مروری بر تاریخچه و انواع پیشرانه‌های سری LS جنرال موتورز (قسمت دوم)

در قسمت دوم این سری مطالب به ادامه تاریخچه پیشرانه‌های سری LS جنرال موتورز می‌پردازیم.

پیشرانهٔ LS3

موتور LS3 به‌عنوان پیشرانهٔ استاندارد برای کوروت مدل ۲۰۰۸ معرفی شد. این موتور جدید ۴۳۰ اسب بخار قدرت و ۵۷۵ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کرد که هردوی آن‌ها نسبت به LS2 قبلی پیشرفت قابل‌توجهی داشتند. بلوک LS3 یک نسخه به‌روز شده از همان LS2 بود اما قطر سیلندر بزرگ‌تر ۴ اینچی (۱۰۳ میلی‌متری) داشت. این منجر به افزایش حجم موتور به ۶.۲ لیتر شد. LS3 دارای سر سیلندرهای با جریان بالاتر (که در اصل از موتور L92 گرفته شده بود)، میل بادامک تهاجمی‌تر با بالابر ۰.۵۵۱ اینچی (۱۴ میلی‌متری)، ضریب تراکم ۱۰.۷ به یک و سیستم سوپاپ اصلاح‌شده بود. انگشتی‌های سوپاپ، منیفولد جریان بالا و انژکتورهای سوخت ۲۱ کیلوگرم در ساعت نیز از موتور LS7 گرفته شده بودند. در پیشرانهٔ LS3 از سوپاپ‌های بزرگ‌تر استفاده شده بود که ردلاین را به ۶,۶۰۰ rpm محدود می‌کرد. علاوه بر این، یک پکیج اگزوز دوحالته هم در کوروت C6 ارائه شد. این اگزوز دوحالته از دریچه‌های خروجی با خلأ استفاده می‌کرد که صدای موتور را در حین کار سبک کنترل می‌کرد اما برای ارائهٔ حداکثر عملکرد و قدرت باز می‌شد. این سیستم که مشابه C6 Z06 است، در صورت فعال شدن، خروجی LS3 را به ۴۳۶ اسب بخار و ۵۸۰ نیوتن متر گشتاور افزایش می‌داد.

پیشرانهٔ LS9

موتور LS9 در سال ۲۰۰۹ به‌عنوان پیشرانهٔ نسل ششم کوروت ZR1 معرفی شد. این موتور ۶۳۸ اسب بخار قدرت و ۸۱۹ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کرد. LS9 یک موتور ۶.۲ لیتری سوپرشارژ بود که بر اساس LS3 ساخته شده بود. البته حالا زیرا دیواره‌های سیلندر LS3 ضخیم‌تر شده بودند تا بتوانند در برابر فشار بالاتری که توسط سوپرشارژر LS9 ایجاد می‌شد مقاومت کنند. LS9 از آلومینیوم ساخته شده و به آسترهای سیلندر چدنی مجهز شده بود. قطر سیلندر این موتور ۱۰۳ میلی‌متر و کورس پیستون آن ۹۲ میلی‌متر بود. این موتور به یک سوپرشارژر ایتون از نوع Roots مجهز شد و ضریب تراکم ۹.۱ به یک داشت. پیستون‌های LS9 از آلومینیومی فورج‌کاری شده باکیفیت ساخته شده بودند. این ساختار منجر به ترکیبی با وزن کم و استحکام و دوام بالا می‌شد. پیستون‌های LS9 به‌طور قابل‌توجهی سبک‌تر از پیستون‌های آلومینیومی معمولی بودند که به جرم رفت‌وآمد کمتری در داخل موتور تبدیل می‌شد. LS9 همچنین به خنک‌کننده پیستونی اسپری روغن هم است. هشت جت پرتاب روغن در بلوک موتور، اقدام به پاشش یک لایه اضافی از روغن خنک‌کننده و کاهش‌دهنده اصطکاک در سطح زیرین هر پیستون و دیواره سیلندر اطراف آن می‌کنند. این اسپری روغن دمای پیستون را کاهش می‌دهد که باعث افزایش بازده و دوام طولانی‌مدت می‌شود.

برای اطمینان از تحویل سوخت مناسب تحت هر شرایطی، LS9 به سیستم تحویل سوخت دو فشاری مجهز است. هنگامی‌که موتور در حالت سلو باشد یا با دور پایین کار کند، حدود ۳۶ psi سوخت تحویل می‌دهد اما در هنگام شتاب گیری ناگهانی و سخت، سیستم مدیریت الکترونیکی دریچه گاز می‌تواند بلافاصله فشار سوخت را به ۸۷ psi افزایش دهد تا حداکثر پرفورمنس فراهم کرد. سیستم فشار دوگانه با توجه به حالت دریچه گاز واکنش نشان می‌دهد و چندین مزیت را به همراه دارد. این سیستم مقدار انرژی مصرف‌شده توسط پمپ سوخت را در سرعت‌های پایین برای حداکثر کارایی محدود می‌کند و و سروصدا را کاهش می‌دهد.  LS9همچنین از یک ریل سوخت مرکزی استفاده می‌کرد که بنزین را به مرکز ریل انژکتور و هر سمت بلوک سیلندر می‌رساند. این به کاهش تغییرات فشار سوخت در بین انژکتورها و همچنین سروصدا کمک می‌کند که شکایت برخی از مصرف‌کنندگان در موتورهای قبلی LS بود.

