رونمایی از قطار مگلو چین با توانایی دستیابی به سرعت 4000 کیلومتر در ساعت
چینیها در سالهای اخیر قدمهای مهمی در زمینه توسعه راهحلهای حملونقل پرسرعت برداشتهاند و حتی قطار مگلو جدید خود را در لوله خلا تست کردهاند. جدیدترین پیشرفتها در این زمینه به تکنولوژی بسیار سریعی مربوط میشود که شاید در آینده نزدیک به واقعیت بدل شده و هواپیماها را به چالش بکشد. شرکت علوم و صنعت هوافضای چین CASIC مسئول توسعه این قطار جدید است، قطاری که روی کاغذ میتواند به سرعت 4000 کیلومتر در ساعت نیز دست یابد!
اگر این برنامه عملیاتی شود میتواند تحولی در سیستمهای حملونقل جهانی به وجود آورد. البته همانند هر پروژه دیگری چالشهایی نیز در مسیر پیش رو وجود دارد که از جمله آنها میتوان به نیازهای زیرساختی، انرژی و هزینهای اشاره کرد. درصورتیکه چین بتواند قطار مگلو موردبحث را راهاندازی کند دست برتر را در زمینه حملونقل آینده خواهد داشت. قطار مگلو از حالت شناور مغناطیسی برای پشتیبانی از بدنه خود استفاده کرده و بنابراین در مسیری تقریباً بدون هوا حرکت میکند و نیازی به چرخ ندارد. همین نوع طراحی باعث کاهش اصطکاک شده و سرعت و راندمان قطار افزایش مییابد. در تستهای آزمایشی، قطار مگلو چین به سرعت 623 کیلومتر در ساعت دست یافته و بهتر از سیستمهای حملونقل پرسرعت ریلی عمل کرده است. CASIC تستهای قطار جدید خود را در لولهای با میزان هوای کم انجام داده و با به حداقل رساندن نیروی مخالف، یعنی هوا سرعت را بیشتر کرده است.
قطار جدید CASIC میتواند در تئوری به حداکثر سرعت 4000 کیلومتر در ساعت دست یابد و سریعتر از جت SR-71 بلک برد به عنوان سریعترین هواپیمای سرنشین دار جهان عمل کند. این قطار در فوریه 2024 با ثبت سرعت 623 کیلومتر در ساعت رکورد جدیدی را بر جای گذاشت. اگرچه بسیاری از قطارهای برقی پتانسیل ایجاد تحول در سیستمهای حملونقل را دارند اما ساخت شبکهای خاص برای این قطارها مشکل است؛ اما تکنولوژی مگلو در مقایسه با این سیستمهای ریلی سنتی نیازمند زیرساختهای کاملاً جدید یعنی تونلهای با خلا متوسط و زیاد است. این تونلها هزینه ساخت بالایی داشته و نیازمند منابع زمینی زیادی هستند.
همچنین زیرساختهای ریلی فعلی نمیتواند از سیستمهای مگلو پشتیبانی کند و بنابراین باید سیستم جدیدی توسعه یابد. تحلیلگرانی همچون پروفسور اندرو مک ناتون میگویند ساخت و بهکارگیری سیستمهای مگلو گرانتر از ساخت و راهاندازی سیستمهای HSR است. مشکل مهم دیگر در این زمینه به مصرف انرژی قطار مربوط میشود زیرا سیستمهای مغناطیسی نیازمند نیروی زیادی برای حرکت هستند. به دلیل همین مشکلات است که بسیاری از کارشناسان بهکارگیری قطارهای مگلو را به ویژه در مکانهایی که تراکم جمعیت بالاست و یا زیرساختهای محدودی وجود دارد زیر سؤال بردهاند.
البته تکنولوژی مگلو هنوز هم مزایایی دارد که از جمله آنها میتوان به راندمان بالا و تأثیر ناچیز روی محیطزیست اشاره کرد. کاهش زمان سفرها یکی از مهمترین نقاط قوت این قطارهاست و بهطور مثال مسافت 400 کیلومتری را میتوان در کمتر از 30 دقیقه طی کرد. همچنین قطارهای پرسرعت موردبحث میتوانند رقیبی برای هواپیماها در مسیرهای کوتاه باشند و بنابراین آلایندگی کربنی کلی را در کشورهایی که از این تکنولوژی استفاده میکنند کاهش دهند. بر اساس تخمینهای پرفسور جاناتان کودریک، حذف پروازهای مسافری منطقهای و استفاده از قطارهای بسیار سریع میتواند باعث کاهش 3 تا 4 درصدی آلایندگی کربنی در برخی کشورها شود.
قطار مگلو در صورت استفاده از انرژیهای تجدید پذیر، پاکتر از حملونقل هوایی خواهد بود. به همین خاطر است که کشور چین تواناییهای قطار مگلو در مسیر خلا را به نمایش گذاشته و از آن به عنوان یک پیشرفت فنی مهم در دستیابی به حملونقل جدید نام برده است. با سرعت تئوری 4000 کیلومتر در ساعت، چنین قطاری میتواند بهطور قابلتوجهی روش حملونقل عموم مردم را تغییر داده و تأثیر زیادی روی توسعه اقتصادی بگذارد. البته همانطور که گفتیم چالشهای مهمی از قبیل زیرساختها، نیازهای انرژی و هزینهها وجود دارد. در مقابل باید به مزیتهایی از جمله کاهش زمان سفر، کاهش آلایندگی کربنی و بهبود پلتفرم لجستیکی اشاره کرد. اگر چین بتواند بر این مشکلات فائق آید و شروع به استفاده از قطار مگلو در مقیاس بزرگ کند، احتمالاً مسیر جدیدی برای حملونقل ریلی پرسرعت در دنیا گشوده خواهد شد.