عجیب‌ ترین جنگنده ‌های تاریخ؛ از گریفون تا XYF-1 پوگو

معمولاً زمانی که مردم به جت‌های جنگنده فکر می‌کنند نمونه‌هایی آیرودینامیک و پیشرفته را به یاد می‌آورند. اکثر جنگنده‌های مدرن نسبتاً شبیه یکدیگر هستند هرچند برخی استثناها نیز وجود دارد. قطعاً جنگنده‌ای همچون F/A-18 سوپر هورنت شبیه F-22 رپتور نیست اما F-22 رپتور و F-35 لایتنینگ II در بحث طراحی ظاهری شباهت‌هایی به یکدیگر دارند. همچون هر صنعت دیگری، سازندگان هواپیما نیز گاهی اوقات تصمیم گرفته‌اند اصول عادی طراحی و مهندسی را کنار بگذارند. گاها شاهد طراحی‌های برجسته‌ای بودیم که از فاز پیش‌تولیدی فراتر نرفته‌اند اما برخی حتی اولین تست‌های پرواز را نیز انجام داده‌اند هرچند در نهایت راهی خط تولید نشده‌اند. مهندسان با تمرین و ممارست فهمیده‌اند که همه طرح‌های نهایی شده جواب نمی‌دهند. بسیاری از هواپیماهای عجیب پس از جنگ جهانی دوم و در دهه 40 و 50 میلادی طراحی شده‌اند یعنی زمانی که برتری هوایی به اولویت اصلی بسیاری از کشورها بدل شد. در آن زمان موتورهای جت نسبتاً جدید بودند و شرکت‌های سازنده چیز زیادی درباره طراحی آیرودینامیک و کارا نمی‌دانستند. برخی هواپیماها به‌صورت ترکیبی از موتورهای جت و ملخی استفاده کرده بودند درحالی‌که برخی به دو نوع موتور توربو جت مجهز بودند. در ادامه شما را با عجیب ‌ترین جنگنده ‌های تاریخ آشنا خواهیم کرد.

همچنین بخوانید:

• بهترین و بدترین جت های جنگنده نیروی هوایی روسیه
• تاریخچه جذاب 5 نسل جت‌های جنگنده ارتش آمریکا

فرانسه زمان زیادی را صرف بازسازی خود پس از جنگ جهانی دوم کرد. شرکت هوانوردی نورد روی توسعه موشک‌ها و هواپیماها تمرکز داشت. نورد 1500 گریفون برای سرعت طراحی شد و به دنبال استفاده از توربو جت و رم جت بود. حتی اگر چیزی درباره جنگنده‌ها ندانید هم با دیدن گریفون به این واقعیت پی خواهید برد که این هواپیما در حقیقت یک کابین است که روی موتوری بزرگ قرار می‌گیرد. اولین پرواز هواپیمای یاد شده در سال 1955 انجام شد و توانست به سرعت ماخ 1.3 دست یابد. نورد چند سال بعد نسخه ارتقا یافته‌ای با نام گریفون II را با سرعت 2.19 تولید کرد. خلبان این هواپیما کسی نبود جز آندره تورکت، فردی که اولین بار برای هواپیمای مافوق صوت کنکورد پرواز کرده بود. متأسفانه 1500 گریفون از مشکل داغ کردن رنج می‌برد.

یکی دیگر از عجیب ‌ترین جنگنده ‌های تاریخ را مشاهده می‌کنید که نورث روپ ساخته بود. این نام امروز اعتبار زیادی دارد اما در سال 1945 هنوز مسیر اولیه را طی می‌کرد. هواپیمای XP-79 طراحی غیرعادی‌ای داشت و کسی تا به آن زمان با چنین پرنده‌ای آشنا نشده بود. هدف این بود که جنگنده نورث روپ بتواند بدون آسیب دیدن خود باعث تصادف بمب‌افکن‌های دشمن شود. به همین خاطر نام مستعار رم پرنده برای XP-79 انتخاب شده بود. نورث روپ معتقد بود با توسعه موتورهای جت می‌توان در برابر نیروهای جی مقاومت بیشتری داشت. XP-79 جزو اولین هواپیماهایی بود که موتور جت استفاده می‌کرد. جنگنده موردبحث می‌توانست به حداکثر سرعت 845 کیلومتر در ساعت برسد؛ اما XP-79 هرگز از فاز تست پرواز اولیه فراتر نرفت.

