روز گذشته در نمایشگاه خودروی مشهد، دو مدل جدید سایپا به نام‌های کوییک اسپرت و آریا اسپرت در معرض دید عموم قرار گرفت. این خودروها، البته برای فروش عمومی و تولید انبوه ساخته نشدند؛ اما نصب بال عقب در انتهای سقف این دو مدل، سوالات بسیاری به ذهن می‌آورد.
آنچه در این مطلب می‌خوانید:
هدف از نصب بال عقب (اسپویلر) روی سقف یا درپوش صندوق چیست؟
واضح است که خودروسازان مشهور جهان، اسپویلر را صرفا برای جلب توجه و افزایش حس اسپرت خودروها استفاده نمی‌کنند. این قطعه‌ی متصل به بدنه، از ۵۵ سال پیش برای مدل‌های مسابقه‌ای استفاده شد و بیش از نیم قرن سابقه‌ی نصب روی خودروهای جاده‌ای دارد.
علم آیرودینامیک و توجه به مقاومت هوا در برابر اجسام متحرک، از قرن ۱۵ میلادی و دوران لئوناردو داوینچی، بیش از قبل مطرح شد. البته اسناد کشف این موضوع به عنوان مبحث علمی، در آثار به جا مانده از یونان بوستان و پیش از میلاد مسیح وجود دارد. ایزاک نیوتن، دانشمند انگلیسی در سال ۱۷۲۶، نخستین مقاله‌ی علمی پیرامون آیرودینامیک را ارائه داد و رسما، اولین آیرودینامیکیست (محقق آیرودینامیک) نام گرفت.
ساخت هواپیماهای اولیه، قبل از تولید انبوه خودرو اتفاق افتاد و طبیعتا، اهمیت آیرودینامیک را نشان داد. یک وسیله‌ی هوانوردی، وابستگی بسیار زیادی به جریان هوا دارد و بدون طراحی هماهنگ با آیرودنامیک، تعدل و ثبات نخواهد داشت. تکامل هواپیماها به مرور زمان، نیاز به نصب بالچه‌های متنوع در قسمت‌های مختلف بدنه را ثابت کرد. این تجهیزات، کاربردهای گوناگونی در هوانوردی دارند و علاوه‌بر هدایت هوا، نقش مهمی در مانور (فرمان‌پذیری) یا ثبات هواپیما حین پرواز بازی می‌کنند.
در خودروهای امروزی، از بال عقب با دو هدف کلی استفاده می‌شود. مورد مهم‌تر، افزایش نیروی عمود بر انتهای بدنه (Downforce) و هدف دوم، کاهش مصرف سوخت به دلیل کاهش مقاوت خودرو در برابر جریان هوا است. مدل‌های مجهز به اسپویلر (بال عقب) هنگام رانندگی در سرعت‌ها بالا، تعادل بهتری نسبت به خودروهای فاقد بالچه دارند. به همین دلیل، فرمان‌پذیری بهتری نیز ارائه می‌دهند. مجموع این فواید، نیاز به نصب اسپویلر برای مدل‌های اسپرت و سوپراسپرت و ابرخودرو را افزایش می‌دهد.
از سویی دیگر، معمولا اسپویلر برای خودروهای فاقد صندوق (هاچبک) استفاده نمی‌شود. به بیان بهتر، شاسی‌بلندها، کراس‌اورها و هاچبک‌های امروزی، یا فاقد بال عقب هستند و یا قطعه‌ای هم‌سطح بدنه در انتهای سقف دارند که هدایت هوا به پشت خودرو را بهبود می‌دهد.
در تصاویر بالا، می‌توان اسپویلر نصب شده روی فولکس واگن گلف R را مشاهده کرد که البته تفاوت چندانی با قطعه‌ی نصب شده روی گلف استاندارد ندارد. گلف R با پیشرانه‌ی ۳۱۵ اسب بخار و نهایت سرعت ۲۵۰ کیلومتر برساعت، هم‌اکنون یکی از سریع‌ترین خودروهای هاچبک دنیاست.
