آموزش

بررسی تفاوت‌های میل‌لنگ‌های تخت و ضربدری

میل‌لنگ‌های تخت در دنیای خودرو چیز جدیدی نیستند. با این وجود، در مدل‌های شلبی GT350 و GT350R که به‌تازگی به بازار معرفی شده‌اند، توجه بیشتری به سمت طراحی میل‌لنگ‌های تخت منعطف شده است. ضمن اینکه پرسش‌های بیشتری در این زمینه مطرح شده است. سوال اساسی، همان تعریف یک میل‌لنگ تخت است. اینکه چه تفاوتی با یک میل‌لنگ ضربدری دارد؟ همچنین مزیّت‌های استفاده از یک میل‌لنگ تخت چه هستند؟ در ادامه می‌خواهیم نگاهی به ویژگی‌های میل‌لنگ‌های تخت در برابر میل‌لنگ‌های ضربدری بپردازیم. ابتدا با میل‌لنگ ضربدری شروع می‌کنیم؛ چرا که احتمالاً آشنایی بیشتری با این نوع طراحی وجود دارد.

میل‌لنگ‌های ضربدری

طراحی میل‌لنگ ضربدری تقریباً‌ در هر خودروی V8 که در امریکا امروزه به فروش می‌رسد، استفاده می‌شود. در یک میل‌لنگ ضربدری، چهار یاتاقان میل‌لنگ با زوایای ۹۰ درجه نسبت به یکدیگر قرار می‌گیرند. وقتی از هر انتهای این میل‌لنگ به سطح مقطع آن نگاه می‌کنید، یک علامت مثبت (+) مشاهده می‌کنید.


میل‌لنگ ضربدری با استفاده از ترتیب معمول انفجاری در V8 های جنرال‌موتورز، AMC، موپار و بسیاری از V8 های OHV فورد، یعنی ۱-۸-۴-۳-۶-۵-۷-۲، یک سری انفجارهای با فواصل ناهمگون در هر طرف ایجاد می‌کند. با این وجود، بالانس مناسبی بین طرفین برقرار است و این همان چیزی است که در عین فدا کردن مقداری از عملکرد گازهای خروجی از اگزوز، صدای خاص خودروهای عضلانی امریکایی را تولید می‌کند.


ویژگی دیگری که میل‌لنگ‌های ضربدری را متمایز می‌کند، وجود وزنه‌های تعادلی است. این وزنه‌های تعادلی  برای حفظ بالانس موتور استفاده می‌شوند و از تکانه‌ها به سمت بالا و پایین جلوگیری می‌کنند. همین عامل باعث می‌شود که لرزش‌ها (از مشکلات رایج در بسیاری از میل‌لنگ‌های تخت) کاهش یابند و میل‌لنگ عملکرد نرم‌تری داشته باشد. البته این وزنه‌ها موجب افزایش جرم پیچشی نیز می‌شوند و در نتیجه، این نوع میل‌لنگ چندان برای پیشرانه‌هایی که به دور موتور بسیار بالا می‌رسند، چندان مناسب نیست. بنابراین، طراحان خودرو به سراغ میل‌لنگ‌های تخت می‌روند.

میل‌لنگ‌های تخت

با اینکه میل‌لنگ تخت مورد استفاده در موتور جدید ۵.۲ لیتری، اولین نمونه از این نوع میل‌لنگ است که در یک مدل تولیدی از فورد استفاده می‌شود، امّا باید گفت که این میل‌لنگ‌ها سالیان زیادی است که در عرصه اتومبیل حضور دارند.


میل‌لنگ‌های تخت دارای دو جفت یاتاقان هستند که با فواصل ۱۸۰ درجه از یکدیگر قرار گرفته‌اند. وقتی مقطع جانبی این میل‌لنگ‌ها را نگاه کنیم، حالتی تخت دارند. در این میل‌لنگ‌ها، فارغ از ترتیب انفجار، جابجایی همیشه بین دو طرف موتور، به صورت جلو و عقب صورت می‌گیرد. همین عامل باعث می‌شود که بدون نیاز به «هدر» بین دو طرف موتور، راندمان اگزوز افزایش پیدا کند. استفاده از میل‌لنگ تخت در مدل جدید شلبی GT350 باعث شده که این خودرو نسبت به سایر خودروهای پرفورمنس امریکایی، صدای متفاوتی داشته باشد.

