نگاهی به پیشرانه تک سیلندر 90 اسب بخاری کاسورث در سال 1999
شاید همه ما از دیدن یک پیشرانه تنفس طبیعی حجیم خوشحال شویم اما کاسورث معتقد بوده یک سگ پیر هنوز هم میتواند ترفندهای جدید یاد بگیرد. این تیم مهندسی بریتانیایی نه تنها پیشرانه 12 سیلندر 6.5 لیتری جدید استون مارتین والکری را تهیه کرده بلکه کار توسعه نیروگاه 12 سیلندر 3.9 لیتری مورای T.50 را نیز بر عهده داشته است؛ اما پایه و اساس این دو پیشرانه پرقدرت و دور بالا یک نیروگاه 3 سیلندر 1.6 لیتری جمعوجور بوده است. باید گفت کاسورث در اواخر دهه 90 میلادی حتی روی پیشرانهای کوچکتر نیز کار کرده است.
این پیشرانه بسیار کوچک که ملاحظه میکنید به عنوان بستر آزمایشی برای پیشرانه 10 سیلندر نهایی کاسورث برای فرمول 1 انجاموظیفه کرده و دارای تنها 1 سیلندر و حجم 0.3 لیتری بوده است. برخلاف پیشرانههای کوچک کنونی که برای هماهنگی با قوانین آلایندگی و مصرف سوخت توسعه یافتهاند، پیشرانه 1 سیلندر کاسورث روی پرفورمنس تمرکز داشته است. اخیراً درایو ترایب با مدیر کاسورث مصاحبهای داشته تا به برخی جزئیات درباره این پیشرانه کوچک و عجیب دست پیدا کند.
پیشرانه موردبحث که سال 1998 یا 1999 توسعه یافته سنگ بنای توسعه پیشرانه TJ بوده است. نیروگاه TJ در چندین خودروی فرمول 1 بکار گرفته شده و اولین بار در سال 2003 و توسط جگوار ریسینگ استفاده شده است. دو فصل بعد نیز میناردی از پیشرانه یاد شده استفاده کرده و نهایتاً در سال 2005 نوبت به ردبول رسیده تا پیشرانه TJ را به خدمت بگیرد. این پیشرانه در فصل 2006 مسابقات بازنشسته شده و از آن زمان تمامی خودروهای فرمول 1 مجبور به استفاده از پیشرانه 8 سیلندر با حداکثر حجم 2.4 لیتر شده بودند.
اما چرا کاسورث چنین پیشرانه کوچکی را تولید کرد؟ تولید این پیشرانه ارزانترین و سریعترین راه برای تست قطعات پیشرانه جدید پیش از نهایی کردن پیشرانه 10 سیلندر فول سایز بوده است. TJ در عصر طلایی پیشرانهها تولید شد یعنی زمانی که قوانین به اندازه امروز سختگیرانه نبودند و خبری از اهداف صرفهجویی در هزینهها نبود. همین امر باعث شد مهندسان آزادی عمل زیادی در توسعه پیشرانه 3 لیتری فرمول 1 داشته باشند. با اینکه پیشرانه یاد شده کوچکتر از قبل بود اما قدرت آن نسبت به دوران 1989 تا 1994 فرمول 1 بیشتر شده بود.
حتی این پیشرانه 1 سیلندر کوچک قدرت 90 اسب بخاری تولید میکرد و تا دور 20 هزار نیز میرسید! مدیر کاسورث اذعان میکند صدای این پیشرانه در حالت تخت گاز خیلی خوب نبوده و استحکام پیچشی آن نیز به خاطر نبود سیلندرهای دیگر تعریف چندانی نداشته اما بااینوجود مأموریت خود را به خوبی انجام داده است.
در نظر داشته باشید که این پیشرانه هماکنون سن بیشتر از 20 سال داشته و بهصورت تنفس طبیعی کار میکند بنابراین استخراج چنین قدرتی از آن حجم کم و بدون اتکا به پرخوران کار مهمی بوده است. در سال 2021 برخی هاچبک های داغ با پیشرانههای کوچک اما پرتوان تولید میشوند که از جمله آنها میتوان به پیشرانه 1.5 لیتری اکوبوست فورد با قدرت 200 اسب بخار اشاره کرد که روی فیستا ST و پوما ST نصب شده است. همچنین پیشرانه 3 سیلندر 1.6 لیتری تویوتا GR یاریس نیز وجود دارد که خروجی آن به 261 اسب بخار میرسد.