مصطفی حسنی: طراحی ظاهری زیبا، امکانات رفاهی متنوع، تجهیزات ایمنی کامل، فناوری‌های پیشرفته در بخش فنی و …
در حال حاضر همهٔ این‌ها را می‌توانیم در محصولات خوب چینی پیدا کنیم. با در نظر گرفتن قیمت آن‌ها میبینیم که کاملاً قابل رقابت با خودروهای کره‌ای هستند. خودروهای کره‌ای هم در تمام این موارد شما را راضی می‌کنند و این بار نه تنها قابل مقایسه با خودروهای ژاپنی و اروپایی هستند، بلکه آن‌ها را با جذابیت بیشتر و نوآوری‌های گوناگون پشت سر می‌گذارند.
اما این همهٔ ماجرا نیست. هنوز تفاوت‌های زیادی بین اتومبیل‌های چینی با کره‌ای و اتومبیل‌های کره‌ای با اتومبیل‌های ژاپنی و آلمانی باقی مانده، تفاوت‌هایی که مردم زیادی در دنیا حاضرند به خاطر آن‌ها پول بیشتری بدهند و امکانات کمتری دریافت کنند، تفاوت‌هایی که نام این خودروها را به برندهایی با ارزش تبدیل کرده‌اند که ما آن‌ها را باور می‌کنیم و به آن‌ها اعتماد داریم.
«دوام » یکی از این تفاوت‌هاست که شما نمی‌توانید آن را در میان طرح‌های اغواکننده و لیست‌های بلندبالای تجهیزات خودروها بیابید.
آنچه در این مطلب می‌خوانید:
این خودرو تا چند سال می‌تواند عملکرد مطلوب خود را حفظ کند؟ این سوالیست که می‌تواند در مورد تمام جنبه‌های یک خودرو مطرح شود. پاسخی که ما برای این سؤال از خودروهای چینی، کره‌ای، فرانسوی و آلمانی و ژاپنی دریافت می‌کنیم متفاوت خواهد بود و در میان آن‌ها مواردی وجود دارند که ما را شگفت‌زده می‌کنند؛ مثلاً یک تویوتا کمری مدل ۲۰۰۷ که سال‌ها در یکی از کشورهای عربی به‌عنوان تاکسی کار کرده و ظاهر خوبی هم ندارد، اما هنوز هم با سوار شدن آن از کیفیت کارکردش (صدا، ارتعاش، تعویض‌های گیربکس و …) لذت می‌برید و مالک هم از آن رضایت کامل دارد. مثال دیگری که جالب به نظر می‌رسد یک بنز کلاس E با شانزده سال کارکرد بود که یکی از اساتید حدود دو سال در خارج از کشور صاحب آن بودند و در این مدت پایشان به تعمیرگاه باز نشده بود. (البته ایشان بعد از برگشتن و خرید یک خودروی نو داخلی که مدل جدید و نسبتاً گران‌قیمتی هم بود دچار افسردگی شده بودند!)
همه می‌دانند که این‌ها اتومبیل‌های بادوامی هستند، اما راز این دوام چیست؟ قطعاً ما راز آن‌ها را نمی‌دانیم، اما می‌توانیم راجع به مسائلی صحبت کنیم که در خلق این خودروهای بادوام به آن‌ها توجه شده.
۱ – طراحی و ساخت محصول
اولین و مهم‌ترین موضوع استراتژی و هدف طراحی است. در بخش طراحی ظاهری باید در نظر داشت که با در نظر گرفتن محدودیت هزینه، طراحی می‌تواند دو هدف متفاوت داشته باشد. برای مثال قطعه‌ای مثل یک داشبورد را در نظر بگیرید. این داشبورد می‌تواند طرحی زیبا و پیچیده داشته باشد اما از پلاستیک‌های خشک و بی‌کیفیت ساخته شود. در نقطهٔ مقابل طراحان می‌توانند طرح ساده‌تری را پیشنهاد کنند که هزینهٔ در نظر گرفته شده در آن صرف مواد مرغوب‌تر و کیفیت بیشتر در تولید شود. برای نمونه به طرح داخلی چری فالوین ۲ (MVM 315 ) در مقابل نسل دوم داچیا لوگان توجه کنید.