مشخصه دیگری که باعث تمایز یک میل‌لنگ تخت از یک میل‌لنگ ضربدری می‌شود، نبود جرم وزنه‌های تعادلی است. بدون اضافه‌شدن وزنه‌های تعادلی، میل‌لنگ‌های تخت که سبک‌تر هستند، با سهولت بیشتری نسبت به نمونه‌های ضربدری حرکت می‌کنند و در نتیجه، شرایط ایده‌آل‌تری در دور موتورهای بالا دارند. امّا نکته ضعف میل‌لنگ‌های تخت در تمایل آنها برای ایجاد لرزش بیشتر است؛ چرا که در آنها خبری از وزنه‌های تعادلی نیست.


میل‌لنگ‌های تخت معمولاً‌ به خاطر عملکردشان در دور موتورهای بالا، در خودروهای مسابقه‌ای یافت می‌شوند. در بسیاری از موارد، رانندگان خودروهای مسابقه اهمیتی به اندکی لرزش اضافی در پیشرانه نمی‌دهند و کمپانی‌های سازنده این خودروها نیز بیشتر بر روی کاهش ویبره خودرو از طریق استفاده از متریال‌های سبک، سرمایه‌گذاری می‌کنند. از آنجایی که موتور ۵.۲ لیتری V8 با میل‌لنگ تخت در مدل‌های سطح بالای GT350 و GT350R استفاده می‌شود، احتمالاً بسیاری از مشکلات مربوط به لرزش‌ها توسط فورد حل شده است.

بسیاری از میل‌لنگ‌های تخت دارای زمان‌های کوتاهتری نسبت به طراحی‌های ضربدری هستند. در نتیجه، فضای کمتری برای محفظه میل‌لنگ موردنیاز خواهد بود. امّا این را هم باید درنظر بگیریم که زمان کوتاهتر در موتور معمولاً منجر به کاهش گشتاور خروجی می‌شود.

جمع‌بندی

مزیّت‌های میل‌لنگ‌های ضربدری

نرم، عملکرد بدون لرزش، صدای خاص خودروهای عضلانی امریکایی

معایب میل‌لنگ‌های ضربدری

سنگین‌تر (سرسخت‌تر برای دور موتورهای بالا)، نیاز به محفظه میل‌لنگ بزرگتر

مزیّت‌های میل‌لنگ‌های تخت

سبک‌تر، جمع‌وجورتر، واکنش بهتر (برای دور موتورهای بالا)، خروج بهتر گازهای اگزوز

معایب میل‌لنگ‌های تخت

تمایل بیشتر به لرزش، سطح پایین‌تر گشتاور

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱۲ رای

مسعود انیس حسینی

مسعود انیس حسینی، مترجم اخبار و مطالب در سایت پدال

مطالب مشابه

‫۱۷ دیدگاه‌ها

  1. (Ali (Chevy nova

    ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
    سوابق: (7385 ديدگاه)

    اىن شد ىه مطلب فنى مشتى
    موتور ماشىن من از نوع 305 اسمال بلاک هست ومىلنگش از نوع تخت هستش
    تو موتورهاى 6 سىلندر خطى جى ام مىلنگ 7 تا ىاطاقان ثابت داره و تو موتورهاى 8 سىلندر جى ام 5 ىاطاقان البته اىنها براى موتورهاى دهه ى 50 تا 80 هست که مىگم
    موتور 6 خطى جى ام هم مىلنگش از نوع تخت هستش
    جالبه بدونىد موتورهاى 6 سىلندر خطى اگه سالم باشه بشدت نرم و روان کار مىکنه
    ىه شورولت بلر 1950 اومده بود هماىش موتورش هم 6 بود
    وقتى که روشن بود اصلا کسى متوجه نمىشد
    حتى وقتى گاز هم بهش داده مىشد بسىار نرم کار مىکرد