صنایع نظامی از مدت‌ها قبل روی ایده تولید هواپیماهای عمودپرواز کار کرده‌اند و کانویر XFY پوگو چنین چیزی را اثبات می‌کند. جت موردبحث در همان دورانی طراحی شد که راکول روی پروتوتایپ XFV کار می‌کرد. اگر رقابتی بین هواپیماهای عمودپرواز وجود داشته باشد، محصول کانویر بالاتر قرار می‌گیرد زیرا به‌طور موفق توانست پرواز و تیک آف عمودی داشته باشد. XFY پوگو همچنین می‌توانست پرواز افقی داشته و به حالت عمودی بازگردد. نسخه XFY-1 از موتور ملخی توربوی پرقدرت آلسیون YT-40 استفاده می‌کرد. این موتور می‌توانست 5850 اسب بخار را به دو پره چرخنده تحویل دهد. اولین پرواز XFY-1 در آوریل 1954 انجام شد. خلبان این هواپیما توانست بیش از 60 ساعت را پرواز کند. متأسفانه مشکلاتی همچون گیربکس خراب و... باعث شدند نیروی دریایی آمریکا علاقه‌اش به این محصول را از دست دهد.

چند سال قبل از آنکه آمریکا و ژاپن وارد جنگ با یکدیگر شوند نیروی هوایی ارتش آمریکا در حال تست چندین جنگنده جدید بود. شرکت کورتیس رایت طرحی ارائه کرد که بسیار عجیب بود. کاکپیت هواپیمای کورتیس رایت به دم هواپیما نزدیک بود و بال‌ها نیز به عقب خم شده بودند و پشت موتور قرار داشتند. عجیب‌تر اینکه ملخ هواپیما نیز در دم آن قرار داشت. هواپیماهای جنگی آن زمان همچون P-51 موستانگ از ملخ در جلو استفاده می‌کردند. پس از تست‌های تونل باد و برخی تغییرات، مهندسان تیغه عمودی را به هر بال اضافه کردند و اولین پروتوتایپ XP-55 در جولای 1943 تکمیل شد. البته در اولین تست‌ها خلبان کنترل هواپیما را از دست داد و مجبور شد اجکت کند. در تست‌های بعدی سومین پروتوتایپ XP-55 از بین رفت و این پروژه نیز بایگانی شد.

نام راکول نیز در لیست عجیب ‌ترین جنگنده ‌های تاریخ به چشم می‌خورد. نیروی دریایی آمریکا خواهان هواپیمای عمودپرواز خود بود و رقابتی بین شرکت‌های هوافضا برای ارائه طرح‌های خود برگزار کرد. یکی از خاص‌ترین طرح‌ها به راکول تعلق داشت. XFV-12 در نگاه اول از تناسبات عجیبی سود می‌برد و ورودی‌های جلو و تیغه‌های روی بال آن بسیار متمایز بودند. البته راکول از عناصر طراحی جت‌های موفقی همچون F-4 فانتوم و A-4 اسکای هاوک هم استفاده کرده بود. ورودی‌های هوا، کاکپیت و دماغه XFV-12 بیشترین تمایز را داشتند. همچنین در بطن هواپیمای یاد شده همان موتور توربو جت پرت اند ویتنی F401-PW-400 جنگنده F-15 ایگل قرار داشت. علیرغم تلاش‌های فراوان، تست‌ها نشان داد که این نوع طراحی نمی‌تواند نیروی لازم برای بلند کردن هواپیمای راکول از زمین را فراهم سازد. پس از صرف 1 میلیارد دلار برای پیشبرد این پروژه، نیروی دریایی آمریکا در سال 1981 پروژه را لغو کرد.

آخرین هواپیما در لیست عجیب ‌ترین جنگنده ‌های تاریخ ووت XF5U-1 نام دارد. اگر فردی در دهه 40 میلادی ادعا می‌کرد پرنده‌های ناشناس و فضایی را دیده شاید منظورش XFU5 بوده است. شاخه ووت از شرکت هواپیمایی یونایتد شروع به طراحی این هواپیمای دیسک شکل با موتور ملخی در سال 1939 کرد. چارلز زیمرمن طراح ارشد این هواپیما معتقد بود شکل خاص XF5U باعث بهبود عبور جریان هوا از اطراف آن می‌شود. زمانی که ووت برای اولین بار در نوامبر 1942 تست پرواز XFU5 را انجام داد با علاقه نیروی دریایی مواجه شد. چندین خلبان ارتش آمریکا این پرنده را تست کردند تا به خوبی با نقاط قوت و ضعفش آشنا شوند. نیروبخش XFU5 دو موتور پرت اند ویتنی R-2000-2D بود که حداکثر سرعت 584 کیلومتر در ساعت را فراهم می‌کردند؛ اما در سال‌های بعد نیروی دریایی سرمایه زیادی را صرف توسعه چندین جنگنده با موتورهای توربوجت کرده بود و به همین خاطر تصمیم گرفته شد پروژه ووت در سال 1947 لغو شود.