در اجزای سیستم تعلیق و جلوبندی مثل طبق، قطعات با سطح مقطع بیشتر برای کاهش تنش وارده به آن‌ها طراحی می‌شوند. در طراحی اجزای سازه و بدنه، وزن کم اجزای متحرک، اتصالات قوی و همچنین تقویت قسمت‌های تحت فشار بیشتر بر اثر وزن و حرکات اتومبیل در خودرویی مانند مزدا ۳ قابل توجه هستند.
آزمون‌های دوام
یکی از مهم‌ترین مراحل در طراحی قطعات و مجموعه‌های خودرو به‌خصوص موتور، «آزمون‌های دوام » هستند که بر روی نمونه‌های اولیهٔ ساخته شده انجام می‌شوند. در این آزمون‌ها توانایی تحمل و نحوهٔ کارکرد قطعات در عمر مفید آن‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
تعدادی از آزمون‌های دوام رایج برای موتورها عبارتند از:
– آزمون دوام ۸۰۰ ساعت استاندارد: این آزمون، آزمون دوام اصلی برای بررسی دوام موتور است.
– آزمون ۵۰۰ ساعت پویا: در این آزمون دوام قطعات موتور در شرایط سخت‌تر بررسی می‌شود.
– آزمون ۴۰۰ ساعت با تغییرات دما: در این آزمون موتور و قطعات آن به صورت متناوب تحت تغییرات شدید دمایی قرار می‌گیرند.
– آزمون ۱۷۲ ساعت با ضربهٔ حرارتی عمیق: در این آزمون کارکرد قطعهٔ واشر سرسیلندر با تغییرات دمایی ناگهانی و شدید ارزیابی می‌شود. (اختلاف میزان انبساط و انقباض بین سرسیلندر و بلوک سیلندر در هنگام تغییرات دما باید توسط واشرسرسیلندر آب‌بندی و جبران شود.)
– آزمون ۱۰۰ ساعت تشدید: در این آزمون دوام قطعات در حین کارکرد در بسامد تشدید آن‌ها بررسی می‌شود.
- آزمون‌های دوان ارتعاش سینوسی، تصادفی و شوک برای سازه و بدنه
- آزمون‌های ارتعاش تحت شرایط جوی یا عملکردی خاص
- آزمون‌های استحکام و خستگی بر روی قطعات
- آزمون‌های دوام شرایط محیطی شامل مقاومت حرارتی و برودتی – رطوبتی، شوک حرارتی و … برای قطعات و سیستم‌های الکتریکی
- آزمون‌های دوام و استحکام تغییر شکل صندلی
- آزمون‌های دوام سویچ و قفل‌ها، ادوات و مکانیزم های کنترلی مثل دسته راهنما، درب‌های بدنه و داشبورد، دستگیره‌ها، ضربه‌گیرها و … که برای هر قطعه به‌طور مجزا تعریف شده انجام می‌شود.
(لازم به ذکر است آزمون‌های ذکر شده در ایران توسط شرکت «ایتراک» و آزمون‌های مربوط به موتور توسط شرکت‌های ایتراک، ایپکو، دینا موتورز، دیزل سنگین ایران و … قابل ارائه هستند.)
تمام این‌ها آزمون‌هایی هستند که انجام آن‌ها در مراحل طراحی قطعات و مجموعه‌های یک خودروی امروزی امری رایج است؛ اما در آن‌ها الزامات متفاوتی وجود دارد و کیفیت انجام آن‌ها و میزان اهمیت به آن‌ها توسط خودروسازان مختلف نتایج متفاوتی در پی دارد.
