باتری EFB چیست و چه تفاوتی با AGM و معمولی دارد؟
تقریبا تمام رانندگان با باتری خودروی خود آشنایی دارند؛ یک عضو الکتروشیمیایی که نیروی شیمیایی ذخیره‌شده خود را به الکتریسیته تبدیل کرده و سپس وارد مدار خودرو می‌کند. اگر باتری نبود، خودروی مدرن هم جایی در زندگی ما نداشت. پس این عضو در زندگی ما نقشی اساسی دارد!
شاید بسیاری از ما از نوع و کیفیت باتری که در خودرویمان قرار گرفته است باخبر نباشیم اما آیا این مسئله اهمیتی دارد؟ مسلما بله! در میان گستره مدل‌هایی که در بازار به فروش می‌رسند، نوع EFB (موسوم‌به باتری شناور پیشرفته) به‌عنوان مدل ارتقایافته شناخته میشود؛ اما چرا؟ اصلا باتریهای EFB با سایر باتریهای موجود مانند اسیدی، اتمی و... چه فرقی دارند؟ این مطلب راهنمایی برای درک راحت و بهتر باتریهای EFB است.
باتری EFB چیست؟
باتری EFB یک نسخه بهبودیافته از باتری‌ها به شمار می‌روند که با تکیه‌بر ساختار باتریهای قدیمی‌تر سرب-اسیدی (به‌اصطلاح تَر)، راحتی باتریهای نوین اتمی را هم در اختیار کاربران قرار می‌دهند.
این‌هایی که گفتیم چه معنایی دارند؟
به‌طور کلی، باتریهای خودروهای سبک کشور به دو دسته اصلی اسیدی (تَر) و اتمی (خشک یا سیلد) تقسیم می‌شوند. باتریهای تر که نوع قدیمی‌تر به شمار می‌روند، نیاز به اضافه‌کردن آب مقطر و نگهداری دوره‌ای الکترولیت مایع خود داشتند که وظیفه اضافه‌ای را روی دوش راننده یا مالک خودرو قرار می‌داد؛ درحالی‌که انواع اتمی، باتری بسته‌ای بودند که نیازی به نگهداری دوره‌ای (مانند افزودن آب مقطر) نداشتند. بیشتر باتریهای امروزی خودروها از این نوع جدید است.
بنابراین عجیب نیست که ببینیم ساختار باتری EFB همانند نوع اسیدی، از الکترولیت مایع (این‌بار بدون نیاز به افزودنی)، صفحات تقویت‌شده سربی، مواد پایدارکننده اضافه و جداکننده‌های پلی‌فیبر تشکیل شده‌اند؛ با این تفاوت که استقامت بیشتری را برای این نوع باتری به ارمغان می‌آورد.
اما ماجرا به اینجا ختم نمی‌شود!
باتری AGM چیست؟
هرجا اسم از باتریهای EFB باشد، نام نوع AGM (نمد شیشه‌ای جذب‌شده) هم به چشم می‌خورد. این دسته باتری‌ها به‌دلیل بهره‌مندی از الکترولیت جذب‌شده در نمد فایبرگلاس، بسته‌بودن و عمر طولانی و مزایایی که در بخش‌های بعد به آن اشاره می‌کنیم به‌عنوان فناوری برتر شناخته می‌شوند.
از باتری AGM به‌دلیل خروجی بیشتر، مقاومت داخلی کمتر و دلایل یادشده در بالا بیشتر در خودروها و کامیون‌های مجهز به سیستم استارت-استاپ، محصولات لوکس، وسایل‌نقلیه سبک و سنگین آفرودی، سیستم‌های پاوربانکی پشتیبان و صنایع نظامی استفاده میشود.
باتری SLi چیست؟
در این میان، نوع دیگری از باتری‌ها هم با نام SLi وجود دارند. نگذارید که این نام شما را سردرگم کند؛ SLi همان باتری متداول موجود در خودروها است که به دو صورت اسیدی و اتمی در بازار وجود دارد. این باتری‌ها بیشتر در خودروهای اقتصادی استفاده می‌شدند؛ چرا؟ در بخش بعد توضیح می‌دهیم.
فرق EFB با AGM و باتری های معمولی چیست؟
اصلا چرا باید استفاده از EFB برای کسی مهم باشد؟ برای پاسخ به این سوال، این سه نوع باتری را در چند بخش به‌شکلی کوتاه و قابل‌فهم مقایسه می‌کنیم.