    موافقم 6
    مخالفم 1
    1. (Ali (Chevy nova

      ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
      سوابق: (7385 ديدگاه)

      در مورد اىن پاراگراف بگم
      ((میل‌لنگ ضربدری با استفاده از ترتیب معمول انفجاری در V8 های جنرال‌موتورز، AMC، موپار و بسیاری از V8 های OHV فورد، یعنی 1-8-4-3-6-5-7-2، یک سری انفجارهای با فواصل ناهمگون در هر طرف ایجاد می‌کند. با این وجود، بالانس مناسبی بین طرفین برقرار است و این همان چیزی است که در عین فدا کردن مقداری از عملکرد گازهای خروجی از اگزوز، صدای خاص خودروهای عضلانی امریکایی را تولید می‌کند.))

      اون صداى قل قل که عمدتا ماشىنهاى 8 سىلندر امرىکاى مىدن بخشىش مربرط به مىلنگ هست اما اصلى ترىن دلىلش حجم بالاى موتور هست
      صداى قل قل موتورهاى 8 سىلندر بىشتر ناشى از اونکه چون حجم موتور بالاست صداى خاصى ازشون تولىد مىشه
      البته اىن مختص موتورهاى امرىکاى نىست
      حتى موتورهاى 8 سىلندر المانى هم مثل موتور بنزc63 که 6/2 لىترى هست اون صدا رو مىده
      مسئله دىگه هم مربوط به اگزوز مىشه که در تولىد صداى موتور نقش داره

      موافقم 5
      مخالفم 5
      1. (Ali (Chevy nova

        ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
        سوابق: (7385 ديدگاه)

        مورد مهم دىگه اونکه مىلنگ تو پرفورمنس انجىن بسىار بسىار نقشش مهم هست
        مشکلى که خوده متن هم به مىلنگ ضربدرى اشاره کرده وزنش هست
        براى تقوىت اصولى موتور مىلنگ رو هرچه سبک تر تىونرها انتخاب مىکنن
        مثلا کمپانى eagle مىلنگ موتور 350 شورولت رو بصورت فورج تولىد مىکنه که 3000 دلار قىمتش هست ولى چون سبکه وزنه و بسىار مقاوم قىمتش گرونه
        البته تىون کردن موتور ماشىن براى درگ فرق داره تا مسابقات خىابونى
        تو درگ لوازمى باىد تو موتور استفاده بشه که سبک باشه
        اما تو موتورى که براى مسابقات خىابونى جمع مىشه لوازم موتورى باىد استهکامشون بالا باشه و وزنشون اهمىت چندانى نداره

        موافقم 1
        مخالفم 2
        1. Mohamad ali

          ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
          سوابق: (68 ديدگاه)

          دقیقا خیلی جالبه قبلا می دیدم از روی اندازه دسته موتور حدس می زنند نوع میل لنگ رو پس بخاطر این وزنه هاست جالب اینه میل لنگ تخت اصطلاحا خیلی خطی استارت هم می زنه فکر کنم بخاطر نبود وزنه تاثیر داره مشکل گشتاور هم معمولاً چاشنی سوپر چارجر در آمریکایی ها حل کننده بوده و هست
          ولی واقعا صدای خاص فورد موستانگ یه قرن اصالت رو بیرون می ریزد نسل قبلی جالب نبود ولی الان دقیقا شده همان هیولایی که بود
          ممنون از اطلاعات خوبتان

      2. F۲۲RAPTOR

        ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
        سوابق: (2622 ديدگاه)

        علی آقا
        میل لنگ تخت تو موتورای خطی هم استفاده میشه؟
        یا موتورای خطی کلا سوای این مطلبه؟

        1. (Ali (Chevy nova

          ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
          سوابق: (7385 ديدگاه)

          F22
          دادا موتورهاى خطى فرقى با موتورهاى خورجىنى ندارن از لحاظ نوع مىلنگ و هر 2 نوع موتورها مىشه مىلنگشون هم تخت باشه و هم ضربدرى بستگى به طراحى اون موتور داره
          مثلا مىلنگ تخت هم روى موتور خطى شوى هست و هم روى موتور خورجىنى شوى
          اما مىلنگهاى تخت بىشتر مورد استفاده هستن تا اونجا که من دىدم