علاوه بر این آزمون‌ها خودروسازان بخش دیگری از آزمون‌های عملی را روی نمونه‌های اولیهٔ خودرو انجام می‌دهند. خودروسازان پیشرو در این مرحله برای خودروهایشان آزمون‌های مفصل و بسیار سخت‌گیرانه‌ای را طراحی و اجرا می‌کنند. به‌عنوان یک مثال می‌توانید به تست‌های INKA توسط آئودی توجه کنید که قبلاً در پدال معرفی شده‌اند. (لینک)
آنچه تا اینجا گفته شد، اگر به بهترین وجه ممکن انجام شود، تنها یک نتیجه دارد و آن خودرویی است که خوب طراحی شده. اکنون این خودرو باید خوب ساخته شود. کیفیت تولید دارای مهم‌ترین نقش در دوام خودروست. در بسیاری از موارد باوجود طراحی خوب، به دلایلی مثل عدم امکان تأمین یک قطعه با کیفیت مطلوب، عدم تبعیت از اسناد مرجع در تولید قطعات به علت مشکلاتی مثل فرسودگی ماشین‌آلات یا هزینه یا مواد اولیهٔ نامرغوب، نه تنها همان قطعه کیفیت نامطلوبی خواهد داشت بلکه در بعضی موارد این موضوع باعث مشکلات بزرگتری در خودرو می‌شود (مثلاً وقتی این قطعه رینگ پیستون یک موتور پیشرفته است).
۲ – بازتاب رفتاری
روش مناسب طراحی، آزمون‌های سخت‌گیرانه و کیفیت تولید بسیار خوب همهٔ چیزهایی نیستند که برای عرضهٔ یک اتومبیل با دوام کافی باشند. در این مراحل اقدامات لازم برای خلق یک محصول با دوام حول محور طراحی و تولید آن انجام شده‌اند؛ اما در سطح دوم که آن را «سطح بازتاب رفتاری » می‌نامیم، سؤالات دیگری مطرح می‌شوند: آیا ادعای سازنده در مورد دوام این خودرو باورکردنی است؟ و اگر بله، آیا اصلاً این خودرو ارزش نگه داشتن دارد؟ این‌ها سؤالاتی هستند که مصرف‌کنندگان باید پاسخ آن‌ها را توسط خود محصول دریافت کنند.
در این سطح برای تحقق این هدف مباحثی مثل هویت محصول، بهینه‌سازی شخصیتی محصولات، تحکیم رابطهٔ احساسی بین مشتریان و محصولات، امکان تأثیر و افزایش حس تعلق و تملک محصول مطرح می‌شوند.
۳– اقدامات سیستمی
سومین سطح از اقدامات به «اقدامات سیستمی » در این حوزه مربوط می‌شود. سازوکارهای ضمانت محصول و مسئولیت تولیدکننده در مقابل آن، قیمت‌گذاری مناسب محصول در قبال این ویژگی‌ها، توجه به بازارهای ثانویه برای عرضهٔ مجدد خودرو و جلب توجه مشتریان به مسالهٔ دوام و تبلیغ این ویژگی ازجمله این اقدامات هستند.
در رابطه با مورد آخر، می‌توان به تبلیغات فولکس‌واگن گلف مدل ۲۰۰۶ در انگلستان اشاره کرد که در آن‌ها گفته می‌شد یک فولکس گلف پس از سه سال ۲۸۲۰ پوند بیشتر یک پژو ۳۰۷ ارزش دارد.
روی دیگر سکهٔ دوام!
در خصوص موضوع دوام چالش‌هایی نیز مطرح می‌شوند، ازجمله اینکه با آهنگ سریع پیشرفت فناوری به‌خصوص درزمینهٔ ایمنی و مصرف سوخت، آیا ارائهٔ محصولاتی با عمر طولانی در درازمدت به نفع مصرف‌کنندگان است؟ موضوع مهم دیگر نیز خواست آن‌هاست، بسیاری از طراحان بر این عقیده‌اند که درصد زیادی از مشتریان این سبک طراحی را نمی‌پسندند و چنین چیزی را از ابتدا نمی‌خواهند.
