تاریخچه موتور هشت سیلندر خطی و جذاب‌ترین خودروها با پیشرانه I8

موتورهای هشت سیلندر را امروز صرفاً به‌صورت V شکل می‌بینیم ولی حدود یک قرن پیش، بسیاری از خودروسازان پیشرانه‌های هشت سیلندر را به‌صورت خطی تولید می‌کردند.

موتورهای هشت سیلندر خطی ابتدا در هواپیماها مورداستفاده قرار گرفتند اما پس از جنگ جهانی اول، این موتور به صنعت خودروسازی هم راه پیدا کرد. اولین خودرویی که به موتور هشت سیلندر خطی مجهز شد، ایزوتا فراچینی تیپو 8 ایتالیایی بود که در سال 1919 با یک موتور 5.9 لیتری به بازار آمد. پس‌ازاین، محبوبیت موتور هشت سیلندر خطی به‌سرعت رو به افزایش گذاشت و به‌طور گسترده‌ای در سراسر اروپا و آمریکای شمالی در خودروهای جاده‌ای و مسابقه‌ای مورداستفاده قرار گرفت.

بیشتر بخوانید:

• بهترین پیشرانه‌های 8 سیلندر تاریخ
• چرا موتورهای V8 محبوب هستند؟

دهه‌های 20 و 30 دوران اوج محبوبیت موتورهای هشت سیلندر خطی بود. در اروپا، بوگاتی از این موتور در چند مدل مسابقه‌ای خود مثل تایپ 35 افسانه‌ای استفاده می‌کرد درحالی‌که در آمریکا، دوزنبرگ این موتور را زیر کاپوت محصولات مختلف خود قرار می‌داد.

این اتفاق به دلایل مختلفی رخ داد ک اصلی‌ترین آن، مشکلات ذاتی موتور هشت سیلندر خطی بود. یکی از مشکلات بزرگ این نوع موتور، طول زیاد به دلیل قرارگیری هشت سیلندر در یک ردیف بود. درنتیجه، میل‌لنگ طولانی موتور باید ارتعاش و استرس زیادی را تحمل می‌کرد. این مشکل در دهه‌های 20 و 30 که دور موتورها پایین بود چندان به چشم نمی‌آمد ولی در دههٔ 40 وقتی پیشرفت تکنولوژی امکان ساخت موتورهایی با نسبت تراکم بالاتر را امکان‌پذیر کرد، هشت سیلندر خطی دیگر گزینهٔ مناسبی برای چیدمان سیلندرها نبود زیرا خیلی زود با خرابی‌های مختلف مواجه می‌شد. علاوه بر این، به دلیل طول زیاد موتور، سوخت‌رسانی یکسان به همهٔ سیلندرها هم دشوار بود.

طول زیاد موتور هشت سیلندر خطی مشکل دیگری را هم به دنبال داشت. ازآنجایی‌که پس از جنگ جهانی دوم خودروهای بزرگ و مجلل جای خود را به خودروهای کوچک‌تر و ارزان‌تر دادند، امکان نصب موتور هشت سیلندر خطی زیر کاپوت خودروهای جدید وجود نداشت و درنتیجه، خودروسازان سراغ موتور V8 رفتند که طول بسیار کمتری داشت. درنتیجه، در دههٔ 50 با ظهور موتورهای V8 قوی‌تر، پیشرانه‌های هشت سیلندر خطی به‌سرعت محبوبیت خود را از دست دادند و کنار گذاشته شدند. البته تا اواسط این دهه هنوز برخی برندهای آمریکایی مثل پونتیاک، بیوک و پاکارد از موتور هشت سیلندر خطی در خودروهای خود استفاده می‌کردند ولی نهایتاً این شرکت‌ها هم سراغ ترکیب V8 رفتند و هشت سیلندر خطی برای همیشه به تاریخ پیوست.

برای زنده کردن یاد یکی از جذاب‌ترین انواع موتور که امروز کاملاً فراموش شده است، در ادامه با تعدادی از جذاب‌ترین خودروهای مجهز به موتور هشت سیلندر خطی آشنا خواهیم شد.

اولین خودروی بوگاتی که از موتور هشت سیلندر خطی استفاده کرد، مدل مسابقه‌ای تایپ 29 در سال 1921 بود. یک سال بعد، از این موتور 2 لیتری در یک مدل تولیدی با نام تایپ 30 هم استفاده شد. پنج سال بعد اما بوگاتی دیوانه شد و بزرگ‌ترین پیشرانهٔ هشت سیلندر خطی تاریخ را معرفی کرد. این یک نیروگاه عظیم 12.8 لیتری بود که بین 275 تا 300 اسب بخار قدرت و 1185 نیوتن متر گشتاور داشت و زیر کاپوت بوگاتی رویال قرار گرفت. این یکی از کشیده‌ترین خودروهای تاریخ بود. رویال همچنین خودروی بسیار گران‌قیمتی بود و به همین دلیل در دوران رکود اقتصادی دههٔ 30 تعداد خیلی کمی از آن ساخته شد.