          موافقم 1
          مخالفم 1
    2. مهدی

      ۲۶ تیر ۱۴۰۲
      سوابق: (1 ديدگاه)

      سلام، معنی موتور اسمال بلاک و بیگ بلاک چیست؟ این نوع نام گذاری فقط در موتورهای آمریکایی به کار میره؟

      1. Taha Ayoobi

        ۱ مرداد ۱۴۰۳
        سوابق: (4483 ديدگاه)

        از یه حجمی به پایین میشه بلوک کوچک، از یه حد به بالا میگن بلوک بزرگ

  2. PaRHaM

    ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
    سوابق: (741 ديدگاه)

    مطلب واقعا عالی
    و تشکر فراوان از آقای انیس حسینی و پدال

    1. MAHDI CHEVROLET

      ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
      سوابق: (1475 ديدگاه)

      اینو دانیال 5 ماه پیش گفت، پرهام یادته؟ البته نه به این کاملی و تکمیلی اما اینجا مفصل توضیح داده شده
      بعد از مدت ها تو پدال یه پستی دیدم که واقعا ارزش خوندن داشت
      سپاسگذارم آقای مسعود انیس حسینی، از این پستا بیشتر بزارید

      1. PaRHaM

        ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
        سوابق: (741 ديدگاه)

        دقیقا
        قبل از این ک کار براش پیش بیاد
        دیگه فک کنم کم کم کارش تموم شه و برگرده

  3. اعتمادیان

    ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
    سوابق: (261 ديدگاه)

    سلام
    ممنون از پدال و جناب حسینی که مطلب فوق العاده فنی و زیبایی رو به اشتراک گذاشتند
    از علی آقا هم بابت توضبحات تکمیلی سپاسگزارم
    عالی بود

  4. Mohamad ali

    ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
    سوابق: (68 ديدگاه)

    بسیار مقاله عالی و مفیدی بود ممنون

  5. حسین دهمرد

    ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
    سوابق: (2664 ديدگاه)

    دست خوش جناب حسینی

  6. مهدی

    ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
    سوابق: (1744 ديدگاه)

    البته صدای قل قل امریکایی ها یا بعضی موتورهای مرسدس صرفا واسه حجم زیاد موتور نیست… دلیل اصلی این نوع صدا ترتیب تایم جرقه زنی و مخصوصا کورس زیاد پیستون یا استروک زیاد میل لنگ هست… عموم موتورهای قدیمی شورلت نسبت به رقبای اروپایی کورس پیستون بیشتری داشتن و قطر کمتر این باعث میشه گشتاور بیشتر و قدرت کمتر باشه اما فرضا یه موتور فراری قطر پیستون زیاد و کورس کمتر داره یعنی پیستون فاصله کمتری رو طی میکنه تا به نقطه مرگ و انفجار برسه واسه همین صدای انفجار و خروجی اگزوز حالت ممتدی داره نسبت به یه موتور شورلت که پیستون کورس بیشتری رو طی میکنه تا به نقطه مرگ برسه و صدا حالت غیر ممتد یا همون قل قل میشه…البته میل سوپاپ هم مهمه ولی دلیل اصلی همونه

    1. Hamid.Hellcat

      ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
      سوابق: (1195 ديدگاه)

      درسته. ماشینهای ژاپنی معمولا کورس پیستون کوتاهی دارن واسه همین حتی موتورهای پر حجمشون هم صدای یکنواختی داره.

  7. A.B

    ۱۷ اسفند ۱۳۹۶
    سوابق: (205 ديدگاه)

    تو آشغالای وطنی چه مدلی استفاده میشه مثل موتور 1.8 پژو و پراید و موتورای رنو و ….؟؟؟؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لطفاً از نوشتن به‌صورت پینگلیش، اجتناب نمایید. نظرات حاوی توهین، عبارات غیراخلاقی، سیاسی، مطالب غیر مرتبط، اسپم، ترول و تبلیغاتی پذیرفته نمی‌شوند. برای تغییر آواتار خود می‌توانید از سایت گراواتار استفاده نمایید.

دکمه بازگشت به بالا