‌ی موجود در بازار جهانی، هزینه خواهد داشت.

در بازار اروپا و امریکا به‌زحمت می‌توان خودروی برقی ساخت برند متغیر با قیمت کمتر از 40 هزار دلار پیدا کرد. اگر این محدودیت برای سقف فیمت وجود داشته باشد، بخش دیگری از بازار ایران که تاکنون دست نخورده بود، تماماً تقدیم برندهای چینی خواهد شد. به بیان ساده‌تر، شرکت‌های مونتاژکار مثل کرمان موتور و مدیران خودرو، فعالیت خود را گسترش خواهند داد.

در ادامة مطلب، چند خودروی الکتریکی با حدود قیمت مناسب بازار ایران معرفی شده‌اند. عامة مردم امیدوارند با واردات گسترده و پرتعداد، تنوع محصولات در کشورمان افزایش یابد؛ هرچند که انحصارطلبی شرکت‌های داخلی، مانع اصلی برای تحقق این شرایط است.

دو مدل 30 و 37 هزار دلاری برای نیسان لیف 2024 وجود دارد که به ترتیب، 147 و 214 اسب بخار قدرت فراهم می‌کنند. دیگر تفاوت مهم این خودروها، باتری 40 و 62 کیلووات ساعتی است که توان پیمایش 240 و 350 کیلومتر ارایه می‌دهند. قوی‌ترین مدل نیسان لیف، در زمان 7 ثانیه به سرعت صد کیلومتر برساعت می‌رسد.

اگر فرض کنیم نیسان لیف 30 هزار دلاری با سود بازرگانی 26 درصد و تحفیف گمرکی وارد ایران شود، حدود 2 تا 2/2 میلیارد تومان برای مصرف‌کننده، هزینه خرید خواهد داشت.

نسخة برقی از کراس‌اور کوچک هیوندای کونا به قیمت 34 هزار دلار در بازار جهانی فروخته می‌شود. این محصول، 200 اسب بخار قدرت دارد و در زمان 8 ثانیه به سرعت صد کیلومتر برساعت می‌رسد. مدل پایه، توان پیمایش 320 کیلومتر فراهم می‌کند و همراه باتری‌های سفارشی، شعاع حرکتی 420 کیلومتر دارد.

بر اساس اطلاعات موجود، می‌توان حدود قیمت هیوندای کونا EV را در ایران، 2/5 میلیارد تومان پیش‌بینی کرد.

کراس‌اور برقی ام‌جی در چین تولید می‌شود؛ اما یک خودروی مشهور برای اروپا و استرالیا محسوب می‌شود. این محصول با آستانه قیمت 26 هزار دلار، 176 اسب بخار قدرت دارد و شعاع حرکتی 320 کیلومتر فراهم می‌کند. ارزان‌ترین ام جی ZS EV در زمان 8 ثانیه به سرعت صد کیلومتر برساعت می‌رسد و نهایت سرعت 170 کیلومتر برساعت دارد.

اگر ام‌جی ZS برقی با سود بازرگانی 11 درصد و تعرفه‌های مرسوم وارد ایران شود، برای مصرف‌کننده تقریباً 1/4 تا 1/6 میلیارد تومان هزینه خرید خواهد داشت.

خودروهای کوچک برای بسیاری از مردم، خصوصاً خانم‌ها و علاقه‌مندان تردد آسان در ترافیک شهری، جذاب هستند. هاچبک بی‌وای‌دی دلفین و سی‌گال، با آستانه قیمت 13 و 10 هزار دلار، نمونه‌هایی از این سبک خودرو با پیشرانه الکتریکی هستند.

بی‌وای‌دی سی‌گال، 74 اسب بخار قدرت دارد و توان پیمایش 300 کیلومتر فراهم می‌کند. نهایت سرعت 130 کیلومتر برساعت و سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 14 ثانیه، دیگر مشخصات این خودروی الکتریکی هستند.

بی‌وای‌دی دلفین، 94 اسب بخار قدرت تولید می‌کند و با یک شارژ تا مصافت 300 کیلومتر قابل استفاده است. البته نسخة سفارشی این خودرو با شعاع حرکتی 400 کیلومتر نیز تولید می‌شود که حدود 17 هزار دلار قیمت دارد. بی‌وای‌دی دلفین در زمان 12 ثانیه به سرعت صد کیلومتر برساعت می‌رسد.