دوزنبرگ در سال 1921، اولین خودروی آمریکایی با موتور هشت سیلندر خطی را با نام مدل A معرفی کرد. این یک موتور 4.3 لیتری با میل بادامک روی سرسیلندر بود که دو سوپاپ در هر سیلندر را باز و بسته می‌کرد. در سال 1928 اما دوزنبرگ پا را از این هم فراتر گذاشت و مدل J را با موتور 6.9 لیتری هشت سیلندر خطی به بازار فرستاد. این موتور با دو میل بادامک و چهار سوپاپ در هر سیلندر، 265 اسب بخار قدرت داشت و مدل J را به سریع‌ترین خودروی آمریکایی تبدیل کرد که توانایی دستیابی به حداکثر سرعت 187 کیلومتر بر ساعت را داشت.

اولین موتور هشت سیلندر خطی مرسدس یک نمونهٔ 4.6 لیتری بود که در مدلی با کد W08 استفاده شد. ازآنجایی‌که این مدل به‌طور گسترده‌ای در پیست نوبرگ‌رینگ آزمایش شده بود، نام آن نوربرگ 460 گذاشته شد. در سال 1931، حجم موتور به 4.9 لیتر افزایش پیدا کرد و قدرت را از 80 به 100 اسب بخار رساند. در پایان دههٔ 30 نیز موتورهای هشت سیلندر خطی مرسدس با قدرتی پنج برابر بیشتر از این، در قوی‌ترین خودروهای مسابقه‌ای گرند پری آن سال‌ها استفاده شدند.

برند آمریکایی کورد هرچند عمر کوتاهی داشت ولی در همین مدت خودروهای چشمگیری تولید کرد. اولین محصول این شرکت L29 نام داشت که از یک موتور 4.9 لیتری هشت سیلندر خطی استفاده می‌کرد. نوآوری مهم این خودرو اما استفاده از انتقال قدرت محرک جلو بود که L29 را به اولین خودروی آمریکایی دیفرانسیل جلو تبدیل کرد. بااین‌وجود، L29 به دلیل قیمت گران 3 هزار دلاری معادل 55 هزار دلار امروز، قربانی رکود اقتصادی بزرگ دههٔ 30 شد و تولید آن در سال 1932 پس از ساخت تنها 4,400 دستگاه خاتمه پیدا کرد.

پونتیاک موتور هشت سیلندر خطی خود را یک سال بعد از دیگر برند جنرال موتورز یعنی الدزمبیل در سال 1933 معرفی کرد. این موتور ابتدا 3.7 لیتر حجم و 77 اسب بخار قدرت داشت. پونتیاک بیش از تمام برندهای جنرال موتورز به موتور هشت سیلندر خطی وفادار ماند و نسخهٔ 4.4 لیتری این موتور را تا سال 1954 هنوز در مدل چیفتن ارائه می‌کرد. قدرت این موتور در آخرین نسخه به 127 اسب بخار رسیده بود. در سال 1955 اما پونتیاک یک موتور V8 جدید را جایگزین هشت سیلندر خطی کرد که با 4.7 لیتر حجم و 180 اسب بخار قدرت، بسیار قوی‌تر بود.

اولین فانتوم IV به سفارش شاهزاده فیلیپ، همسر ملکه الیزابت دوم ساخته شد. پس از تکمیل ساخت اولین نمونهٔ این خودرو، 17 دستگاه دیگر هم فقط برای خانوادهٔ سلطنتی بریتانیا و مقامات دولتی بلندپایهٔ این کشور ساخته شد. آخرین نمونهٔ فانتوم IV در سال 1956 ساخته شد. این تنها خودروی تاریخ رولزرویس با موتور هشت سیلندر خطی بود. این موتور در 15 دستگاه اول 5.7 لیتری و در 3 دستگاه آخر 6.5 لیتری بود. این پیشرانهٔ هشت سیلندر خطی بخشی از خانواده موتورهایی بود که در خودروهای نظامی استفاده می‌شد.

هرچند از اواسط دههٔ 50 به بعد دیگر اثری از پیشرانهٔ هشت سیلندر خطی در صنعت خودروسازی دیده نشد اما حدود چهار دهه بعد، کرایسلر تصمیم گرفت برای کانسپت آتلانتیک خود، یک موتور هشت سیلندر خطی بسازد زیرا این کانسپت با الهام از خودروهای لوکس ساخت اتاق‌سازان دههٔ 30 طراحی شده بود که بسیاری از آن‌ها به موتور هشت سیلندر خطی مجهز بودند. پیشرانهٔ 4 لیتری آتلانتیک اما ریشهٔ ساده‌ای داشت زیرا این موتور اساساً از اتصال دو موتور 2 لیتری چهار سیلندر دوج نئون به یکدیگر شکل گرفته بود.