ایستگاه خبرچشم انداز

آمار تولید ایران خودرو و سایپا؛ بحران خودساخته به دست دولت!

زیان مصرف‌کننده و خودروساز به نفع دولت است

در هفته گذشته آمار تولید دو خودروساز بزرگ دولتی در سامانه کدال منتشر شد. مقایسه این آمار با مدت مشابه سال گذشته و فاصله معنادار آن با برنامه تولید حاکی از وقوع یک بحران عمیق در صنعت خودرو دارد.

به گزارش پدال، بر اساس آمارهای گروه سایپا، مجموع تولید این گروه خودروسازی (شرکت‌های سایپا، پارس‌خودرو، زامیاد و سایپادیزل) در ۱۱ ماهه امسال نزدیک به ۴۴۳ هزار دستگاه بوده که تقریباً یک درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد داشته است. ناگفته نماند همین مقدار یک درصدی افزایش نیز صرفاً به‌خاطر رشد تولید انفجاری وانت پراید است و اگر نه خانواده X200 (ساینا و کوییک) با کاهش تولید ۱۵ درصدی مواجه شده و در حدود ۶۰ هزار دستگاه نسبت به سال قبل کمتر تولید شده است که نتیجه آن تأخیر بسیار زیاد تحویل این خودروها به حواله‌داران است.

در ۱۶ فروردین ۱۴۰۲ محمدعلی تیموری، مدیرعامل وقت سایپا در جلسه مدیران این گروه خودروسازی، اعلام کرده بود برنامه اصلی در سال جدید، تحویل به‌موقع خودروها به مشتریان است و هدف‌گذاری انجام شده این است که در سال جاری ۸۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید و تحویل داده شود. شنیده‌ها حاکی از آن است که دلیل اصلی برکناری تیموری همین مسئله بوده است.

در گروه صنعتی ایران‌خودرو نیز آمار تولید در ۱۱ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش ۱.۵ درصدی داشته و با برنامه اعلام شده تولید برای سال جاری نیز فاصله ۲۳۵ هزار دستگاهی دارد.

بررسی عملکرد مالی ایران‌خودرو و سایپا نشان می‌دهد زیان انباشته کمر دو شرکت را شکسته و کار به جایی رسیده که در حال حاضر تنها ۲۵ درصد مبالغ چک‌های قطعه‌سازان پاس می‌شود.

مردم و خودروسازان در اسارت دولت!

ماجرای خودرو به حدی پیچیده و عجیب شده که تمامی ذی‌نفعان به جز دولت متضرر هستند. دولت به بهانه کنترل قیمت ارز، واردات خودرو و قطعه را ممنوع کرده و از طرف دیگر به بهانه حمایت از تولید با فروش اجباری نهاده به خودروسازان آن هم به نرخ بورس لندن باعث شده تا مردم هم در نقش مصرف‌کننده خودرو و هم به‌عنوان سهام‌دار شرکت‌های خودروسازی بیچاره شوند. قوانینی به اسم حمایت از تولید در حال اجرا است که بررسی آن‌ها نشان می‌دهد در نهایت توانسته کام یک عده را از طریق خالی‌کردن جیب مصرف‌کننده و سهام‌دار شیرین کند.

طنز تلخ ماجرا زمانی اوج می‌گیرد که همین دولت برای اینکه خودروسازان خصوصی و مونتاژکاران را نیز به این چاه نابودی بکشاند اقدام به تعرفه‌گذاری بی‌رحمانه برای قطعات منفصله کرده تا آنان را تشویق به تولید داخل کند. ناغافل این بار نیز دولت باز هم جلو آمده و قرار است همان بلایی را که به سر ایران‌خودرو و سایپا آورده به سر بقیه نیز در آورد. با این کار دولت هم توانسته فروش خودروهای بی‌کیفیت داخلی را تضمین کند و هم درآمد رؤیایی کسب کند.

مردم پول خودروهای قدیمی و بی‌کیفیت را به دلار می‌پردازند؛ اما خودروساز ریال بی‌ارزش دریافت می‌کند!

