چرا تسلا در حال از دست دادن بازارهای آمریکا و اروپا است؟
به نظر نمیرسد که سال 2024 برای تسلا سال خوبی باشد. پس از رکوردشکنی در سال 2023 و کسب عنوان محبوبترین سازنده خودروهای برقی با پرفروشترین خودروی جهان، تسلا در سال 2024 وضعیت متفاوتی را به نمایش میگذارد. جدیدترین دادههای جاتو دینامیک برای آمار فروش نیمه اول امسال حاکی از آن است که تسلا هم در آمریکا و هم در اروپا قافیه را به باقی رقبا میبازد و میزان فروشش در این دو بازار به ترتیب 8 و 13 درصد کاهش را نشان میدهد. با اینکه توجه عمومی به خودروهای برقی کاهش یافته اما تقاضای کلی در هر دو بازار رو به رشد بوده است. هم در آمریکا و هم در اروپا خودروهای جدید و رقابتیتر عرضه شدهاند و توجه مردم را به خود جلب کردهاند. این اتفاق در حالی رخ داده که وضعیت مشوقهای دولتی و برنامههای آتی برای تولید این خودروها مشخص نیست. با اینکه افت فروش همیشه به معنی از دست دادن سهم بازار نیست اما این مورد درباره تسلا صدق نمیکند. حجم فروش این برند در اروپا از 185,200 دستگاه سال 2023 به 161,300 دستگاه در نیمه اول امسال رسیده است؛ اما در همین بازه زمانی کل فروش خودروهای برقی اروپا 1.7 درصد بیشتر شده است.
با این تفاسیر سهم تسلا از بازار خودروهای برقی اروپا به 17.2 درصد کاهش یافته است. تسلا پس از گروه فولکسواگن دومین خودروساز بازار اروپاست که بیشترین افت سهم از بازار خودروهای برقی را در نیمه اول 2024 تجربه میکند. سهم گروه فولکسواگن از این بازار نیز در زمان موردبحث از 22 به 18.7 درصد افت کرده است. تسلا و فولکسواگن در حال واگذار کردن بازی به گروه جیلی و گروه بی ام و هستند. خودروی ولوو EX30 به همراه محصولات بدون آلایندگی بی ام و در سال جاری موفقیت خوبی داشتهاند. همچنین برندهای چینی نیز به لطف حضور فعالانه BYD در اروپا رشد کردهاند.
وضعیت تسلا در آمریکا نیز مشابه اروپاست. فروش 324,900 دستگاهی در ششماهه اول سال 2023 به 299,200 دستگاه در مدت مشابه امسال افت کرده است. همچنین فروش خودروهای برقی بازار آمریکا در این مدت 7.6 درصد بیشتر شده و به همین خاطر سهم تسلا از بازار خودروهای برقی آمریکا از 59.8 درصد سال پیش به 51.2 درصد در سال جاری رسیده است. این برند همچنان در بازار آمریکا حرف اول را در بخش خودروهای برقی میزند اما باید دانست رقبای زیادی وجود دارند که از لغزش تسلا استفاده کردهاند. برای مثال فروش هیوندای، فورد و ریویان به ترتیب 34، 48 و 77 درصد بیشتر شده و کیا نیز رشد فروش 110 درصدی را برای خودروهای برقی ثبت کرده است.
اولین دلیل افت فروش تسلا بدیهی است. رشد نمیتواند همیشگی و پایدار باشد مخصوصاً اینکه سبد محصولات تسلا محدود و قدیمی است. مدل 3 در سال 2023 بهروزرسانی شده اما اولین نسخه آن سال 2017 معرفی شده است. مدل Y نیز خودرویی 5 ساله بوده و تاریخ معرفی مدل S هم به بیش از یک دهه قبل بازمیگردد. از طرف دیگر رقبا هم با تمام قوا وارد میدان شدهاند. تسلا در اروپا فشار زیادی را از جانب برندهای لوکس اروپایی و همچنین چینیها احساس میکند. همانطور که گفته شد فورد، هیوندای، کیا و ریویان نیز در آمریکا وضعیت خوبی دارند. جدیدترین محصول تسلا یعنی سایبرتراک هم از نظر فروش خیلی چشمگیر نیست و در نیمه اول امسال فقط 11,300 دستگاه از آن فروخته شدهاند.
نهایتاً باید گفت کاهش قیمت محصولات تسلا که در سال 2023 خیلی خوب جواب داد دیگر جذاب نیست. از آنجایی که خودروهای برقی زیادی راهی بازار میشوند بنابراین شاهد افزایش عرضه و کاهش تقاضا هستیم که این امر منجر به کاهش قیمتها میشود. در حال حاضر تسلا به چیزی بیشتر از تخفیف و بهروزرسانی محصولاتش نیاز دارد و آنهم تولید خودروهای جدید در کلاسهای گوناگون است.