شاید بتوان گفت خودروسازان کمی هستند که دوام را به‌عنوان یک شاخصهٔ مهم و اصلی در ساخته‌های خود در نظر می‌گیرند و به آن اولویت می‌دهند؛ شاید این خودروها زیباترین، سریع‌ترین، مجهزترین و راحت‌ترین خودروها نباشند، اما قطعاً آن‌ها به‌یادماندنی‌ترین خودروها هستند …
سخن آخر
اجازه دهید نقل‌قولی از جناب آقای «برایان برنز »، پروفسور در طراحی صنعتی پایان‌بخش این مطلب باشد که در آن به‌سادگی و کوتاهی خط‌مشی و طرز فکر درست برای طراحی یک محصول با دوام بیان شده:
«انتظارات را متعادل و برآورده کنید، بی‌اعتنایی و خواست ناآگاهانه را کاهش دهید، سودمندی و رضایت از محصول را به حداکثر رسانید و در آخر به شأن محصول و مصرف‌کننده احترام بگذارید. »
به امید سربلندی ایران عزیز
مصطفی حسنی
کوروش
۲۷ مرداد ۱۳۹۶بسیار مقاله عالی بود واقعا دیدن خودرو های دهه مثلا نود یا هشتاد خودروسازان دنیا در خیابان ها هر عاشق خودرو را به وجد می اورد و تحسین مردم و حس اطمینان فوقالعاده ای بوجود می اورد یک تویوتا لندکروز ۲f در کویر یا نعره یک کروت ۷۰ در جاده یا شتابگیری یک بنز 230 با ۴۰ سال سن برای هرکسی حس اطمینان و ((((کیفیت)))) را ناخوداگاه القاء می کند چیزی که عکس اخر گویای همه مواردش هست
FERRUCCIO LAMBORGHINI
۲۷ مرداد ۱۳۹۶.
کاملا درسته ، لذتی که از دیدن بنز و BMW های 30-40 سال پیش نصیب آدم میشه از مدل های جدید خیلی بیشتره.
دیروز یه بنز W111 در خیابون دیدم واقعا اراده کردم برم جلو و با صاحبش در مورد قیمتش حرف بزنم. من که پول ندارم ولی اگر داشتم تا 100 تومن حاضر بودم براش بدم ، خیلی تمیز بود. چشمم رو خیلی کرفته بود..
رها
۲۷ مرداد ۱۳۹۶سلام
ماندگاری یعنی تویوتا
silver
۲۷ مرداد ۱۳۹۶اینجا صنعت خودروسازی ایران همه معادلات رو در هم میکوبه.
بهترین و کم اصطحلاک ترین طرح دنیا رو دست یکی از این دوتا بدید چنان از همه جاش میزنن و با پایین ترین کیفیت میسازنش که طرح با خاک یکسان میشه .
درست مثل موتور ef7 که از نظر طراحی عالیه ولی در عمل میبینیم که …..
حسین
۲۷ مرداد ۱۳۹۶واقعا
موتور ef7 انصافا بسیار عالی طراحی شده اما امان از مونتاژ…
#ali.m#
۲۷ مرداد ۱۳۹۶واقعا مطلب خوبی بود خیلی لذت بردم.ممنون از مصطفی حسنی عزیز .
خیلی چیز ها تو متن مشخص شد از عیب هایی ک ب موتور های تنبل تویوتا میگیرن تا مشکلاتی ک میگن واسه بنز بوجود میاد و دیدیم که حرف همیشگی ما که هر برندی هدف خودشو داره درسته
اگه بنز ماشینی به کم استهلاکی تویوتا نداره ب این معنی نیست ک نمیتونه .یا اگه تویوتا ماشینی با قدرت فلان ماشین رو نمیسازه دلیل بر ناتوانیش نیست .
