هر آنچه از تونل کتسبی، مرکز تست جدید آیرودینامیک در انگلیس میدانیم
چندی پیش، یک شرکت آسفالت و مسطحساز جاده که در زمینهی ساخت پیست مسابقه تخصص دارد، آخرین لایههای آسفالت را در «تونل قطار کستبی» واقعدر «نورتهمپتون شایر» پیاده کرد تا این تونل 2.7 کیلومتری را آماده انجام انواع تستهای آیرودینامیک کند. این تونل که در سال 1890 میلادی برای دسترسی به لندن ساخته شد اما در سال 1960 میلادی متروکه شد. پس از آن، شرکتی به مجموعهای به نام «Aero Research Partners Limited» آن را بازسازی کرد تا یک تونل باد منحصربهفرد خلق کند.
این تونل حدود حدود 9 متر با سطح زمین بالای خود فاصله دارد؛ به همین دلیل از دما و رطوبت مناسبی برخوردار است. حال به لطف آسفالت جدید و دقیق، این تونل مستقیم به مسیری بسیار هموار تبدیل شده که هیچ سوراخ یا چالهای در آن بزرگتر از 3 میلیمتر عمق ندارد! چندی پیش مجموعه «مولتیماتیک» یک سوپرخودروی مسابقهای مزدا DPi را با سرعت 190 کیلومتر بر ساعت در آن تست کرد.
یک مهندسی مکانیک سیالات و متخصص همکار در پروژه بازسازی کتسبی، «جان پایتون»، میگوید که کستبی امکان تکرار و وضوح بالایی را در اختیار آزمایشکنندگان میگذارد. پایتون معتقد است که در این تونل میتواند تفاوت میان کاپوت استاندارد 911 و برخی از نمونههای RS پورشه 911 را مشخص کند.
تنها تونل باد انگلستان، مرکز «میدلند» است و از آنجا که در دهه 60 میلادی ساخته شده، جاده متحرکی ندارد؛ بنابراین بسیاری از خودروسازان انگلستان برای تست آیرودینامیک محصولاتشان، آنها را سوار کشتی کرده و بههمراه مهندسان خود به دیگر کشورهای اروپایی میفرستند که روندی هزینهبر محسوب میشود. تونل کتسبی به لطف مسیر 2.7 کیلومتری خود محیطی بسیار مناسب و کمهزینه برای این خودروسازان و سایر محققان و شرکتها به شمار میرود.
یکی از کارمندان مجموعه «توتالسیم» میگوید که حتی تونلهای باد مجهزبه جاده متحرک نیز محدودیتهای خاص خود را دارند.
باید برای شبیهسازی بادی که هنگام حرکت به خودرو میوزد تلاش کنید. باید زمین زیر خودرو را بکشید و باد را تا آنجا ممکن است بهصورت یکنواخت به وزش دربیاورید. باید خودرو را درحالی روی زمین خود حرکت دهید که کمترین ناهمگونی در باد ایجاد نکند سپس باید نیروها را اندازهگیری کنید.
هوای دور خودرو در تونلهای باد فشرده میشود پس همیشه مانعی وجود دارد که هوا را بههم میریزد.
تونل کتسبی هم همین موانع را دارد اما سطح مقطع 40 مترمربعی بزرگ تونل باعث میشود که نیازی به ایجاد فشار هوای باد بهصورت بینقص یا نگهداشتن خودرو به یک دستگاه نباشد. اینجا یک خودروی واقعی دارید که در مسیری واقعی با موتور روشن به حرکت درمیآید و تمام اثرات موتور روشن را هم میتوان بررسی کرد.
کتسبی اولین تونل جهان نیست که به مرکز تست آیرودینامیک تبدیل شده است؛ پیشتر تونل «لارل» در آمریکا نیز به همین سرنوشت دچار شده بود و محیطی موثر را برای آزمایشهای تیمهای مسابقه فراهم کرده بود. البته تفاوتهایی میان این دو تونل هست: نخستین آنکه تونل کتسبی دوبرابر لارل طول دارد و یک خودرو میتواند برای 40 ثانیه با سرعت 160 کیلومتر بر ساعت در آن حرکت کند. این تونل انگلیسی برخلاف لارل مجموعهای خصوصی نیست و از آن برای مصارف تجاری نیز استفاده میشود.
ابتدا سه بنیانگذار مجموعه ARP ایده بازسازی کتسبی را در ذهن پروراندند و با جلوتر رفتن پروژه، همکار موتوراسپرت آنها جای خود را به شرکت سوبارو داد که نهایتا تصمیم گرفت سطح آسفالت کتسبی باید به منظور افزایش کیفیت بازپرداخت شود. دمای این تونل بهطور متوسط 15 درجه سانتیگراد است و چراغهای خودرو تنها چند صد متر جلوتر را روشن میکنند پس رانندگان با فضایی نسبتا دلهرهآور سروکار دارند. اگر با سرعتی چون 50 کیلومتر بر ساعت در آن رانندگی کنید واقعا حس گذر چند سال را به شما القا خواهد کرد.
کتسبی تنها برای آیرودینامیک و خودروها استفاده نمیشود؛ آزمایشهای صدا و نویز، انتشار آلاینده، عملکرد و کاربری موتورها، دوچرخهها، ونها و کمپرونها نیز بخشی از حیطه آزمایشی آن محسوب میشوند. این تونل دو لاین و 8.2 متر عرض دارد پس میتوان از آن برای آزمایش دو وسیلهنقلیه و تاثیرات متقابل آنها روی یکدیگر نیز استفاده کرد.
از آنجا که بیشتر بخشهای تونل ضد وایفای به شمار رفته و از مدار داخلی خود سود میبرد، میتواند برای تست و آزمایش خودروهای برقی نیز استفاده شود. مسئول توتالسیم میگوید که برای نمونه، زمانی که این خودروها در شرایطی قرار بگیرند که دسترسی خود به ماهواره و هرگونه سیستم ارتباطی را از دست بدهند، میتوانند تحت آزمایشهای ایمن هکشدن قرار بگیرند که مسئلهای بسیار مهم در خودروهای برقی امروزی به شمار میرود.
نکته جالب روند توسعه تونل کتسبی، خفاشهای انتهای آن است که باعث ایجاد وقفهای سه ساله در روند توسعه و بازسازی آن شدند. یافتن تعداد دقیق این حیوانات پرنده سه سال طول کشیده بود تا آنکه مسئولان مربوطه به این نتیجه رسیدند که خفاشها 30 متر از تونل را به خود اختصاص داده بودهاند.
توسعه این تونل تاکنون 13 میلیون پوند هزینه داشته که 4.2 میلیون پوند آن با وام جکومتی تامین شده است. در نزدیکی این تونل یک پارک فناوری قرار دارد که به محققان و شرکتها اجازه میدهد که بهنوبت به آزمایشهای خود در کتسبی بپردازند. مالکان این تونل در ARP معتقدند که این تونل با گذر زمان جای رشد زیادی دارد و شرکتهای بیشتری را به خود جذب خواهد کرد.