مطالبه‌ای که از سوی مردم به حق عنوان می‌شود این است که چرا در بازار جهانی خودروهایی مثل چری آریزو ۵، کایی ژواندو (ریسپکت)، نیسان کیکس و…همگی در محدوده ۱۰ هزار دلار هستند، از آن طرف تارا، دنا و شاهین هم با آن کیفیت بسیار نازل و امکانات کمتر همان قیمت؟ تازه خودروساز هم بابت همین قیمت‌های گزاف باز هم متضرر است!

خودروساز موظف است که نهاده و قطعه خود را از تولیدکننده داخلی تأمین کند. تولیدکنندگان فولاد، مس، آلومینیوم و پتروشیمی همگی دولتی هستند، به دلیل تحریم و کیفیت پایین تولیدات امکان صادرات ندارند به همین خاطر دولت خودروساز و قطعه‌سازان تابعه را به‌عنوان تنها صنعت زنده کشور در دوران تحریم مجبور می‌کند که این اجناس را به نرخ بورس لندن از او خریداری کنند. سایر قطعه‌سازان مستقل نیز به اسم تولید داخل قطعات چینی و هندی را وارد کشور کرده و پس از مونتاژ نهایی و بسته‌بندی به بالاترین قیمت ممکن به خودروساز می‌فروشند.

خط تولید خودرو / خودروی برقی

خودروسازی که تمام محصول را به‌صورت دلاری ساخته پس از دخالت دولت و شورای رقابت با تأخیر زیاد و بر اساس تورم عمومی کالایش را قیمت‌گذاری می‌کنند، این مسئله در طول بیش از ۱۰ سال تورم شدید و تحریم کشور در ابتدا موجب زیان و در ادامه باعث کاهش شدید سرمایه در گردش شده است. دولت نیز هر بار برای جلوگیری از ورشکستگی خودروساز از طریق بانک‌ها وام بلاعوض می‌دهد، بانک‌ها هم برای جبران وام اقدام به استقراض از بانک مرکزی می‌کنند که در نهایت به تورم عمومی ختم می‌شود.

این روند که بیش از ده سال ادامه داشته سبب شده تا تولید خودرو در کشور به دلیل هزینه‌های بالای تأمین مالی بسیار گران تمام شود. علاوه بر اشتباه بودن نقشه راه، فساد گسترده در بخش‌های مختلف این صنعت نیز باعث شده تا هزینه یک خودروی غیراستاندارد و ازرده‌خارج برای مشتری نهایی به قیمت یک خودروی استاندارد و بروز تمام شود.

ماجرا از هر قسمتی که خوانده شود بدون شک مقصر آن دولت است. اگر این صنعت کاملاً خصوصی بود و تجارت آزاد سرنوشت آن را تعیین می‌کرد حتی با وجود تحریم نیز امکان حل مسئله وجود داشت؛ در این آرزوی محال مردم ایران مثل تمام کشورها سوار خودروهای استاندارد بودند و جان و مالشان قربانی نمی‌شد!

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۵۳ رای

محمدجواد نورایی

نویسنده و خبرنگار "پدال"

مطالب مشابه

‫۲۳ دیدگاه‌ها

  1. Amir

    ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (33 ديدگاه)

    فعلا که متاسفانه میخوان موبایلم مثل ماشین کنن تا واسه اونم ملت صف بکشن با تحویل بالای یکسال

    موافقم 22
    مخالفم 1
    1. NAVID۰۰۹۸

      ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
      سوابق: (10232 ديدگاه)

      جنابِ نگارنده ، آقای نورایی عزیز ، یه سوالی دارم و اضافه‌گویی بیشتر هم نمیکنم!!! :

      واقعاً دلیلِ اینکه ( مردم و خودروساز ) را در کنار هم آوردید و به نوعی خیلی مِلو خودروسازان را مظلوم و جزئی از مردم دانستید چه بوده؟؟؟؟!
      واقعاً که!!!