اگه هایلوکس بیاد یه موتور خیلی قوی بزاره ک عمر ماشین کمتر بشه که دیگه تویوتا نیست .
اگه بنز بیاد کم هزینه بودن رو دنبال کنه و خیلی چیزا رو فدا کنه که دیگه بنز نیست .
مساله بازار و رقابته .
اگه تویوتا میتونه 15سال بدون تعمیر کار کنه بنز هم میتونه .
فولکسم میتونه .نیسانم میتونه .
ولی فرقشون تو شرایط نگه داریه ک با شرایط یکسان کدم یکی وفادار تر میمونه . اینجاست که انتخاب ها سخت تر میشه و رقابت مشکل تر . و تو بحث سخت جون بودن ژاپنیا حرف اولو میزنن .
ولی بازم میگم اهداف متفاوته .
در مورد شرکت های ایرانی هم ک گفته شد من صاحب یکی از این شرکت های خصوصی رو میشناسم (البته اسمش رو یادم نیست ک بگم جز اینایی ک نوشته هست یا نه) باور کنید اصلا استاندارد و مسولیت پذیری بالایی ندارن .
FERRUCCIO LAMBORGHINI
۲۷ مرداد ۱۳۹۶.
چه کامنت قشنگی ،معلومه فکر بزرگی به انگشتان شما دستور تایپ میده !
جدی میگم ، 1 درصد تعصب تو کامنتت نبود.
بحث اینه هر خودروساز هدفی داره و یه بخش از بازار رو هدف گرفته و اون ها رو به محصولات خودش عادت داده.
برای مثال ، انتظار شما از تویوتا هزینه و استهلاک کم و عمر بالاست. هزینه برات مهمه و میخوای 10 سال از ماشینت استفاده کنی. انتظار من از Audi راحتی ، پرستیژ و در اختیار داشتن مهندسی روز دنیاست ، خرج ماشین برام مهم نیست و بعد از 5 سال عوضش میکنم ،
حالا Audi اگر بیاد از سبک تویوتا تقلید کنه منی که ماشین اسپورت و لوکس میخوام حالا که Audi نیست میرم سراغ BMW . اما شما که 30 سال مشتری toyota بودی تویوتا رو ول نمیکنی بری سراغ audi . پس audi اگر سبک خودش رو کنار بذاره همه ی مشتری هاش رو از دست خواهد داد و هیچ مشتری جدیدی به دست نمیاره. برعکس این موضوع هم درسته.
بنابراین هر خودروسازی نقاط ضعف و قوت خودش رو داره. درست مثل انسان ها که مسیر ها و شغل های مختلفی رو انتخاب میکنن خودروسازان هم اهداف و مسیر های متفاوت دارند.
#ali.m#
۲۷ مرداد ۱۳۹۶مخلصم مجید جون.
اره واقعیت اینه اهداف متفاوته خیلی وقتا میگن تویوتا 10سال تو کیش تاکسیه اخ نگفته هیچ هزینه ای هم نداشته .
مثلا اگه سال اول 5هزار دلار خرج داشته ده سال بعد هم همینقدر خرج داره .پس تویوتا با دوام ترین ماشینه .
بعد میبینی مثلا تو المان بنز e کلاس هم تاکسیه و همینقدر کار میکنه خرج سال دهمش هم با سال اولش یکیه ولی دیگه5هزار تا نیست، بیشتره ،ولی بازم چندان تغییر نکرده.اینجاست که هر دوتا خودرو ساز دارن کارشونو ب خوبی انجام میدن .
مساله اینجاست ک شما تو المان باشی که قیمت ماشین باهات نصف بیوفته بنز بخری پای هزینه هاشم وایسی .و بدون مشگل هم کار کنه برات ولی به شرطی که ازش در حدی که انتظار میره مراقبت کنی .
یا جای دیگه ای باشی تویوتا بخری هر بلایی ک خواستی سرش بیاری بازم هزینش تغییری نکنه .هیچ مشکلی هم به هم نزنه
اینجاست که هدف ها مشخص میشه .