ساختار و فناوری
همه ما باتریهای معمولی را دیده‌ایم. باتریهای EFB و AGM هم از بیرون همان‌شکلی هستند اما از درون، فناوری پیچیده‌تری دارند. اجزای باتری EFB کیفیت بیشتری دارند. باتری AGM هم از الکترولیت جذب‌شده در نمد فایبرگلاس سود می‌برد.
عمر و دوام
بگذارید باتریهای عادی را به‌عنوان معیار درنظر بگیریم. در مقام مقایسه باید گفت که باتریهای EFB عمری دو برابر باتریهای معیارمان دارند و در خودروهای جدید مجهز به استارت-استاپ هم تعبیه می‌شوند. باتریهای AGM اما به‌عنوان پرچمداران بحث ما، بیشترین دوام و عملکرد را ارائه می‌کنند.
کاربرد
هرچند که سهم بازار باتریهای عادی به‌دلیل هزینه کمتر و تنوع بیشتر خودروهای ضعیف در بازار داخلی، بیشتر است اما این نوع بیشترین کاربرد را هم به خود اختصاص داده‌اند. تقریبا تمام خودروهای فاقد سیستم استارت-استاپ از این باتری‌ها استفاده می‌کنند. اگر کسی بخواهد باتری خودروی خود را تقویت کند، می‌تواند از نوع EFB هم استفاده کند؛ هرچند که هزینه آن بیشتر خواهد شد.
مزایای هر یک چیست؟
خلاصه بگوییم؛ باتری معمولی ارزان و دردسترس است. باتری EFB هم ارزان‌ترین گزینه برای مالکان خودروهای مجهز به استارت-استاپ است. بهترین انتخاب در درازمدت هم باتری AGM است؛ چراکه عمر و دوام بهتری دارد.
و اما معایب!
تا کنون چندین بار به قیمت بالای گزینه‌های پیشرفتهتر اشاره کردیم که استفاده از آن‌ها را برای برخی از مالکان غیراقتصادی می‌کند. ناگفته نماند که باتری AGM، برای شارژ مجدد به شارژر مخصوص نیاز دارد! نوع EFB در مقایسه با AGM و در دماهای پایین، عملکرد ضعیف‌تری دارد و در مقایسه با نوع SLi، گران‌تر است. باتریهای معمولی SLi هم در مقایسه با دو نوع یادشده، عمر کمتری دارند، نسبت‌به تکرر روشن-خاموش شدن حساس‌اند و در خودروهای مجهز به استارت-استاپ استفاده نمی‌شوند.
جدول زیر شما را از مطالعه دوباره پاراگراف‌های بالا بی‌نیاز می‌کند.
نوع باتری | فناوری | مزایا | معایب |
|---|---|---|---|
SLI (معمولی) | سرب-اسید مایع کلاسیک | قیمت پایین، موجودی زیاد، نگهداری آسان | عمر کمتر، عملکرد ضعیف در سیستم‌های استارت-استاپ، تحمل پایین در برابر لرزش |
EFB (پیشرفته) | سرب-اسید پیشرفته با صفحات تقویت‌شده | مناسب برای خودروهای استارت-استاپ، عمر دو برابر SLI، مقاومت بهتر در برابر لرزش | گران‌تر از SLI، کمتر از AGM در دماهای پایین مؤثر است |
AGM (پیشرفته) | سرب-اسید خشک با فایبرگلاس | بهترین عملکرد در سیستم‌های پرمصرف، مناسب برای استارت-استاپ و خودروهای لوکس، عمر بالا، بدون نیاز به نگهداری | قیمت بالا، نیاز به شارژر مخصوص، حساسیت به شارژ بیش‌ازحد |
کدام باتری برای خودرو و کامیون شما مناسب است؟
آیا تاکنون به خودروی خود نگاه کرده‌اید؟ اگر پاسخ شما به این سوال بی‌ربط مثبت است، پس احتمالا از سازنده و مدل آن آگاهی دارید. در مدل‌های سواری اقتصادی کشور ما مانند سمند، پراید، 207، سورن، رانا و... خبری از استارت-استاپ نیست؛ پس گزینه پیش روی شما باتری عادی و EFB خواهد بود. پیش از خرید، حداقل به باتری خود نگاه کنید و از اسیدی یا اتمی بودن آن مطمئن شوید.