بی وای دی سی‌گال و دلفین هر دو کمتر از 20 هزار یورو قیمت دارند. با این شرایط برای واردات، مشمول کمترین سود بازرگانی خواهند شد و صرفاً عوارض گمرکی خواهند داشت. می‌توان امیدوار بود بی وای دی سی‌گل و دلفین، در صورت ورود به ایران، 600 تا 900 میلیون تومان هزینه خرید داشته باشند.

غالب خودروهای چینی موجود در ایران، نسخة الکتریکی دارند. مثلاً چری آریزو 5، ام‌وی‌ام X22 و حتی X55 در کشور چین، همراه پیشرانه‌ی تمام برقی تولید می‌شوند. ظاهراً مدیران خودرو، برای عرضه‌ی آریزو 5 برقی و فونیکس FX الکتریکی، آمادگی دارد. همچنین یک کراس‌اور برقی به نام eQ5 نیز به دلیل قیمت 20 هزار دلاری، گزینه‌ای جالب برای بازار ایران محسوب می‌شود.

چری آریزو 5 برقی ۱۲۰ اسب بخار قدرت و ۲۵۰ نیوتن‌متر گشتاور دارد. باتوجه به قدرت مشابه مدل بنزینی و توانایی تولید گشتاور بیشتر، نسخه الکتریکی سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت ۱۰ تا ۱۱ ثانیه خواهد داشت. این خودرو با جعبه‌دنده‌ی تک سرعته تولید می‌شود. آریزو ۵e همراه باتری لیتیومی ۵۳/۶ کیلووات ساعت، با شارژ کامل، توان پیمایش ۴۰۰ کیلومتر و نهایت سرعت ۱۵۰ کیلومتر برساعت ارائه می‌کند. شارژ باتری‌های آریزو ۵e با برق شهری، حدود ۹ ساعت زمان می‌برد.

موتور فیدلیتی برقی یا eQ5 در عقب نصب شده تا این خودرو یکی از معدود کراس‌اورهای دیفرانسیل عقب ساخت چین باشد. نسخة پایه ۱۶۰ اسب بخار قدرت و ۲۵۰ نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند؛ درحالی‌که مدل گران‌تر با ۱۷۷ اسب بخار و ۲۸۰ نیوتن‌متر نیز عرضه می‌شود. چری eQ5 فول آپشن مجهز به یک موتور برقی با قدرت ۲۰۰ اسب بخار و گشتاور ۳۰۰ نیوتن‌متر است. برای چری eQ5 دو نوع باتری متفاوت نیز وجود دارد که در مدل پایه، ۷۰/۱ کیلووات‌ساعت و برای نسخه‌های گران‌تر، ۸۸ کیلووات‌ساعت انرژی ذخیره می‌کند. این تجهیزات همراه موتورهای با قدرت متفاوت، توان پیمایش ۵۰۰ تا ۶۲۰ کیلومتر ارائه می‌دهند. سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت فیدلیتی برقی، 10 تا 12 ثانیه است.

فیدلیتی برقی یا چری eQ5 در مدل پایه، 20 هزار دلار قیمت دارد و احتمالاً برای بازار ایران، هزینه خرید 1/3 تا 1/5 میلیارد تومان خواهد داشت. روی کاغذ، توانایی‌های فنی این خودرو فراتر از X55 پرو یا فونیکس تیگو 7 است.

حدود قیمت اومودا 5 برقی / فونیکس FX EV در بازار جهانی، 25 هزار دلار تعیین شده است. موتور ۲۰۰ اسب بخار (۱۵۰ کیلوواتی) برای کراس‌اور برقی چری، ۳۴۰ نیوتن‌متر گشتاور فراهم می‌کند. با این مشخصات، اومودا ۵EV در زمان ۸ ثانیه به سرعت صد کیلومتر برساعت می‌رسد و نهایت سرعت ۱۴۰ کیلومتر برساعت خواهد داشت. فونیکس FX برقی، باتری ۶۱ کیلووات ساعتی دارد و با یک شارژ، مسافت ۴۵۰ کیلومتر را طی می‌کند. برای ایران، احتمالاً فونیکس FX EV به قیمت 1/8 تا 2 میلیارد تومان عرضه خواهد شد.