بنز واسه کسیه ک ب ماشینش میرسه بنزین کشورش بی کیفیت نیست جاده هاش استانداردن و پول هم واسه خرج کردنش دارع .
لکسس واسه کسیه که همون مشخصات بنز رو میخواد ولی بنزینش بی کیفیت تره اسفالتش به درد عمه ی مسول های کشورش میخوره .و دلش میخواد خیلی پول خرج نکنه واسه نگهداری ماشینش .
به نظر من حتی سن و سال هم جزو اهداف مهم خودروساز ها نیست .
الان دیگه همه میخوان ماشین جوون پسند داشته باشن .
شیراز که پره از پیر مرد هایی که 206البالویی دارن?
مثلا من فگر میکردم بنز و تویوتا هدفشون مشتری های مسن تر هستن ولی تو مقاله ای که پدال گذاشت دیدم این دوتا جزو جوون پسند ترین ها هستن تو دنیا.
FERRUCCIO LAMBORGHINI
۲۸ مرداد ۱۳۹۶.
دقیقا منم دقت کردم پیرمرد 206 سوار خیلی زیاد شده ????
مثال تاکسی هم که زدی ، تاکسی در ایران یک وسیله ی حمل و نقل نسبتا ارزانه و در اروپا یک وسیله ی حمل و نقل گران.
در کیش طرف 1 دلار میده تا به مقصد برسه و در درجه ی اول و دهم همین به مقصد رسیدن براش مهمه.
اما در آلمان طرف 5 دلار میده و دوست داره حتما با ماشین لوکس و راحت به مقصد برسه.
کوروش
۲۷ مرداد ۱۳۹۶احسنت به شما
من شخصا کیفیت تویوتا رو در فولکس هم دیدم چون درباره تویوتا بخوبی اطلاع دارم این را می گویم
Sina
۲۸ مرداد ۱۳۹۶دوام نه تنها تو ماشین بلکه تو همه چی اول ژاپن بعد المان
امیر.عارف
۲۸ مرداد ۱۳۹۶مسئله ای که من تو این چند سال در محصولات ایرانی دیدم . تمام تلاش و هدفش رسیدن به کف استاندارد هست . تمام تلاش خودش و میکنه که یک محصول تو لید کنه تا بتونه کف استاندارد را پاس کنه و تو محصولات دیگه این دقت را نداره . و دوم اینه که پاسخگوی ایرادات محصول تولیدی خودش نیست اشکال در یک محصول تولید انبوه اجتناب ناپذیره ولی اینکه پاسخگوی مشتری برای رفع ایراد باشی از هر تبلیغی اثر بخشتره که ایرانی این هنر را به دلیل عدم نظارت و عدم پاسخ گویی نداره . چرا که خیالش از بازار انحصاری و مسئولینی با سواد کم راحته . محصول خارجی با هزاران کیلومتر فاصله تعویض محصول را با احترام انجام میده ولی ایرانی حتی برای تعمیرش بهانه میاره و پول زیادی هم طلب میکنه . صنعت احتیاج به مردانی از جنس خودش داره نه مردانی با …….
Omid622
۲۸ مرداد ۱۳۹۶مورد داشتیم کمری در قشم تاکسی بوده با کارکرد یک میلیون و دویست هزار کیلومتر موتورس هنوز باز نشده
یه این میگن کم اصطلاک در کل محصولات تویوتا همش به این کم اصطلاکی مشهور هستن
مهدی
۲۲ شهریور ۱۳۹۶محصولات کره ای دوام بالایی دارند هنوز هم محضولات دوو در خیابان های شهر فراوان هستند و بعضا با عمر بالای بیست سال قابل خرید و فروش و استفاده میباشند موتور ها و قطعات پراید های کره ای در بازار از قطعات نو گرانتر و بهتر میباشند و این نشان از قدرت رقابت بالای کره ای ها با ژاپن و اروپا میباشد .