      موافقم 13
      مخالفم 7
    2. ehsan.fa

      ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
      سوابق: (1900 ديدگاه)

      در عجبم از مردمی که نمیفهمن قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین چی هست و انتظار دارند آیفون و خودرو به روز وارد بشه اونم به قیمت روز ، عزیزان هنوز ۲۲ سالش مونده.

      موافقم 13
      مخالفم 5
      1. Navid A J

        ۲۲ اسفند ۱۴۰۲
        سوابق: (3691 ديدگاه)

        عربستان مشابه همین قرارداد رو با چین بسته. قرارداد 500 بیلیون دلاری. حالا ببین عربستان داره چیکار میکنه و ما چیکار کردیم!

        موافقم 9
        مخالفم 3
    3. شهروند ایرانی

      ۲۲ اسفند ۱۴۰۲
      سوابق: (772 ديدگاه)

      دلیلش خیلی واضح اینها با اشتباه همین مردم رفتن پشت میز قدرت نشستند در صورتی که شایستگی اون مقام منصب ندارند حالا هم هر جوری از دستشون بر بیاد مردم میدوشن ما مگه کشور نفتی نیستیم مگر قبل انقلاب ۷ میلیون بشکه نفت صادر نکردیم و اونجور این کَشور ژاندارم منطقه بود الان آتیش بیار معرکه هستیم فقط

      موافقم 9
      مخالفم 7
  2. Hadi

    ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (321 ديدگاه)

    باور کنین مردم راضی نیستند خودروسازها ضرر کنند حتی اگر کوئیک ساینا اطلس 2 میلیارد و تارا دنا حدود 4 میلیارد هم قیمت بخوره باز هم ما میخریم
    الان که دارم این متن رو مینویسم اشک میریزم که چرا باید سایپا و ایران خودرو ضرر بکنن و مردم اصلا به فکر نباشن
    خب یکی نیست بگه اگه ضرر میکنین پس چرا این دو تا شرکت عتیقه سازو درشو تخته نمیکنن واقعا چی فرض کردین مردمو

    موافقم 15
    مخالفم 4
    1. مردیم از خوشی

      ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
      سوابق: (1390 ديدگاه)

      چقدر فهم کاربر های پدال زیاده که بهت دیس دادند

      موافقم 12
      مخالفم 3
    2. محمد نادری

      ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
      سوابق: (344 ديدگاه)

      اون 4 نفری که منفی دادن احتمالا تا اخر نخوندن

      موافقم 12
      مخالفم 1
    3. AMANTE

      ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
      سوابق: (1855 ديدگاه)

      مردم حاظر به ضرر دیدن دو خودروساز نیستن، حاظر به دیدن ورشکستی دو خودروساز هستن.
      اطلس و دنا و…. ارزش این مبالغی که شما گفتید رو ندارن و بیشتر مردم ایران هم توان پرداخت بالای یک میلیارد برای ماشین رو ندارن.

      موافقم 14
      مخالفم 2
  3. 🟥🟥⬜️🟥🟥

    ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (1 ديدگاه)

    …..ای بابا چی بگم.‌‌‌‌… آقا دنا پلاس توربو نهایتش ده میلیون تومن بیشتر نمیرزه چرا اینقد گرون میدین دست مردم اصلا ما هم باید مثل سوئیس ، سوئد و نروژ هرسال ارزونتر بشه اجناسمون نه اینکه گرون شه اونم چند برابر و از طرفی کیفیت و امکانات کالا ها ماشین و…. پایین بیاد چرا نمیشنوید ایرانخودروییا…..🟥🟥🟥🟥🟥🟥

    موافقم 9
    مخالفم 9
  4. ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (3305 ديدگاه)

    واقعا دیگه خیلیییی گرون کردید یارو چجوری کار کنه بره یه ماشین ایرانی ثبت نام کنه ؟

    موافقم 10
    مخالفم 2
    1. ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
      سوابق: (3305 ديدگاه)

      عید همین سال ۱۴۰۲ باز مردم متوسط میتونستن یه تارایی دنایی شاهینی همچین چیزی رو یکم پول قرض بگیرن با حقوق کارمندی و یکم سختی ثبت نام کنن
      همونم الان نمیتونن داشته باشن💔
      یه عده هم فقط دارن زر میزنن

      موافقم 7
      مخالفم 3
  5. ali

    ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (34 ديدگاه)

    مردم رو هرچی فرض کردن،درست فرض کردن.خودرو که نون شب نیست چرا مردم دلال به هر طریقی خودرو صفر میخرن؟ کسی مجبورشون نکرده. یه مدت فقط خودرو دست دوم بخرن و نتیجش رو ببینن.

