آیا سیستم ترمز اضطراری خودکار واقعا از بروز سوانح جلوگیری می‌کند؟

بیشتر خودروهایی که امروزه تحت برندهای مشهور در بازار جهانی و به‌ویژه ایالات‌متحده به فروش می‌رسند، به‌صورت استاندارد به سیستم ترمز اظطراری خودکار موسوم‌به «AEB» مجهز می‌شوند. درحقیقت حدود ۲۰ خودروساز بزرگ که خودروی ۹۹ درصد خودروداران آمریکا را می‌سازند بر سر استفاده از این سامانه کمک‌راننده و ایمنی به‌صورت استاندارد توافق کرده‌اند؛ این توافق در ماه سپتامبر سال جاری میلادی امضا شد.

سامانه‌های AEB تاکنون موفق شده‌اند تا با بهره‌گیری از فناوری‌های جدیدی چون رادارهای به‌روز، دورببین‌ها یا لیدار، موقعیت‌های خطرناک را شناسایی کرده و احتمال برخورد با خودروی روبه‌رو را کاهش دهند. با این همه، مجمع خودروی آمریکا، «AAA»، تصمیم گرفت تا عملکرد این سیستم‌ها را در سرعت‌های بالا مورد آزمایش قرار دهد.

سیستم ترمز اضطراری باید عملکرد اصلی خود را در سرعت‌های بالا به نمایش بگذارد؛ چراکه در سرعت‌های کم، خود راننده هم زمانی را برای فکرکردن و تصمیم گیری در اختیار دارد اما با افزایش سرعت و کاهش دقت او، نیاز به چنین سیستمی هویدا و آشکار می‌شود. این مجمع پس از انجام چند آزمایش با متغیرها مختلف و در شرایط گوناگون، به این نتیجه رسیدند که این سیستم‌ها در عادی‌ترین و متداول‌ترین سناریوهای محتمل نیز فاقد ارائه عملکرد مناسب هستند.

AAA سیستم ترمز اضطراری خودکار چهار خودرو از فورد، هوندا، شورولت و تویوتا را در سرعت‌های بالا مورد آزمایش قرار داد تا ببیند که آیا این سیستم‌ها واقعا می‌توانند از برخورد این وسایل‌نقلیه با خودروی جلو خودداری کرده یا میزان خسارت وارد بر خودرو را کاهش دهند؟! آن‌ها همچنین سنجش عملکرد این سییستم در جلوگیری از برخورد T شکل دو خودرو در یک تقاطع، آزمایشی را طراحی کردند.

این مجموعه دو سناریو محتمل دیگر را نیز طراحی کرد: برخورد T شکل دو خودرو در یک تقاطع و برخورد یک خودرو گذرنده با خودرویی درحال پیچیدن به سمت چپ تقاطع. این نوع تصادف که در آن خودرویی در مسیر مستقیم به حرکت ادامه می‌دهد و خودرویی دیگر از وسط  و به‌صورت عمودی (یا T شکل) با آن برخورد می‌کند، جزو خطرناک‌ترین و آسیب‌زننده‌ترین نوع تصادفات محسوب می‌شوند. ۳۹.۲ درصد آمریکاییانی که در اثر تصادف جان خود را از دست داده‌اند درگیر این سناریو محتمل می‌شوند.

برخلاف تصور بسیاری، نتایج این بررسی‌ها چندان تاثیر‌گذار نبودند:

• در سرعت ۴۸ کیلومتر بر ساعت، AEB موفق شد تا در ۱۷ آزمایش از مجموع ۲۰ تلاش انجام‌شده، از برخورد خودرو موردآزمایش با عقب خودروی جلو، جلوگیری کند. به‌عبارت دیگر، موفقیت سیستم در این بررسی ۸۵ درصد بود. در آزمایش‌هایی که به تصادف منجر شدند، سرعت خودروی آزمایش، پیش از برخورد تا ۸۶ درصد کاهش پیدا کرد.
• در سرعت ۶۴ کیلومتر بر ساعت، AEB تنها در ۶ آزمایش از ۲۰ تست انجام‌شده موفق به جلوگیری از برخورد شد؛ به‌عبارت دیگر موفقیت سیستم تنها ۳۰ درصد بود. سرعت خودروهای آزمایش‌شده در تصادفات این تست، پیش از لحظه برخورد تا ۶۲ درصد کاهش یافته بود.
• در هر دو آزمایش برخورد چکشی T شکل و پیچش به چپ، تصادف در ۱۰۰ درصد مواقع به وقوع پیوست و AEB در هشدار به راننده، کاهش سرعت خودرو و جلوگیری از برخورد ناکام ماند.

AAA در نتیجه این بررسی‌ها به خودروسازان پیشنهاد کرد که برای جلوگیری از برخوردهای سهمگین‌تر و سناریوهای محتمل‌تر، تمرکز بیشتری را روی توسعه و تولید سامانه‌های جدید قرار دهند. آن‌ها تاکید داشتند که راننده هر وسیله‌نقلیه باید از محدودیت‌ها وسیله خود آگاه باشد. «گِرِگ برانون»، مدیر بخش مهندسی و ارتباط AAA با صنعت، در این رابطه می‌گوید:

ترمز اضطراری خودکار در انجام وظایف محدودی موفق می‌شود که از همان ابتدا برای آن طراحی شده بوده است. متاسفانه این وظیفه کوچک سال‌ها پیش برای این سیستم تعریف شده بود و استانداردهای قانون‌گذاران برای برخوردهای کم‌سرعت به‌روز نشده است.

بررسی ملزومات این فناوری یا هر سیستم ایمنی دیگری که کاری مشابه انجام می‌دهد، باید برای کنترل شرایط محتمل‌تر با سرعت‌های واقعی‌تر و بیشتر به‌روز شود تا امنیت راننده‌ها در بالاترین درجه قرار گیرد.