بال عقب در آریا اسپرت و کوییک اسپرت
با اولین نگاه به اسپویلر نصب شده روی بدنه‌ی آریا اسپرت و کوییک اسپرت، چند سوال در ذهن افراد آشنا به صنعت خودرو شکل می‌گیرد. شاید بتوان از تماشای این دو خودرو به عنوان مدل‌های ویژه ساخت سایپا، عمق فاجعه در مهندسی این شرکت را متوجه شد و شرایط فنی در یکی از بزرگ‌ترین خودروسازان ایران را ارزیابی کرد.
حتی فردی ناآشنا به علم طراحی خودرو نیز می‌تواند متوجه جای‌گذاری نادرست اسپویلر در آریا اسپرت و کوییک اسپرت سایپا شود. کاملا مشخص است که بال عقب این خودروها، به جای کمک به هدایت هوا، در برابر آن مقاومت ایجاد می‌کند و افزایش‌دهنده‌ی مصرف سوخت خواهد بود. شاید مهندسان سایپا، برای جلوگیری از شتاب‌گیری سریع خودرو، این قطعه را به انتهای سقف اضافه کرده‌ند تا ایمنی آریا اسپرت و کوییک اسپرت افزایش یابد!
دیگر سوال مهمی که ذهن مخاطب را پریشان می‌کند؛ بحث کارشناسان مسئول در تایید طراحی بدنه و نظارت بر عملکرد کارکنان (خصوصا دپارتمان طراحی خودرو) است. شاید افراد تازه‌استخدام و کم‌تجربه در یک گروه خودروسازی، اقدام به ارائه‌ی طرح‌های خلاقانه و ناشیانه کنند؛ اما طراحان ارشد و مدیران مجموعه، باید مانع تولید و نمایش این محصولات شوند.
علاوه‌بر نوابغی که آریا اسپرت و کوییک اسپرت را طراحی کرده‌اند؛ آیا مدیران سایپا و مسئولان سالن این شرکت در نمایشگاه خودروی مشهد ۱۴۰۱، اطلاعی از مباحث پایه در علم خودروسازی دارند؟ نگارنده امیدوار است قبل از آنکه رسانه‌های خارجی اقدام کنند و سطح مهندسی در ایران را به سخره بگیرند، اقدام به خروج آریا اسپرت و کوییک اسپرت از نمایشگاه یا حذف بالچه عقب انجام شود.
به‌روزرسانی
براساس شواهد موجود و تصاویر منتشر شده از روز دوم نمایشگاه خودروی مشهد (۱۰ شهریور ۱۴۰۱)، بالچه‌های نصب‌شده روی بدنه‌ی آریا اسپرت و کوییک اسپرت جمع‌آوری شده است.
امین
۱۰ شهریور ۱۴۰۱خدایا بسه دیگه. اخه چرا من اینجا زندگی میکنم
s.h
۱۰ شهریور ۱۴۰۱بابا اینا سواد دبیرستانم ندارن ****** ها اصلا یه ***میفمه این اینطوری نیست طراحا نفهمیدن
سجاد
۱۰ شهریور ۱۴۰۱طراحا میدونن درستم طراحی میکنن من خودم دانشجو طراحی صنعتیم ، اینا خودشون درست نساختن ،از روی قصد
مهدی
۱۰ شهریور ۱۴۰۱در واقع این اسپویلر حاصل تحقیق دانشگاه سامباندورا بوده و درست جای‌گذاری شده اند
این خودروها برای شروع حرکت به نیروی upforce و کمی وزش باد نیاز دارند ..
علی
۱۰ شهریور ۱۴۰۱سم خالص 😐
بهراد
۱۱ شهریور ۱۴۰۱من ترجیح میدم سم بخورم این فاجعه رو نبینم😐
شاهین
۱۰ شهریور ۱۴۰۱یه مشت مغز فسیلی نشستن راس کار که به خیال خودشون دارن مملکت داری میکنن
اینم نمونه کارشون
یه نمونه شتر گاو پلنگ برقی هم تولید کردن جلوش سایناس و پشتش تیبا2
نهایت نواوری و نبوغ صنعتی همین قدره
سجاد
۱۰ شهریور ۱۴۰۱داداش گلم نبوغ و نهایت نبوغ رو داخل این طراحیا نبین اینا همش از روی قصده واسه اینکه مردم بازم ازشون میخرن سر سری کار میکنن واگرنه نبوغ ما رو تو خارج از کشور باید ببینی با ماشین رضوانی بیست ایکس
موز خائن
۱۰ شهریور ۱۴۰۱دوستان سر کوچه‌ی ما یه دیوار هست،بیاین بریم سرمونو بهش بکوبیم.