    موافقم 9
    مخالفم 3
  6. A1

    ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (226 ديدگاه)

    تورو خدا مسخره بازیو ببین خودرو ساز درست کردیم که تولید داخل داشته باشیم کارگر ببریم سرکار بعد نه تنها پیشرفت نمیکنه همین آشغالایی هم که تولید میکنه غیر از ضررهای مختلف آسیب اقتصادی شو هم به همه ازجمله کارمندای خودش میزنه از اونور قطعه ساز داریم که جنس بنجل میکنه تو پاچه خودروساز بعد همون خودرو ساز پول نداره پول اونو بده و اون قطعه سازه هم به جز این خودروسازا کسیو نداره که براش قطعه تولید کنه سیرکه قشنگ

    موافقم 10
    مخالفم 1
  7. امین

    ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (591 ديدگاه)

    تحریم خودرو ساز راه حل نهایی برای مردم هست.
    واگذاری صد درصد ایران خودرو و سایپا به بخش خصوصی واقعی با قیمت واقعی. که نشه مثل ماشین سازی تبریز یا نیشکر هفت تپه.
    بخش خصوصی چه داخلی باشد چه خارجی.
    چه اون مجموعه قطعه ساز ایرانی معروف باشد که از خودرو ساز ثروتمند تر هست ، یا یک شرکت خارجی.
    بگذارید قیمت‌ها آزاد کنند اگر در ضرر هستند ، با قیمت بالاتر به مونتاژی های کرمان و… نزدیک می‌شوند. بعد مردم انتخاب می‌کنند که آریزو بخرند یا سمند.

    اما در نهایت به نظر من راهکار ایجاد کنسرسیوم به مانند کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس یا چین که نیاز به شراکت بومی اجباری کرد روش بهتری هست.
    مشکل در ایران در تمام بخش‌ها مدیریت ضعیف هست
    این مدیریت غلط از تربیت و نحوه بکار گیری نیروی انسانی وجود داره تا مدیریت غلط اقتصادی دولت.
    دولتی که ۳۵۰ میلیون یورو ارز دولتی برای سفرهای هوایی خارجی نوروز اختصاص میده.
    یعنی هر کس اونقدر ثروتمند بود که بتونه این برود ما از بودجه عمومی ۱۰۰۰ یورو با نرخ بسیار کمتر براشون در نظر گرفتیم. اگر این رانت مدیریت غلط و … نیست پس چیه.
    نمونه بارز اجحاف در حق مردم کمتر ثروتمند به نفع ثروتمندان که ۹۰ درصدشون از همین وضعیت بحرانی و تورم ماهانه ثروتمندتر می‌شوند.

    موافقم 8
    مخالفم 3
  8. ناشناس

    ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (1 ديدگاه)

    اگه یه خودرو را اوراق کنند وقیمت بذارندروقطعاتش 100میلیون هم نمیشه .تکنولوژی هم که مال عهدبوق است .مالیات بر ارزش افزوده هم بگیره 100میلیون نمیشه .نمی‌دونم مردم را چی فرض کردن هر روز بدتر از دیروز .بااین پولها میشه خوبترین ماشینهای اروپا را خرید .فقط خدایا به فریاد ما ملت بیچاره برس که داریم داغون میشیم تو این کشور.