اگر مالک یک خودروی چینی یا ایرانی یا اروپایی یا کره‌ای یا آمریکایی یا هر کشوری هستید که از فناوری استارت-استاپ بهره‌مند شده است، دو راه‌حل دارید:
- کمتر هزینه کنید و باتری EFB بخرید
- بیشتر هزینه کنید و باتری AGM بخرید
شاید بگویید چرا باید بیشتر هزینه کنم؟ در آن صورت مشخص است که بخش مزایا و معایب این باتری‌ها را نخوانده‌اید! توصیه می‌کنم ابتدا آن را مطالعه کنید. اگر هم مطالعه کردید و همچنان شک دارید، با تکیه‌بر جدول زیر شک‌های خود را برطرف کنید.
راهنمای انتخاب باتری برای خودرو و کامیون
نوع وسیله نقلیه | سیستم استارت-استاپ | باتریهای مناسب | توضیحات |
|---|---|---|---|
خودروهای قدیمی بنزینی یا دیزلی | ندارد | SLI (سرب-اسیدی معمولی) | نیاز کم به توان استارت و مصرف برق کم |
خودروهای جدید بنزینی یا دیزلی | ندارد | SLI / EFB | در صورت داشتن تجهیزات برقی زیاد، EFB توصیه میشود |
خودروهای جدید مجهز به استارت-استاپ ساده | دارد | EFB | EFB برای تحمل دفعات استارت بالا طراحی شده است |
خودروهای لوکس یا هیبریدی با استارت-استاپ پیشرفته | دارد | AGM | AGM توان بالاتری برای سیستم‌های پرمصرف دارد |
کامیون‌های سبک یا وانت‌های قدیمی | ندارد | SLI یا EFB بسته به تجهیزات برقی | EFB برای دوام بیشتر مناسب‌تر است |
کامیون‌های سبک یا سنگین بدون استارت-استاپ | ندارد | SLI صنعتی / EFB صنعتی | نیاز به توان بالای استارت؛ EFB برای عملکرد بهتر توصیه میشود |
کامیون‌های جدید دارای استارت-استاپ | دارد | EFB صنعتی / AGM صنعتی | بسته به نوع کاربری و سیستم‌های برقی |
نکات نگهداری باتری معمولی، EFB و AGM
در این بخش دو راهکار داریم؛ ابتدا آنکه خیلی حواستان به باتری باشد و به‌صورت مرتب ولتاژ و سلامت دینام خودروی خود را بررسی کنید تا مبادا باتری را بیش از اندازه شارژ نکند! راهکار دوم هم آن است که مانند نگارنده، تنها به سالم‌بودن دینام بسنده کنید و مواظب باشید که باتری با نزدیک‌شدن به عمر زمانی خود، با دشارژ عمیق مواجه نشود (کاملا خالی نشود)؛ چون این مسئله می‌تواند به باتریهای گران‌قیمت EFB و AGM آسیب وارد کند. در آخر هم اتصالات و سیم‌های واصل باتری را تمیز نگهدارید تا اگر کسی کاپوت خودروی شما را بالا زد، از دیدن باتری AGM لذت ببرد! این کار سلامت این بخش‌ها را نیز تامین می‌کند.
اگر شما هم در زمینه خرید، نگهداری و استفاده از انواع باتری خودرو یا کامیون دانش یا تجربه‌ای دارید، آن را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا درباره آن بحث کنیم!
سوالات متداول
باتری EFB چیست و چه کاربردی دارد؟
باتری EFB نوع پیشرفتهتر باتریهای عادی است که دوام بهتری دارد و در خودروهای عادی و مجهز به استارت-استاپ استفاده میشود.
تفاوت باتری EFB و AGM چیست؟
فناوری باتری AGM بر EFB برتری دارد. دوام و عمر این نوع هم بهتر است اما این برتری، در ازای قیمت بیشتر در اختیار شما قرار میگیرد.
باتری معمولی برای چه خودروهایی مناسب است؟
برای خودروهای معمولی فاقد سیستم استارت-استاپ.
کدام باتری برای سیستم استارت استاپ بهتر است؟
البته باتری AGM. اما باتریهای EFB هم پاسخگوی نیاز بسیاری از کاربران هستند و قیمت منطقیتری هم دارند.
چگونه عمر باتری ماشین را افزایش دهیم؟
برای افزایش عمر باتری خودرو، بهتر است از عمر آن آگاهی داشته باشید، اتصالات آن را برای بررسی خرابی و خوردگی و نظافت وارسی کنید و از دشارژ عمیق آن خودداری کنید.