اصغر
۱۰ شهریور ۱۴۰۱چیز عجیب تازه ای نیست. سالهاست که با همین شیوه مسولین مغز فندقی مخصوصا نمایندگان مغز فندقی تر را این دو شرکت فریب می دن و از خون ملت ارتزاق می کنند.
بازنشسته
۱۰ شهریور ۱۴۰۱روی فرغون بال میذارن میگن شاهکار مهندسی؟! انحصار و بخور به بخور شما کی تموم میشه؟
آیدا
۱۰ شهریور ۱۴۰۱اگه ایراداتی که درساینا وجود داشت مثل صدای موتور در کابین وبیرون و گیربکس برطرف بشه از لحاظ ظاهری خوبه و قیمت زمان تولید زیر250میلیون باشه من میخرم حتما تولید کنید
سجاد
۱۰ شهریور ۱۴۰۱علاقه ی خاصی به فرغون سوار شدن دارید ؟! ماشینی که ما سوار میشیم سطحش از سطح قدیمی ترین سدان های دنیا پایین تره بعد خوبه ؟!؟
عماد
۳۰ آذر ۱۴۰۲صداشو خوب اومدی فک نکن نشستی تو هواپیما این ملشینا کوییک فرغونند فقط همین
Alan.r
۱۰ شهریور ۱۴۰۱اصلا من از حجم تکنولوژی به کار رفته در این ماشین تعجب میکنم واقعا باید چندتا نوبل بدن به مهندسینشون
فرشید
۱۰ شهریور ۱۴۰۱خیلی چیزا رو نشون میده
Radmehr
۱۰ شهریور ۱۴۰۱اقای اشتری بهتون تذکر نمیدن اینجوری کنایه ای مینویسید؟ (من طرفدارشون نیستم)
محمدرضا اشتری - دبیر سایت پدال
۱۰ شهریور ۱۴۰۱تفاوت کنایه و توهین خیلی مهمه
این طوری مانع از شکایت و تذکر قانونی می شه
F.L.P
۱۰ شهریور ۱۴۰۱دوستان دقت نمیکنید . شرکت سایپا هم به فکر بحران کم آبی هست . واسه همین این اسپویلر رو طوری طراحی کرده که اگر در حال حرکت پرنده ای در بالای ماشین معده ی خودش رو به کار بندازه توسط نیروی رو به هوا پرت بشه و نیازی به کارواش نداشته باشیم . کاری به اینم نداشته باشید که کلا یه سانتی متر عقبش رو حله می‌کنه از حملات
SS
۱۰ شهریور ۱۴۰۱به نظرم عملکرد این اسپویلر با ماهیت این ماشین ها در هماهنگی هست
اسپویلر های معمولی برای ایجاد داون فورس در سرعت های بالا هستن
این دو تا فرغون که سرعتی نمیرن و نباید هم برن پس اسپویلر رو با این زاویه نصب کردن که به عنوان ترمز ائرودینامیک (air brake) عمل کنه و نزاره جوگیر شن 😂
Mm
۱۰ شهریور ۱۴۰۱سلام اصلا فاجعه نیست و خیلی هم خوبه الحمدلله .
ilia2008
۱۰ شهریور ۱۴۰۱۶ کلاس که سهله . من بعید می دونم اینا ۱ کلاس هم سواد داشته باشن
soulsmaster
۱۰ شهریور ۱۴۰۱مهم نیته😂😂😂
نیت گذاشتن اسپولر داشتنه.
Alireza
۱۰ شهریور ۱۴۰۱این شکلی گذاشتن که شتاب وحشیانه این خودرو تو سرعت های بالا رو کاهش بدن و تازه، اگه به شکل درستش میزاشتن که نام باشکوهش دیده نمیشد
علی
۱۰ شهریور ۱۴۰۱احتمالا اون هواپیماها هم که سید مظلومین قول ساختش رو داد همینها طراحی میکنن
ایلیا
۱۰ شهریور ۱۴۰۱هیچکس: بهترین اسپویلر دنیا وجود نداره
و اما: شاهکار جدید سایپا برای کوییک و آریا اسپرت؛نصب اسپویلر عقب مخالف آیرودینامیک
دیگه رسماً گندشو دراوردن
PURIYA
۱۰ شهریور ۱۴۰۱وااااای این دیگه چه سمیه به یه بچه ۶ ساله هم بگی باله بزاره رویه ماشین حداقل اینو میدونکه باید صاف باشه؟؟!!!!!
