سوئیچ اینرسی چیست؟ کاربرد و علائم خرابی قطع کن بنزین

یکی از مشکلات رایج در خودروهای قدیمی، نشت بنزین و آتش‌سوزی پس از تصادف بود؛ مشکلی که در بسیاری از موارد به مرگ سرنشینان منجر می‌شد. همین مسئله باعث شد خودروسازان برای افزایش ایمنی خودروها به فکر استفاده از قطعه‌ای جدید بیفتند؛ قطعه‌ای با نام سوئیچ اینرسی یا همان قطع کن پمپ بنزین. در این مقاله قصد داریم شما را با عملکرد، محل نصب، کاربرد و نحوه غیرفعال‌سازی این قطعه مهم آشنا کنیم.

در زمان تصادف شدید یا واژگونی خودرو، یکی از اصلی‌ترین خطرات، نشت سوخت و در پی آن وقوع آتش‌سوزی است. برای جلوگیری از این خطر، سوئیچ اینرسی وارد عمل می‌شود. این قطعه به‌محض تشخیص ضربه، جریان برق را قطع کرده و پمپ‌بنزین را از کار می‌اندازد تا از نشت بنزین و احتمال انفجار جلوگیری شود. البته باید توجه داشت که حتی ضربه‌های نسبتاً شدید مانند افتادن در چاله یا عبور از سرعت‌گیرهای بزرگ نیز ممکن است باعث فعال شدن این سوئیچ شوند، بنابراین تنها برخوردهای شدید نیستند که آن را فعال می‌کنند.

هدف اصلی استفاده از سوئیچ اینرسی، افزایش ایمنی سرنشینان هنگام تصادف است. این قطعه معمولاً به صورت فشاری طراحی می‌شود و در برخی خودروها به ECU و در برخی دیگر به پمپ بنزین متصل است. در خودروهایی که سوئیچ به ECU وصل شده باشد، در صورت تصادف برق کل سیستم قطع می‌شود؛ اما در مدل‌هایی که سوئیچ مستقیماً به پمپ‌بنزین متصل است، تنها برق پمپ قطع شده و از ادامه پاشش سوخت جلوگیری می‌شود.

البته این قطعه همیشه بی‌نقص عمل نمی‌کند. در برخی موارد دیده شده که عبور از ناهمواری‌های شدید باعث فعال شدن سوئیچ و خاموش شدن ناگهانی خودرو شده است.

این قطعه طراحی ساده‌ای دارد و محل نصب آن به گونه‌ای انتخاب می‌شود که کمترین لرزش و ضربه را احساس کند. چراکه همان‌طور که گفته شد، در صورت دریافت ضربه اشتباهی ممکن است خودرو بی‌دلیل خاموش شود. از جمله مکان‌های رایج نصب سوئیچ اینرسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• زیر کاپوت و نزدیک انژکتورها
• زیر خودرو، در نزدیکی پمپ‌بنزین
• کنار گلگیر جلو و نزدیک به اتاق خودرو

همان‌طور که قبلاً در مقاله پمپ‌بنزین خودرو اشاره کرده‌ایم، سوخت خودرو از طریق پمپ به پیشرانه فرستاده می‌شود تا در نهایت وارد محفظه احتراق شود. زمانی که تصادف شدیدی رخ می‌دهد احتمال آسیب دیدن سیستم سوخت‌رسانی وجود خواهد داشت اما پمپ‌بنزین کماکان به ارسال بنزین از باک به پیشرانه ادامه می‌دهد و نهایتاً شاهد نشتی به بیرون خواهیم بود. در این مواقع سوئیچ اینرسی که ضربه را تشخیص می‌دهد سیستم برق را قطع خواهد کرد تا پمپ‌بنزین خاموش شده و جلوی نشتی سوخت و آتش‌سوزی گرفته شود.

این قطعه از یک گوی، فنر، پلاتین و اهرم ویژه‌ای ساخته شده و در حالت عادی فنر فشرده شده و گوی در جای خود قرار می‌گیرد. همچنین اهرم یاد شده به گونه‌ای طراحی شده که باعث چسبیده شدن پلاتین‌ها به یکدیگر شود. در این حالت جریان سوخت از پمپ‌بنزین به پیشرانه ادامه دارد اما درصورتی‌که سوئیچ اینرسی وارد شدن ضربه شدیدی را تشخیص دهد گوی و اهرم از جای خود حرکت می‌کنند. در این زمان پلاتین‌ها از مدار خارج می‌شوند تا پمپ‌بنزین از کار بیفتد و خودرو خاموش شود.

گاهی ممکن است هنگام عبور از یک دست‌انداز یا چاله بزرگ، خودرو به‌طور ناگهانی خاموش شود. در چنین شرایطی به احتمال زیاد سوئیچ اینرسی فعال شده است. برای غیرفعال‌سازی این قطعه:

• ابتدا به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کرده و محل دقیق سوئیچ را پیدا کنید.
• معمولاً این قطعه به رنگ قرمز یا مشکی است.
• با فشار دادن بخش بالایی آن، گوی به حالت اولیه خود بازمی‌گردد و سوئیچ غیرفعال می‌شود.
• سپس می‌توانید خودرو را مجدداً استارت بزنید و روشن کنید.

. لازم به ذکر است در اکثر خودروهای مدرن، سوئیچ یاد شده به دلیل خطاهایی که دارد جای خود را به سنسور کیسه هوا می‌دهد. این سنسور همان‌طور که قبلاً نیز در مقاله انواع سنسورهای خودرو گفته شده است بر اساس داده‌های دریافتی اقدام به فعال کردن کیسه‌های هوا کرده و درعین‌حال سیستم برق خودرو و پمپ‌بنزین را نیز قطع می‌کند.

واضح‌ترین و مشهورترین علامت خرابی این قطعه خاموش شدن ناگهانی خودرو پس از عبور از دست اندازهاست. همچنین گاهی اوقات کامپیوتر خودرو نیز خطای مربوط به این قطعه را نشان می‌دهد که با دیاگ زدن می‌توان کد خطای مربوط به آن را مشاهده کرد. شایان ذکر است قطعه موردبحث به ندرت دچار خرابی می‌شود اما اگر علائم ذکر شده را مشاهده کردید می‌بایست با مراجعه به یک مکانیک نسبت به رفع عیب آن اقدام نمایید.

در مجموع، سوئیچ اینرسی یکی از قطعات ایمنی مهم در خودروها به شمار می‌رود که وظیفه آن قطع جریان برق در زمان بروز ضربه یا تصادف است. این قطعه با عملکرد ساده اما کاربردی خود، از خطرات احتمالی نشت سوخت و آتش‌سوزی جلوگیری می‌کند. هرچند ممکن است گاهی به‌صورت ناخواسته فعال شود، اما نقش آن در حفظ جان سرنشینان غیرقابل انکار است. شناخت نحوه عملکرد، محل نصب و روش غیرفعال‌سازی آن می‌تواند در مواقع اضطراری بسیار مفید واقع شود.نظر شما در مورد این قطعه ی مهم چیست؟