دنده‌عقب؛ ساخت اولین پورشهٔ جهان

۶۸ سال پیش در چنین روزی یعنی در تاریخ ۸ ژوئن، اولین پورشهٔ تاریخ چشم به جهان گشود. این خودرو که ۳۵۶ Roadster No.1 نام داشت، یک رودستر دونفره بود که توسط فری پورشه (پسر فردیناند پورشه) طراحی‌شده بود. Roadster No.1 دست‌ساز بوده و از آلومینیوم ساخته‌شده بود. این خودرو که اولین اتومبیل واقعی پورشه بشمار می‌رفت و رسماً نام پورشه را با خود یدک می‌کشید، پایه‌گذار یکی از پیشروترین سازندگان خودروهای لوکس و اسپرت جهان شد.

مهندس اتریشی خودرو، فردیناند پورشه اولین خودروی طراحی‌شده توسط خودش را در نمایشگاه سال ۱۹۰۰ پاریس به نمایش درآورد. این خودرو که Lohner Porsche نام داشت، از قوای محرکهٔ الکتریکی-بنزینی استفاده می‌کرد و اولین خودروی هیبریدی دنیا محسوب می‌شود. این خودرو چندین رکورد سرعت زمینی را به ثبت رساند که ازجملهٔ آن‌ها رسیدن به سرعتی بیش از ۵۵ کیلومتر در ساعت بود. این امر تحسین بین‌المللی و درآمد قابل‌توجهی را برای مهندس جوان به همراه داشت.

فردیناند پورشه در سال ۱۹۱۶ به‌عنوان مدیرعامل شرکت Austro Daimler (یکی از شرکت‌های تابعهٔ شرکت دایملر) انتخاب شد و سپس به شرکت اصلی دایملر در اشتوتگارت نقل‌مکان کرد. در دههٔ ۲۰، دو شرکت بنز و دایملر با هم ادغام‌شده و دایملر بنز شکل گرفت. پورشه در شرکت جدید عمدتاً مسئول طراحی برخی از خودروهای مسابقه‌ای بزرگ مرسدس در دههٔ ۲۰ بود؛ اما پورشه علاقهٔ چندانی به خودروهای بزرگ و لوکس نداشت و بیشتر به ساخت خودروهای کوچک و سبک فکر می‌کرد. به همین دلیل وی در سال ۱۹۳۱ دایملر را ترک کرده و برای رسیدن به هدفش شرکت خود را تأسیس نمود.

چند سال بعد آدولف هیتلر از مهندسین حوزهٔ خودرو درخواست طراحی و ساخت خودرویی کوچک و ارزان بانام «خودروی مردم» را نمود که برای اکثریت مردم آلمان قابل خریداری باشد. فردیناند پورشه هم که این درخواست را بهترین فرصت برای رسیدن به هدف خود که همان ساخت خودروهای کوچک بود می‌دانست، در سال ۱۹۳۶ و با همکاری پسرش فری پورشه طراحی و ساخت نمونهٔ اولیهٔ خودروی موردنظر هیتلر را بانام KDF Wagen (که بعدها به فولکس‌واگن بیتل تغییر نام داد) آغاز کرد. وی در طول جنگ جهانی دوم وسایل نقلیهٔ نظامی همچون تانک قدرتمند تایگر را نیز طراحی نمود.

پس از پایان جنگ جهانی دوم و اشغال آلمان، فرانسوی‌ها پورشهٔ پدر را به جنایات جنگی متهم کرده و او را برای بیش از یک سال زندانی کردند. در این دوران پورشهٔ پسر برای سرپا نگه‌داشتن شرکت تلاش فراوانی کرد. وی یک خودروی مسابقه‌ای جهت شرکت در گرند پری بانام Type 360 Cisitalia را برای یک صنعتگر ثروتمند ایتالیایی ساخت و پول حاصل از این کار را جهت پرداخت وثیقه برای آزادی پدرش صرف نمود.

سپس فری پورشه به طراحی و ساخت یک ماشین اسپرت جدید جهت عرضه بانام پورشه اقدام کرد. پس‌ازاینکه فردیناند پورشه از زندان آزاد شد، پروژهٔ ساخت خودروی اسپرت فری پورشه را تأیید نمود. همان‌طور که در ابتدا گفته شد، این خودرو ۳۵۶ Roadster No.1 نام گرفت. هرچند طراحی خارجی خودروی پورشه، جدید و منحصربه‌فرد بود اما بسیاری از قطعات خود همچون موتور و سیستم تعلیق را از فولکس‌واگن بیتل قرض گرفته بود. پورشه ۳۵۶ Roadster No.1 از سنت خودروهای مسابقه‌ای که قبلاً توسط پورشه طراحی‌شده بود استفاده می‌کرد؛ یعنی نصب موتور در وسط شاسی.

همان‌طور که اشاره شد، این خودروی موتور وسط از پیشرانهٔ ۴ سیلندر تخت ۱.۱ لیتری هوا خنک بیتل استفاده می‌کرد که ۴۰ اسب بخار قدرت داشت. Roadster No.1 در طول زمستان ۱۹۴۷-۱۹۴۸ از آلومینیوم و به‌طور کامل توسط دست ساخته‌شده و سرانجام در تاریخ ۸ ژوئن ۱۹۴۸ تکمیل گردید. از این خودرو فقط یک نمونه ساخته شد اما الگویی بود برای ساخت نخستین خودروی تولیدی پورشه یعنی مدل ۳۵۶. البته پورشه ۳۵۶ یک تفاوت عمده با پروتوتایپ ۳۵۶ Roadster No.1 داشت و آن انتقال موتور از وسط شاسی به عقب خودرو و در پشت محور عقب بود. این امر به‌منظور کاهش هزینه‌ها و همین‌طور ایجاد فضا جهت نصب دو صندلی دیگر انجام گرفت. ۳۵۶ نیز همانند Roadster No.1 در بسیاری از قطعات همچون پیشرانه با فولکس‌واگن بیتل اشتراک داشه و به نوعی بر اساس بیتل ساخته شده بود.

سرانجام تولید انبوه ۳۵۶ در همان سال ۱۹۴۸ آغازشده و تا پایان سال ۵۰ دستگاه از آن تولید شد. ۳۵۶های اولیه با کد A شناخته می‌شدند. بدین ترتیب روند پیشرفت پورشه آغاز گشت. این شرکت دفاتر جدیدی در اشتوتگارت افتتاح نمود و برنامهٔ ساخت سالیانه ۵۰۰ دستگاه خودرو را در دستور کار خود قرارداد. سپس سری‌های بعدی ۳۵۶ با کد B و C نیز ساخته شدند و هرچه پیش می‌رفت وابستگی ۳۵۶ به بیتل کمتر می‌شد.

موفقیت‌های پورشه همچنان ادامه یافت به‌طوری‌که در طول دو دهه بیش از ۷۸ هزار دستگاه خودرو تولید نمود. درنهایت تولید ۳۵۶ در آوریل سال ۱۹۶۵ پس از ساخت ۷۶ هزار دستگاه متوقف‌شده و مدل جاودانهٔ ۹۱۱ جایگزین آن شد؛ اما باید گفت ۳۵۶ آغازگر روند ساخت خودروهای اسپرت پورشه بود. روندی که همچنان باافتخار ادامه دارد. تنها نمونهٔ ساخته شده از ۳۵۶ Roadster No.1 نیز هم اکنون در موزهٔ پورشه نگهداری می‌شود.