استفاده از پیشرفته‌ترین فناوری سوپرشارژر، سنگ بنای پرفورمنس قابل‌توجه موتور LS9 بود. این سوپرشارژر با استفاده از یک پمپ هوا که توسط میل‌لنگ موتور به چرخش درمی‌آمد، هوای بیشتری را به داخل محفظه‌های احتراق موتور وارد می‌کرد. افزایش حجم اکسیژن به موتور اجازه می‌دهد تا سوخت بیشتری را به‌طور مؤثر پردازش کند و درنتیجه قدرت بیشتری تولید کند. علاوه بر این، یک سیستم خنک‌کننده پیشرفته نیز عملکرد LS9 و مزایای سوپرشارژر آن را افزایش داد. همچنین خنک‌کننده سوپرشارژر با خنک‌کننده هوا به مایع به‌طور قابل‌توجهی دمای هوای مورداستفاده در فرآیند احتراق را کاهش می‌داد.

دیگر نسخه‌های پیشرانهٔ LS

پیشرانهٔ LS4

LS4 یک موتور ۵.۳ لیتری بود که برای کاربردهای عرضی و دیفرانسیل جلو ساخته شد. در این موتور به‌جای آهن به از بلوک آلومینیومی به همراه همان سر سیلندرهای موتور LS6 نسل سوم استفاده می‌کرد. خروجی این موتور ۳۰۳ اسب بخار قدرت و ۴۳۸ نیوتن متر گشتاور بود. به گفته جنرال موتورز، میل‌لنگ این موتور حدود ۲ سانتی‌متر کوتاه‌تر شد تا طول موتور در مقایسه با نسخهٔ ۶.۰ لیتری کاهش یابد. همچنین تمام لوازم جانبی موتور نیز به‌منظور صرفه‌جویی در فضا توسط یک تسمه مارپیچ هدایت می‌شوند.

خودروهایی که از پیشرانهٔ LS4 استفاده کردند:

پونتیاک گرند پری GXP سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸

شورلت ایمپالا SS سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹

شورلت مونت‌کارلو SS سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۷

بیوک لاکراس سوپر سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۰۹

پیشرانهٔ LSA

LSA یک موتور ۶.۲ لیتری سوپرشارژ بود که از بسیاری جهات شبیه به LS9 بود. این موتور اولین بار در سال ۲۰۰۹ در کادیلاک CTS-V معرفی شد. LSA قدرتی برابر با ۵۵۶ اسب بخار و ۷۴۷ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کرد. جنرال موتورز LSA را قوی‌ترین موتور در تاریخ ۱۰۶ ساله کادیلاک نامید. البته همان‌طور که اشاره شد، موتورهای LSA و LS9 تقریباً یکسان هستند. در LSA از یک سوپرشارژر کوچک‌تر ۱.۹ لیتری، ضریب تراکم ۹ به یک، مبدل حرارتی تک‌واحدی و پیستون‌های ریخته‌گری استفاده شد. همچنین یک نسخه ۵۸۰ اسب بخاری از موتور LSA هم در کامارو ZL1 سال ۲۰۱۲ استفاده شد.

نسخه‌های مسابقه‌ای موتورهای LS

پیشرانهٔ LS7.R

موتور LS7.R یک نوع مسابقه‌ای از موتور LS7 بود که در خودروی مسابقه‌ای بسیار موفق کوروت C6.R لمانز آمریکایی استفاده می‌شد. این موتور در سال ۲۰۰۶ در نمایشگاه جهانی موتوراسپرت حرفه‌ای در شهر کلن آلمان، توسط هیئت داوری متشکل از ۵۰ مهندس موتور مسابقه، به‌عنوان موتور منتخب موتوراسپرت جهانی شناخته شد.

پیشرانهٔ LSX

GM Performance Parts موتور LSX را در نمایشگاه SEMA در سال ۲۰۰۶ معرفی کرد. این یک بلوک مسابقه‌ای کاملاً جدید چدنی بود که بر اساس موتور LS7 ساخته شده بود. این موتور با کمک اسطوره مسابقات درگ، وارن جانسون، توسعه و طراحی شد. این موتور حجمی از ۶.۰ تا ۸.۴ لیتر را ارائه می‌کرد و می‌توانست تا ۲۵۰۰ اسب بخار قدرت تولید کند.

و در انتهای به توضیح شیوهٔ نام‌گذاری پیشرانه‌های سری LS جنرال موتورز می‌پردازیم. در این خانواده، از نام‌های LS1، LS2 و LS3 برای پیشرانه‌های پایه و از نام‌های LS6، LS7، LS9 و… برای مشتقات آن‌ها استفاده می‌شود.

 

نویسنده: رامین قاسمی

 

همچنین بخوانید: مروری بر تاریخچه و انواع پیشرانه‌های سری LS جنرال موتورز (قسمت اول)