خدایا بسه دیگه این چه معنی میده !!!! می خوان مارو سکته بدن؟؟؟
PURIYA
۱۰ شهریور ۱۴۰۱آقای اشتری فردا بیا باهم بریم دم مغازه سایپا ازشون شکایت کنیم!!🤣🤣 میدونم خیلی بهتون فشار اومده که بتونین تو مقاله جلوی خودتون رو بگیرین.
کیانوش
۱۰ شهریور ۱۴۰۱من با این عکس رفتم پناهندگی
بهزاد
۱۰ شهریور ۱۴۰۱وقتی برای استخدام نیرو روابط جای ظوابط رو میگیره انتظار بیشتر نباید داشت این افراد بخاطر پشتیبانی که دارن حتی این حرکت رو گوگل نکردن از هر مغازه تیونیگ کاری تو تهران هم میپرسیدن شاید بهتر میتونستن رفتار کنن از همه بدتر بعد از ۵۰۰سال کشف ایرودینامیک کشور ایران مسخره دنیا نمیکردن
ناشناس
۱۰ شهریور ۱۴۰۱جوری نوشتین شاهکار که انگار بار اولشونه
یه عمره دارن همینجوری مسخره بازی درمیارن به اسم محصول جدید
jafar
۱۰ شهریور ۱۴۰۱همه الان اح اح کنایه میزنن
قیمتشو کار ندارم فردا که عرضه بشه ها از الان تو صف خردیش وایسادن
البرز
۱۰ شهریور ۱۴۰۱وقتی یک مشت آدم بی سواد،،،،،،،
حامد
۱۰ شهریور ۱۴۰۱فقط میشه گفت ، خیر نبینی حمومی…خیر نبینی حمومی…لنگ و قطیفه ام را بردن😁😁😁
nima
۱۱ شهریور ۱۴۰۱خدا کنم پروژه هواپیما سازی داخلی به جایی نرسه…
mr-naftalin-az-roghan-abad-70
۱۱ شهریور ۱۴۰۱چه کوفتیه این:/
شاپور
۱۱ شهریور ۱۴۰۱نتیجه به تمسخر گرفتن علم و دانش و صدور مدرک تحصیلی کیلویی و پارتی بازی در اشتغال همینه، دانشگاه کسی رو داشتیم پایان نامه ارائه داده بود (خریده بود) حتی یکبار از رویش نخوانده بود و نمیدونست اصلا موضوعش چیه و جالبه با معدل بهتری هم فارغ التحصیل شد
جکس
۱۱ شهریور ۱۴۰۱من مطمئنم این هیولای ناب رو برا رکورد زدن تو نورنبرگ رینگ ساختن
مهدی
۱۱ شهریور ۱۴۰۱من فکر میکنم به عمد باشه و واسه تمسخر یا ناامید کردن و یا جریح کردن مردم. اینجور چیزا قبلا بوده ولی جدیدا داریم بیشتر میبینیم تو خودروسازی مثل ۲۰۷ دو رنگ ! تو ورزش مثل ریاست فدراسیونی تاج به جای اینکه بالای چوبه دار باشه. تو صدا و سیما مثل سانسور سینه گرگ لوگوی آ اس رم و یا پخش پشت به پشت و بدون وقفه جومونگ و مختار اونم وقتی بازخورد تمسخر آمیز رو تو شبکه های اجتماعی میبینن. یا انگشت کردن رو‌مسئله حجابی که الان و تو این همه مشکل و بدبختی مملکت جز اولویت های آخر هست. تو پزشکی و سلامت صدور صدها هزار پروانه پزشکی برای مهاجرت پزشک ها و خالی کردن بیشتر از پیش پزشک تو مملکت و …..امثال این کارا باعث یه جبهه روانی تو مردم میشه که این مملکت درست شدنی نیست و واقعا نمی‌دونم این سیاست رو چه تیمی داره مدیریت می‌کنه ولی چیزی که واضحه تصادفی و از روی حماقت نیست