    موافقم 5
    مخالفم 3
  9. Dark Knight

    ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (453 ديدگاه)

    دلقک بازی دوباره اینا ! مضحک ترین چیزی که میشه تو ایران شنید ضرر دهی لگن سازان داخلی در حالی که بیش تر از ۹۵ درصد ملت سوار آشغال های اینا میشن ! ایرانی جماعت از همون اول هم هیچ استعدادی تو خودروسازی نداشت اگه داشت الان باید مثل کره جنوبی شده بود یا حداقل حتی با در نظر گرفتن شرایط ۴۴ سال اخیر باید یک دهم موفقیت کره جنوبی رو تو صادرات ماشین بدست آورده بود ! چیزی بدی نیست یه واقعیته مثل شبیه یه بچه ای هست که تو درس ریاضی هر چقدر هم تلاش کنه باز هم نمیتونه موفق بشه چون اصلا استعدادی تو این کار نداره ولی میتونه تو بقیه درس ها نمره خوبی بگیره ، حکایت خودروسازی ایران هم دقیقا شبیه همینه حتی اگه اینا هم برن ( منظورم از اول تا آخرشون ) باز هم هیچ پیشرفتی نمیشه از ایرانخودرو و سایپا دید چون از همون اول روی فساد شکل گرفتن و بهترین و تنها کار برای رضایت مردم تخته کردن در همه خودروسازان داخلیه و اجازه دادن به شرکت های بزرگ دنیا برای تاسیس خط تولید تو ایران و البته با مدیریت خود شرکت های خارجی ولی با نیرو کار ایرانی ، اینطوری هم ملت راضی میشن هم کسی بیکار نیست و در ضمن اگر هم اصرار بر خودروسازی داخلی هست میشه با کمک گرفتن از این شرکت های خارجی که میتونن تویوتا ، بنز یا تسلا باشن چیز های زیادی یاد گرفت و از این تجربیات برای ساخت برند ملی هم تلاش کرد ( دقیقا مثل کاری که ترکیه انجام داد اول شدن بزرگ ترین مونتاژکار محصولات رنو و سیتروئن در کل دنیا و الان هم تازگی ها بعد از یه مدت طولانی اومدن و برند خودشون رو تاسیس کردن اما با این فرق که یه شرکتی ساختن که از همون اول تو کل دنیا حرفا برای گفتن و میتونه حتی خیلی بهتر از ماشین های رنو باشه )

    موافقم 7
    مخالفم 3
  10. مانی

    ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (255 ديدگاه)

    نکته اول : من سخت باور دارم که وضعیت امروز خودروسازی در ایران دقیقا محصول عملکرد همین مردمی هست که برای آنها صف های کیلومتری می کشند و روزانه صدها و یا هزاران میلیارد تومان را به حساب بانکی و گاو صندوق های آنها روانه می کنند.بر خلاف جیغ و داد های فضای مجازی و رسانه ای و برخی خودرونویس ها و روزنامه نگاران داخلی،اکثریت خریداران خودرو در ایران از خرید خود نسبتا راضی هستند و شکایت خاصی هم ندارند و حتی از اینکه خودروهای زیر پای آنها تحت تورم سالانه هر روز گران تر هم می شود خیلی خوشحال نیز هستند.اگر واقعا خریداران خودرو در ایران از خرید خود ناراضی بودند برای خرید آنها صف کیلومتری نمی بستند.مطمئن باشید که اگر خریداران خودرو از خرید خودرو دست بکشند چیزی از این خودروسازان باقی نمی ماند که محل بحث رسانه ها باشد.همین صف بستن های کیلومتری مردم برای خودروسازان داخلی هست که گره واردات را در ایران هر روز بسته تر کرده است.
    نکته دوم : باور دارم که خودروسازان ما هیچ وقت نمی توانند به یک شرکت خصوصی واقعی تبدیل شوند چون این ملازم با شایسته سالاری حداکثری و حذف هزاران نیروهای ناکارآمد و سفارشی هست و این مهم با قبیله گرایی و باندبازی های حاکم در صنایع خودروسازی اصلا ما جور در نمی آید.اساسا هیچ مدیری به تنهایی حریف این قبایل و باندهای مخوف نیست که سالهاست در این مجموعه ها لانه کرده اند.از آنجایی برخی از خودرونویس ها و روزنامه نگاران ایرانی حتی یک روز هم در صنایع خودروسازی کار نکرده اند و نمی دانند در داخل آن مجموعه ها چه خبر هست،دچار توهم شدیدی درباره توانایی های این موسسات صنعتی هستند و فکر می کنند با موسساتی مدرن صنعتی با روابطی مدرن و شایسته سالار شبیه به هیوندای کره جنوبی یا تویوتا ژاپن و …. مواجهه هستند که می توان با کمی خصوصی سازی مشکل آنها را رفع و رجوع کرد و به راه صحیح هدایت کرد.مشکل خودروسازی در ایران یک مشکل ذاتی هست و به همین راحتی قابل برطرف کردن نیست.هزاران گره باید گشوده شود تا خودروسازی ما کمی مدرن تر و فنی تر شود.
    نکته سوم : باور دارم که ماشین بازهایی شبیه به کاربران پدال در ایران در اقلیت محض و احتمالا زیر یک درصد جامعه هستند و سواد خودرویی اغلب مردم ایران و حتی تحصیلکرده های دانشگاهی آن بسیار پایین و چیزی در حد صفر هست.در واقع،خودرو برای اکثریت مردم ایران فقط کالایی برای سرمایه گذاری و دلالی هست و بس.تا زمانی که خرید خودروی مدرن و به روز و با کیفیت وارداتی برای اکثریت مردم ایران مهم و در اولویت نباشد خودروسازان ما با خیال راحت می توانند در بازار داخلی بتازند و هر خودرویی را با کیفیتی هر چند نازل به آنها بفروشند.

    موافقم 9
    مخالفم 3
  11. Anti Tesla

    ۲۱ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (626 ديدگاه)

    دوستان از ایران برید.
    تا کمتر از ۵ سال دیگه موبایل هم مثل لوازم خانگی و خودرو خواهد شد.

    موافقم 8
    مخالفم 1
  12. میرزا قاسمی

    ۲۲ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (8 ديدگاه)

    جا اینکه نظر های زیبا بدهید یک تف بزرگ و زیبا روی صورت های پدربزرگ و مادربزرگ هایی که اقدام کردن برای اسلام به این بزرگی بکنید

    موافقم 5
    مخالفم 1
  13. jalopy

    ۲۲ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (75 ديدگاه)

    عه چقدر بد
    تعطیل کنید کارخونه رو بنظرم

    موافقم 2
    مخالفم 0
  14. محمود فلاحت

    ۲۲ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (2 ديدگاه)

    بهمن 1401 ثبت نام کردم گفتند تا پایان 1403 قطعاً به همه ثبت نام کنندگان تحویل می‌دهیم. گفتند 2 میلیون خودرو تولید میکنیم اردیبهشت 50 درصد افزایش قیمت دادن شهریورماه هم 50 درصد دیگه افزایش قیمت نامتعارف دادن. هیچ‌کس حق اعتراض ندارد. مشکل خودرو ساز نیست، دولت است که به مردم جفا میکند. حق این مردم اینه که ماشین بی کیفیت ایرانی بخرند؟ در اصل مردم و مجبور کردن توی صف باشند…

    موافقم 3
    مخالفم 0
  15. فلاحت

    ۲۲ اسفند ۱۴۰۲
    سوابق: (2 ديدگاه)

    چرا اول سال قول دادن خودرو ساز ۵۰ درصد افزایش داشته باشه ۲ میلیون خودرو تولید میکنند؟ حالا کسی نیست جواب مردم و بده

    موافقم 2
    مخالفم 0

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لطفاً از نوشتن به‌صورت پینگلیش، اجتناب نمایید. نظرات حاوی توهین، عبارات غیراخلاقی، سیاسی، مطالب غیر مرتبط، اسپم، ترول و تبلیغاتی پذیرفته نمی‌شوند. برای تغییر آواتار خود می‌توانید از سایت گراواتار استفاده نمایید.

دکمه بازگشت به بالا